GAZPROM: Ναυάγιο με πολλά σωσίβια

Το editorial της Κύρας Αδάμ από την «Ελλάδα αύριο»

Η τρικομματική κυβέρνηση και προσωπικώς ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς γνώρισαν χθες μια πραγματική ήττα με την ξαφνική υπαναχώρηση της ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου GAZPROM, μοναδικής υποψηφίας εταιρείας για την πρώτη μεγάλη αποκρατικοποίηση της κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου ΔΕΠΑ.

Ο κ. Σαμαράς

είχε καλλιεργήσει μέχρι και την τελευταία στιγμή, χθες το μεσημέρι, όταν έληγε τυπικά ο διαγωνισμός, τη βεβαιότητα ότι είχε στα χέρια του την πρώτη μεγάλη αποκρατικοποίηση και μάλιστα με ένα ρωσικό κολλοσό, που θα επέτρεπε στην κυβέρνηση του να υποστηρίξει ότι είχε βάλει και πάλι την Ελλάδα στο γεωπολιτικό παιχνίδι.

Τίποτε από αυτά δεν συνέβησαν χθες το απόγευμα, όταν η GAZPROM με την αρχική ανακοίνωση της εξέφρασε μια ελάχιστα καλυμμένη οργή εναντίον της Αθήνας και σαφή υπονοούμενα ότι η ελληνική οικονομία θα χειροτερεύσει- γι’ αυτό και η υπαναχώρηση της ρωσικής εταιρείας από τον διαγωνισμό. Λίγο αργότερα όμως ο αντιπρόεδρος της GAZPROM με δική του ανακοίνωση επανέλαβε το ρωσικό ενδιαφέρον επενδύσεων στην Ελλάδα.

Η αλήθεια είναι ότι το κλίμα υπέρμετρης αισιοδοξίας για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους είχε καλλιεργηθεί μόνον από την Αθήνα, χωρίς την συνδρομή της Μόσχας. Το συνεχές πήγαινε-έλα του κ. Μίλερ στην Αθήνα ακόμα και στο παραπέντε της λήξης του διαγωνισμού είχε ερμηνευτεί λανθασμένα, από ό,τι τώρα φαίνεται, ότι η συμφωνία «είχε κλείσει».

Είναι πολύ νωρίς ακόμα να αποκαλυφθούν τα πραγματικά στοιχεία της διαπραγμάτευσης με τη ρωσική πλευρά που δεν ευτύχησε- μέχρι στιγμής τουλάχιστον. Και θα χρειαστεί πολύς χρόνος, ως είθισται, για να προσεγγίσει κανείς τα παιχνίδια και τα οφέλη, που αποκομίζουν ή όχι, οι εγχώριοι «παίκτες» και εμπλεκόμενοι στην υπόθεση της ΔΕΠΑ και της αποκρατικοποίησης της.

Τα εμφανή σημεία είναι ότι η GAZPROM παραμένει στο ακέραιο στην ελληνική εσωτερική αγορά φυσικού αερίου μέχρι το 2016, όταν λήγει η λεόντειος σύμβαση προμηθείας φυσικού αερίου στην Ελλάδα, με τιμή κατά 30% ακριβότερη σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Η κυβέρνηση επιχείρησε να διαπραγματευτεί με την GAZPROM μια μείωση της υπερβολικής αυτής τιμής στη συμφωνία αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ. Η ρωσική πλευρά δεν το δέχθηκε.

Αντιθέτως η ρωσική εταιρεία επέμεινε ότι η ΔΕΠΑ έπρεπε να ρυθμίσει πριν την αποκρατικοποίηση «τα σοβαρά προβλήματα από μη πληρωμές καταναλωτών» (σ.σ.: εννοεί μεγάλες βιομηχανικές μονάδες), ώστε να μην φορτωθεί η GAZPROM τη «χασούρα» αυτή.

Τα δυο αυτά «άκρα» δεν συναντήθηκαν και η διαπραγμάτευση σταμάτησε. Δημιουργείται λοιπόν το ερώτημα ποιοι και γιατί είτε δεν ενημέρωσαν λεπτομερώς είτε ωραιοποίησαν την κατάσταση στην κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό, που εμφανίστηκε ακόμα και στο παραπέντε του ναυαγίου σε κατάσταση νιρβάνας.

Φυσικά, η GAZPROM δεν έχει φύγει από τη ΔΕΠΑ. Μέχρι το 2016 θα εξακολουθεί να προμηθεύει στην Ελλάδα το φυσικό αέριο με την ακριβότερη τιμή στην Ευρώπη, προς όφελος, φυσικά, και των «επιχειρηματιών συνεργατών» της ρωσικής εταιρείας στην Ελλάδα. Και από την άλλη πλευρά, οι «μη πληρωτές καταναλωτές» θα εξακολουθήσουν να μην πληρώνουν τη ΔΕΠΑ.

Έτσι, από το 2014 θα μπορέσει κάλλιστα να ξανανοίξει ένας κύκλος επανα- διαπραγμάτευσης με την GAZPROM για τη ΔΕΠΑ, αφού όπως δείχνουν τα πράγματα δύσκολα θα εμφανιστεί άλλος ισχυρός ανταγωνιστής για την αποκρατικοποίηση αυτή.

Το τίμημα όμως για την αξιοπιστία της κυβέρνησης αυτή την στιγμή είναι πολύ βαρύ και μάλλον δεν υπάρχουν ελαφρυντικά για το Μέγαρο Μαξίμου, είτε γιατί υποτίμησε είτε γιατί δεν στάθμισε καλά όλους τους «παίκτες».