Τι είναι ο Κυπριακός Οργανισμός Κέντρων Νεότητας (ΚΟΚΕΝ);

Ο Κυπριακός Οργανισμός Κέντρων Νεότητας, ο ΚΟΚΕΝ όπως είναι ευρύτερα γνωστός, είναι ο μεγαλύτερος μη κυβερνητικός, μη κερδοσκοπικός οργανισμός νεολαίας (ΜΚΟ) στην Κύπρο. Αποτελεί τον κεντρικό συντονιστικό φορέα των κέντρων νεότητας Παγκύπρια και ιδρύθηκε το 2008, τη στιγμή που διαπιστώθηκε η ανάγκη για ποιοτική αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό του θεσμού των Κέντρων Νεότητας.

Προηγουμένως, τα κέντρα νεότητας ήταν κάτω από την Παγκύπρια Συντονιστική Επιτροπή Κέντρων Νεότητας (ΠΣΕΚΝ), κάτω από τον φορέα νεολαίας πιο πριν και

κάτω από τις υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας παλαιότερα.

Μπορούμε να πούμε ότι ο ΚΟΚΕΝ είναι ίσως η αρχαιότερη οργάνωση νεολαίας, καθώς η ίδρυση των Κέντρων Νεότητας άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του 1960.

1. Πώς ξεκίνησε ο θεσμός των Κέντρων Νεότητας στην Κύπρο;

Το 1966 ιδρύθηκε το πρώτο Κέντρο Νεότητας στην Κύπρο στον, κατεχόμενο σήμερα, Άγιο Αμβρόσιο Κερύνειας. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974, πολλά Κέντρα Νεότητας, δημιουργήθηκαν στους προσφυγικούς συνοικισμούς και λειτουργούσαν ως χώροι δημιουργικής απασχόλησης, συνεύρεσης, επανένωσης των νέων που ξεσπιτώθηκαν. Σταδιακά, τα Κέντρα Νεότητας γνώρισαν ραγδαία ανάπτυξη, αφού ξεκίνησαν να δημιουργούνται κατά δεκάδες σε ολόκληρη την ελεύθερη Κύπρο, κυρίως σε ημιαστικές και αγροτικές περιοχές.

Από τότε, τα Κέντρα Νεότητας έχουν καθιερωθεί ως πόλοι έλξης χιλιάδων νέων οι οποίοι επιθυμούν να περνούν εποικοδομητικά και παραγωγικά τον ελεύθερο τους χρόνο.

Σήμερα, ο ΚΟΚΕΝ εποπτεύει και καθοδηγεί σχεδόν 100 Κέντρα Νεότητας από την Παναγιά στην Πάφο μέχρι το Δασάκι Άχνας. Από την Αγλατζιά μέχρι την Κυπερούντα και τις γειτονιές της Λεμεσού. Τα μέλη των Κέντρων Νεότητας αγγίζουν συνολικά τα 10000 Παγκύπρια.

2. Γιατί είναι σημαντική η ύπαρξη των κέντρων νεότητας στην κοινωνία;

Συνεργασία | Διαφάνεια | Ευθύνη | Ακεραιότητα | Αλληλεγγύη | Λογοδοσία | Δημοκρατία

Τα Κέντρα Νεότητας είναι εθελοντικές, αυτόνομες οργανώσεις που δημιουργήθηκαν από τους νέους για τους νέους, στεγάζοντας όχι μόνο τη ζωντάνια, τη δημιουργικότητα, τα ταλέντα και τη φαντασία τους, αλλά και τις ανησυχίες και προβληματισμούς τους. Παρέχουν ευκαιρίες δημιουργικής απασχόλησης, πληροφόρησης και ψυχαγωγίας στους νέους και είναι ανοιχτά σε όλη τη νεολαία.

Η ύπαρξη των Κέντρων Νεότητας θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική και αναγκαία, καθώς τα μέλη, μέσω της συμμετοχής και της δράσης τους, αναπτύσσουν την ωριμότητά τους, καλλιεργούν την υπευθυνότητα, αναλαμβάνουν διοικητικές ευθύνες μέσα σε επιτροπές, συντονίζουν δραστηριότητες και διαχειρίζονται ανθρώπινες σχέσεις.

Για παράδειγμα, η διοργάνωση κάποιου πολιτιστικού φεστιβάλ ή ενός απλού σεμιναρίου φέρνει τους νέους σε συνεργασία και ανταλλαγή απόψεων με δημιουργικό τρόπο για συμμετοχή σε κοινό έργο/σκοπό. Οι ευκαιρίες που παρέχονται στα Κέντρα νεότητας, μαθαίνουν στους νέους τις αξίες της ακεραιότητας, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης. Η ενδυνάμωση της προσωπικότητας των νέων και το γεγονός ότι εργάζονται εθελοντικά και οργανωμένα για την υλοποίηση στόχων, αποτελούν από τα σημαντικότερα επιτεύγματα των Κέντρων Νεότητας.

Επίσης, η λογοδοσία και η διαφάνεια που έχουν απέναντι στον οργανισμό και τα μέλη τους τούς αναπτύσσουν το αίσθημα της ευθύνης και της δημοκρατίας. Για παράδειγμα, στις Γενικές Συνελεύσεις τους, τα ΚΝ είναι υπόλογα να παρουσιάσουν τραπεζικούς λογαριασμούς με αναλυτικό οικονομικό απολογισμό και μητρώο περιουσίας, να δεχτούν απορίες και να ετοιμάσουν τον προγραμματισμό του επόμενου έτους. Επίσης, ακολουθούν τους όρους και κανονισμούς του καταστατικού τους, το οποίο, εκτός των άλλων, καθορίζει τη διετή θητεία των αξιωματούχων της επιτροπής και τις ηλικίες των μελών τους από 18 μέχρι 35 ετών.

Όπως αντιλαμβάνεστε, το να ακολουθεί κάποιος νέος, κανόνες, αρχές και να προσπαθεί να γίνεται καλύτερος μέσα από αυτά, σημαίνει ευθύνη, σημαίνει να είσαι σωστός και να απαιτείς και από τους άλλους να είναι σωστοί απέναντί σου, σημαίνει να απαιτείς διαφάνεια γιατί είναι δικαίωμα και υποχρέωσή σου να λογοδοτείς.

Εξαιτίας των αξιών που μόλις αναφέραμε και των δεξιοτήτων που αναπτύσσουν οι νέοι μέσα στα κέντρα νεότητας, τους εξελίσσουν σε ενεργούς πολίτες. Είναι ιδιαίτερα σπουδαίο για τον οργανισμό το γεγονός ότι δεκάδες νέοι που γαλουχήθηκαν μέσα από τα κέντρα νεότητας μετέχουν σήμερα σε συμβούλια τοπικής αυτοδιοίκησης, οργανωμένα κοινοτικά σύνολα και φορείς κοινωνικής πολιτικής.

Αυτό σημαίνει ότι πετύχαμε τους στόχους μας. Οι νέοι έγιναν δραστήριοι και ενεργοί πολίτες, εμπλούτισαν τις γνώσεις τους και ενδυνάμωσαν την ανάγκη για εθελοντική δράση, κοινωνική προσφορά αλλά και επαγγελματική κατάρτιση.

3. Ποιοι είναι οι κύριοι τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται τα κέντρα νεότητας;

Οι τομείς που δραστηριοποιείται κάθε κέντρο νεότητας διαφοροποιούνται ανάλογα με τις ανάγκες της κοινότητας την οποία υπηρετεί, τα ενδιαφέροντα των νέων της περιοχής και τις εξελίξεις της κοινωνίας γενικότερα.

Συγκεκριμένα:

• Μη τυπική μάθηση

Περιλαμβάνει διαλέξεις, σεμινάρια, βιωματικά εργαστήρια, εκστρατείες, εκπαιδευτικές επισκέψεις και ομίλους ενδιαφερόντων (χορός, θέατρο, ΗΥ, φωτογραφία κλπ).

-Προστασία του Περιβάλλοντος.

Η προώθηση της περιβαλλοντικής παιδείας και η ανάπτυξη περιβαλλοντικής συνείδησης ανάμεσα στους νέους.

-Δράσεις Πρόληψης

Η στήριξη δράσεων πρόληψης, που στόχο έχουν τον περιορισμό των παραγόντων κινδύνου που οδηγούν στη χρήση ουσιών εξάρτησης ή σε άλλες μορφές εξάρτησης, στην παραβατική/αντικοινωνική συμπεριφορά, στη βία στα γήπεδα, στην προώθηση της οδικής ασφάλειας και στην προώθηση θετικής στάσης ζωής.

-Κοινωνικές Διακρίσεις

Η προώθηση της κοινωνικής συνοχής, της καταδεκτικότητας, του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα, στις διαφυλικές σχέσεις και στη διαφορετικότητα, καθώς και στην καταπολέμηση γενικά των διακρίσεων.

-Υγεία και Ευεξία

Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των νέων σχετικά με τον τομέα της σωματικής ψυχοκοινωνικής, σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας.

• Νεολαία και Αθλητισμός

Η προώθηση της υγιούς απασχόλησης των νέων μέσω της διοργάνωσης αθλητικών δραστηριοτήτων.

• Δράσεις Κοινωνικής Προσφοράς

Η στήριξη πρωτοβουλιών κοινωνικής προσφοράς στην κοινότητα ή στην κοινωνία γενικά. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσονται εκδηλώσεις φιλανθρωπικού χαρακτήρα, οι οποίες περιλαμβάνουν αιμοδοσίες, δεντροφυτεύσεις, εκστρατείες καθαριότητας ή δράσεις οι οποίες αποσκοπούν στην ενίσχυση νέων με λιγότερες ευκαιρίες.

4. Πώς λειτουργεί ο ΚΟΚΕΝ και ποιοι είναι οι στόχοι του εφόσον τα κέντρα νεότητας διατηρούν αυτονομία;

Σκοπός μας είναι να στηρίζουμε το έργο των εθελοντών των Κέντρων Νεότητας, διασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία και βιωσιμότητα των Κέντρων Νεότητας. Ο ΚΟΚΕΝ, προσφέρει ποιοτική αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό στο θεσμό των Κέντρων Νεότητας ώστε να συνεχίσουν το πολυδιάστατο έργο τους για πνευματική καλλιέργεια και την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων και υπηρεσιών τους προς τους νέους για την πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας τους.

Ο ΚΟΚΕΝ στηρίζει και συμπληρώνει το έργο των εθελοντών με τη Γραμματεία, τέσσερις λειτουργούς νεολαίας κι έναν Εκτελεστικό Διευθυντή, οι οποίοι εργάζονται και συμβάλλουν στην υλοποίηση των δράσεων του Οργανισμού. Επίσης, έχουμε 1 συνεργάτη στα πλαίσια μερικής απασχόλησης.

Ως ΜΚΟ, ο ΚΟΚΕΝ, δεν εξαρτάται από πολιτικές παρατάξεις, αλλά προσανατολίζεται στην παροχή βοήθειας, ανάπτυξης κι ευημερίας της κοινωνίας μέσα από τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των νέων σε επαρχιακές ή αστικές περιοχές. Πιστεύοντας σε συγκεκριμένες βασικές κοινωνικές αρχές δομούνται δραστηριότητες προκειμένου να επιφέρουν ανάπτυξη είτε προς όφελος των μελών είτε άλλων ομάδων του πληθυσμού είτε γενικά στις κοινότητες που υπηρετούν τα κέντρα νεότητας.

Η εμπειρία δείχνει ότι ο ΚΟΚΕΝ συνδυάζει δύο είδη δράσης, την παροχή υπηρεσιών και την άσκηση επιρροής στις πολιτικές των δημόσιων αρχών και της κοινής γνώμης. Και στις δύο περιπτώσεις η αναγνώριση και ευαισθητοποίηση (awareness) θα πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό στόχο του Οργανισμού.

5. Όλα τα Κέντρα Νεότητας της Κύπρου είναι μέλη του ΚΟΚΕΝ;

Όχι. Υπάρχουν ομάδες νέων που ονομάζονται ΚΝ αλλά δεν είναι μέλη μας, δεν τα εποπτεύουμε. Μέλη του ΚΟΚΕΝ είναι όσα ΚΝ είναι σωματεία, τηρούν τους όρους και κανονισμούς του καταστατικού και είναι σωστοί απέναντι στις υποχρεώσεις τους όπως είναι η λογοδοσία, η διαφάνεια, η ευθύνη και η ακεραιότητα.

6. Τι ευκαιρίες δίνει ο ΚΟΚΕΝ στους νέους, ανεξαρτήτως των Κέντρων Νεότητας;

Ο ΚΟΚΕΝ συμβάλλει ενεργά́ στην ευαισθητοποίηση των νέων της Κύπρου σε διάφορα θέματα ως επίσης σε συνεργασία με τα μέλη του, κυβερνητικούς φορείς, μη κυβερνητικές οργανώσεις, τον επιχειρηματικό́ κόσμο καθώς και με την κοινωνία των πολιτών, ο ΚΟΚΕΝ σχεδιάζει, αναπτύσσει και προωθεί́ την εφαρμογή́ αποτελεσματικών μέτρων ενίσχυσης των νέων.

Ο ΚΟΚΕΝ παρέχει στα μέλη του αλλά και στους νέους της Κύπρου γενικά, ευκαιρίες συμμετοχής σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα στην Κύπρο και στο εξωτερικό καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Τα προγράμματα αυτά μπορεί να είναι εκπαιδευτικά σεμινάρια, ανταλλαγές νέων, προγράμματα εθελοντικής υπηρεσίας στο εξωτερικό, πρωτοβουλίες νέων σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο.

Ο Οργανισμός μας ενθαρρύνει τη νεολαία να συμμετέχει αλλά και να μεταφέρει τις γνώσεις και τις εμπειρίες που αποκομίζει από τη συμμετοχή της σε τέτοιου είδους προγράμματα, καθώς με αυτό τον τρόπο μπορεί να εμπλουτίσει τη δράση των Κέντρων Νεότητας αλλά και την ποιότητα του καθενός από τους νέους της Κύπρου.

Συγκεκριμένα:

1. Συμμετοχή ή υλοποίηση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων

2. Συμμετοχή σε δράσεις/ προγράμματα του ΚΟΚΕΝ

3. Ενημέρωση σε θέματα νεολαίας

4. Προσφέρουμε ευκαιρίες δημιουργικής απασχόλησης και υγιούς ψυχαγωγίας

5. Μελετούμε, καταγράφουμε και αξιολογούμε τους στόχους, τις προτεραιότητες, τα οράματα και τους προβληματισμούς των μελών των Κέντρων Νεότητας.

6. Ενθαρρύνουμε την επαφή και την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων με νέους απ’ όλο τον κόσμο ανεξάρτητα από φυλή, χρώμα, θρήσκευμα, γλώσσα, φύλο, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων και εθνική ή κοινωνική καταγωγή.

7. Αγωνιζόμαστε για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής και τη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης και ίσων ευκαιριών σ’ όλους τους νέους για μόρφωση, απασχόληση και κοινωνική πρόοδο.

8. Συνεργάζεστε με άλλες οργανώσεις νεολαίας τόσο σε εθνικό όσο και Ευρωπαϊκό επίπεδο;

Κύριος συνεργάτης και υποστηρικτής μας είναι ο Οργανισμός Νεολαίας Κύπρου (ΟΝΕΚ). Ο ΚΟΚΕΝ είναι ενεργό μέλος στο Συμβούλιο Νεολαίας Κύπρου (ΣΥΝΚ) και στο Παγκύπριο Συντονιστικό Συμβούλιο Εθελοντισμού (ΠΣΣΕ). Σε ευρωπαϊκό επίπεδο είμαστε πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Κέντρων Νεότητας (European Confederation of Youth Clubs–ECYC). Ανά διαστήματα, ανάλογα με τους στόχους που θέτουμε, ο ΚΟΚΕΝ συνεργάζεται με οργανώσεις νεολαίας σε πολλές χώρες της Ευρώπης και της Κύπρου στοχεύοντας στην ανάπτυξη προγραμμάτων και δράσεων που φέρνουν τους νέους και τις νέες της Κύπρου πιο κοντά με Ευρωπαίους συνομήλικους τους.

9. Μπορείτε να αναφέρετε μερικές από τις δράσεις σας το 2017;

Μερικές από αυτές ήταν:

1. Καραϊσκάκειο Ίδρυμα: Λειτουργεί ιδιαίτερα ευνοϊκά το γεγονός ότι ως οργανισμός έχουμε πρόσβαση σε πολλές αγροτικές περιοχές, περιοχές που δεν εύκολα προσβάσιμες από άλλους φορείς. Η συνεργασία με το Καραϊσκάκειο Ίδρυμα έχει δώσει την ευκαιρία στους νέους να ενημερωθούν σχετικά με τη δράση του ιδρύματος αλλά και τη σπουδαιότητα του να είναι εθελοντές δότες μυελού των οστών. Στην εκστρατεία «Δώσε σκυτάλη στη ζωή» έχουν συμμετέχει πάνω από 40 ΚΝ κι έχουν μαζευτεί περισσότερα από 1000 δείγματα εθελοντών δοτών μυελού των οστών.

2. EVS Programs: «More than words» (Nicosia) and «It’s time for something new» (Limassol). Φιλοξενία Ευρωπαίων εθελοντών στα γραφεία μας στη Λεμεσό και τη Λευκωσία, στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus Plus και της Ευρωπαϊκής Εθελοντικής Υπηρεσίας (EVS). Στόχος η ανταλλαγή ιδεών και καλών πρακτικών με ευρωπαίους εταίρους και οργανισμούς του εξωτερικού, η αξιοποίηση των γνώσεων των εθελοντών που είναι χρήσιμες για τον οργανισμό μας και η απόκτηση εμπειρίας για τους νέους εθελοντές.

3. Η αναγνώριση του λειτουργού νεολαίας (συνεργασία με ΣυΝΚ): Μέσα από τη δράση ΚΑ3-Διαρθρωμένος Διάλογος δημιουργήσαμε ένα έγγραφο πολιτικής το οποίο έχει ως στόχο να καταγράψει το ρόλο της μη τυπικής μάθησης και το έργο των ατόμων που ασχολούνται με τον τομέα της νεολαίας (Youth Work) ενισχύοντας την κατανόηση του όρου «Λειτουργός Νεολαίας» (Youth Worker). Το έγγραφο έχει εγκριθεί στη 13η Γενική Συνέλευση του Συμβουλίου Νεολαίας από τις οργανώσεις νεολαίας τον Οκτώβριο και η προώθηση του θα συνεχιστεί σε διάφορους φορείς.

4. Διαρθρωμένος διάλογος στα πλαίσια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και της εργασίας με τη νεολαία: Το πρόγραμμα ήταν τριήμερο και είχε στόχο την ενημέρωση των νέων για την ΕΚΕ. Παρευρέθηκαν ομιλητές από τον επιχειρηματικό, πολιτικό και δημοσιογραφικό τομέα οι οποίοι μίλησαν για τις διαστάσεις τις ΕΚΕ καθώς και τους τρόπους που αυτή μπορεί να εφαρμοστεί από τους νέους στα πλαίσια του εθελοντισμού.

5. Συνεργασία με ιδιωτικές εταιρείες της Κύπρου: Ο οργανισμός μας έχει συνεργαστεί με διάφορες εταιρείες όπου στα πλαίσια της Εταιρικής Κοινωνικής τους Ευθύνης προσφέρουν εθελοντικά στα ΚΝ ή μέσω παροχής δωρεάν υπηρεσιών ή υλικοτεχνικών δομών (π.χ ηλεκτρονικών υπολογιστών, tablets, τραπεζιών κ.α) ή προϊόντων (π.χ μπογιών, ροφημάτων κ.α).

10. Πώς μπορεί μία ομάδα νέων να ιδρύσει κέντρο νεότητας;

Η διαδικασία ίδρυσης κέντρου νεότητας είναι απλή. Φτάνει να υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον και οι σκοποί της ομάδας νέων να συμφωνεί με τους γενικούς σκοπούς που υπηρετεί ο οργανισμός. Περισσότερες πληροφορίες για τη διαδικασία μπορεί να μάθει κανείς αν επικοινωνήσει με τα γραφεία του οργανισμού στη Λευκωσία ή τη Λεμεσό.

11. Πώς μπορεί κάποιος να ενημερώνεται για τις δράσεις του ΚΟΚΕΝ και των Κέντρων Νεότητας;

Από τρεις κύριες πηγές πληροφόρησης που διατηρούμε και ανανεώνουμε καθημερινά:

1. την επίσημη ιστοσελίδα του οργανισμού www.cyprusyouth.org

2. τη σελίδα του οργανισμού στο facebook με την ένδειξη ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΕΝΤΡΩΝ ΝΕΟΤΗΤΑΣ,

3. τα γραφεία του οργανισμού σε Λευκωσία και Λεμεσό στα τηλ. επικ. 22323260 και 25346640.