Σε αυταρχικούς δρόμους η Τουρκία

Το αιματηρό πραξικόπημα κατά του Ερντογάν απέτυχε αλλά η χώρα παρ ολίγο να οδηγηθεί σε ένα δεύτερο εμφύλιο πόλεμο. Ο πρώτος μαίνεται εδώ και χρόνια στα βουνά του Κουρδιστάν και έχει μεταφερθεί εδώ και δύο χρόνια στις τουρκικές πόλεις.

Αυτή την φορά αντιμαχόμενοι στους δρόμους ήταν από τη μία τμήματα του τουρκικού στρατού και από την άλλη οι υποστηρικτές του Ερντογάν μαζί με τμήματα της αστυνομίας και της ΜΙΤ. Η εμπλοκή του λαού είναι και η κύρια αιτία της αποτυχίας των κινηματιών. Δηλαδή το γεγονός ότι αντί η επέμβαση τους να είναι

εθνοσωτήριος, ως είθισται, κινδύνευε να οδηγήσει σε αιματοκύλισμα και εμφύλιο πόλεμο. Σημειώστε ότι κανένα πραξικόπημα δεν μπορεί να πετύχει με τον λαό απέναντι. Δεν αρκούν τα τανκς για να πάρεις την εξουσία.

Πως έφτασε μέχρι εδώ η Τουρκία; Τα χθεσινά γεγονότα ήταν απότοκο μίας συγκρουσιακής πολιτικής που ο αυταρχικός πρόεδρος της Τουρκίας ακολουθεί τα τελευταία 9 τουλάχιστον χρόνια. Πέραν από την συγκέντρωση εξουσιών ο Ερντογάν επιχειρεί να οδηγεί την χώρα του σε ισλαμικούς δρόμους παρά την θέληση του μισού και πλέον πληθυσμού. Αντί της ειρηνικής επίλυσης του κουρδικού διακινδύνευσε χιλιάδες νεκρούς γιατί το κουρδικό κόμμα αρνήθηκε να στηρίξει τα προεδρικά του όνειρα. Ο κακός χειρισμός του κουρδικού είναι κάτι αι που τμήματα του στρατού του καταλογίζουν.

Παράλληλα και σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής επέλεξε να κινηθεί με ιδεολογικές εμμονές με αποτέλεσμα η Τουρκία να συγκρουστεί με τους γείτονες της και να απομονωθεί. Μόλις πρόσφατα κάνοντας μία ορθολογικού χαρακτήρα στροφή η ερντογανική Τουρκία άρχισε να αναθεωρεί αυτή την πολιτική κατά τρόπο εντυπωσιακό και πρωτόγνωρο. Μέσα από συμβιβασμούς πέτυχε να αρχίσει την ομαλοποίηση των σχέσεων της Τουρκίας με το Ισραήλ και την Ρωσία. Επί του παρόντος δείχνει να αδυνατεί να κάνει τα αναγκαία βήματα για να τα βρει με την Αίγυπτο και την Συρία. Αντίστοιχη απροθυμία για συμβιβασμό φαίνεται να υπάρχει και στο Κυπριακό και το Αιγαίο τα οποία ούτε καν αναφέρουν οι κύριοι Ερντογάν και Γιλντιρίμ.

Τα πρώτα δείγματα γραφής στην μετά το πραξικόπημα εποχή δείχνουν ένα Ερντογάν που είναι αποφασισμένος με διάφορα μέτρα να επανακτήσει τον πλήρη έλεγχο του κράτους. Προχώρησε ήδη σε μαζικές διώξεις δικαστών και δικαστικών. Αυτά είναι βήματα στόχο έχουν την απόλυτη εξουσία. Δεν θα απέκλεια ούτε το ενδεχόμενο πρόωρων γενικών εκλογών σε μια προσπάθεια άμεσης κεφαλαιοποίησης της εικόνας του Ερντογάν ως υπερασπιστή της δημοκρατίας.

Η επόμενη μέρα βρίσκει τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις πολιτικά αποδυναμωμένες και ευάλωτες στα όποια μέτρα πολιτικού ελέγχου αποφασιστούν. Τολμώ να πω πως η εποχή που θεωρούντο ως ο προστάτης του τουρκικού έθνους και της κοσμικότητας έχει ουσιαστικά παρέλθει. Η Τουρκία έχει από καιρό εισέλθει σε μία περίοδο αστάθειας με έντονη την αλληλεπίδραση των εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων.

* Ο Πέτρος Ζαρούνας είναι διεθνολόγος