Πέτρα του σκανδάλου η Ρωσία

Συνεδριάζει σήμερα εκτάκτως στις Βρυξέλλες το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕΠοια τρία μέτρα σε βάρος της Μόσχας ζητούσαν Πολωνοί και βαλτικές χώρες, ποια ήταν η θέση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης και ποια της Γαλλίας, Ιταλίας και άλλων χωρών, όπως η Κύπρος και η ΕλλάδαΤα ζητήματα της Ουκρανίας και των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας βρίσκονται στο επίκεντρο

του σημερινού έκτακτου Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ. Αίνιγμα είναι η ελληνική στάση, όπως αυτή θα διατυπωθεί από τον νέο Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά. Κατά πόσον, δηλαδή, θα τηρήσει συναινετικό πνεύμα ή αν θα υιοθετήσει διαφορετική στάση, η οποία -αν δεν γεφυρωθεί- ενδέχεται να αφήσει το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών χωρίς την έκδοση συμπερασμάτων.

Ούτως ή άλλως, το επίμαχο θέμα, η επιπρόσθετη λήψη μέτρων σε βάρος της Ρωσίας, θα αποφασιστεί ή όχι σε επίπεδο Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων. Εκείνο που διακυβεύεται είναι κατά πόσον οι φραστικές διατυπώσεις των συμπερασμάτων θα προωθούν ή όχι τη μελέτη λήψης επιπρόσθετων μέτρων. Η Γαλλία, πάντως, και η Ιταλία είναι τα δύο μεγάλα άρματα, που δεν θεωρούν σκόπιμη τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων κατά της Ρωσίας. Ήδη υπάρχουν φόρμουλες συμβιβασμού μεταξύ των διαφόρων στρατοπέδων αλλά εκείνο που όλοι διερωτώνται είναι ποια θα είναι η στάση της νέας ελληνικής Κυβέρνησης και μέχρι πού θα φτάσει.Εκ των πραγμάτων, υπάρχουν δύο τάσεις μεταξύ των εταίρων. Η πρώτη απαρτίζεται από τους Πολωνούς και τις βαλτικές χώρες. Η δεύτερη από τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Κύπρο, καθώς και άλλες. Η Γερμανία και άλλες χώρες βρίσκονται στο μέσο και, όπως εξελίσσεται το σκηνικό, μάλλον θα προσφέρουν μέσω των συμπερασμάτων και της φραστικής τους διατύπωσης μια μέση λύση.Τα τρία σημεία των ΠολωνώνΗ Πολωνία και οι βαλτικές χώρες αξίωναν όπως καταγράφονται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου τα εξής τρία σημεία:1. Να χαρακτηριστούν οι ρωσόφωνοι ένοπλοι αυτονομιστές ως τρομοκράτες.2. Να επεκταθεί ο κατάλογος των ανεπιθύμητων προσώπων, που είτε έχουν υπεύθυνες πολιτικές ή οικονομικές θέσεις στο ρωσικό σύστημα είτε βρίσκονται στον περίγυρο του Προέδρου Πούτιν. Γινόταν, μάλιστα, λόγος για την συμπερίληψη συγκεκριμένου Υπουργού.3. Να είναι τα συμπεράσματα με τέτοιο τρόπο διατυπωμένα, ώστε να συνιστούν τον προπομπό για τη λήψη νέων κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας στο Συμβούλιο Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων, που θα συνέλθει στις 12 Φεβρουαρίου. Υποστήριζαν, μάλιστα, ότι τα συμπεράσματα του Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών θα μπορούσαν στην ουσία να δεσμεύσουν το Συμβούλιο Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων.Στην ουσία, εκείνο που η Πολωνία και οι βαλτικές χώρες ήθελαν να τεθεί επί τάπητος, και προφανώς θα τεθεί τον Φεβρουάριο, είναι όπως περάσει η ΕΕ στην τρίτη φάση των μέτρων, που περιλαμβάνει οικονομικά και πολιτικά μέτρα σε βάρος της Ρωσίας. Οι χώρες αυτές θεωρούν έκδηλη τη ρωσική απειλή, όχι μόνο σε βάρος της Ουκρανίας αλλά και των ιδίων.Η θέση της Ευρωπαϊκής ΥπηρεσίαςΕπί των θέσεων αυτών, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (External Action Service) υποστήριξε ήδη ότι τα δύο πρώτα από τα τρία αιτήματα της Πολωνίας και των βαλτικών χωρών δεν μπορούν να περιληφθούν στα συμπεράσματα. Διότι, αφενός για το θέμα της ανακήρυξης των Ρώσων αυτονομιστών ως τρομοκρατών εγείρεται νομικό πρόβλημα, αφετέρου επειδή για την επέκταση του καταλόγου των προσώπων υπό απαγόρευση χρειάζονται επιπρόσθετος χρόνος και περισσότερα στοιχεία. Πάντως, Πολωνοί και βαλτικές χώρες, υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να κινητοποιηθούν οι υπηρεσίες της ΕΕ, ακόμη και οι δορυφόροι, προκειμένου να συλλεγούν στοιχεία, κατά τρόπον ώστε να τεκμηριώνουν την τρομοκρατική δράση των ρωσόφωνων αυτονομιστών.Γαλλία, Ιταλία και λοιποίΑπό την πλευρά τους, Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Κύπρος και άλλες χώρες υποστηρίζουν ότι τα ζητήματα αυτά, όπως εγείρονται δηλαδή από την Πολωνία και τις βαλτικές χώρες, θα πρέπει να τεθούν ενώπιον του Συμβουλίου Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων, που έχει την αρμοδιότητα για τη λήψη τέτοιων αποφάσεων. Εκφράζεται, μάλιστα, η άποψη ότι, επί του παρόντος, δεν έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για να περάσει η ΕΕ σε κλιμάκωση των μέτρων σε βάρος της Ρωσίας, δηλαδή να υπεισέλθει στην τρίτη φάση κυρώσεων.Γερμανική στάσηΗ Γερμανία, από την πλευρά της, θα ήθελε στα συμπεράσματα να υπάρχει διατύπωση, επί τη βάσει της οποίας να προλειαίνεται το έδαφος για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ώστε να είναι σε θέση να συζητήσει και να λάβει αποφάσεις που θα αφορούν τη μετάβαση των κυρώσεων από τη δεύτερη στην τρίτη φάση. Επειδή, ακριβώς, υπάρχουν αυτές οι διαφορετικές τάσεις ηγέρθη προχθές το ζήτημα της δήλωσης, που εκδόθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, και η οποία δεν ελήφθη επί τη βάσει ομοφωνίας και δεν εξέφραζε και τα 28 κράτη-μέλη. Οπότε, ηγέρθη στη πραγματικότητα θέμα αρχής και θεσμικής τάξης.Κρατάνε και τα δύο σχοινιάΤα θέματα αυτά ήταν αντικείμενο χθεσινής συζήτησης των Μόνιμων Αντιπροσώπων των κρατών-μελών σε επίπεδο ΚΟΡΕΠΕΡ. Σήμερα, ενώπιον του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών θα τεθεί ένα κείμενο προς έγκριση, στο οποίο αναμένεται να ζητείται η παράταση των υφιστάμενων μέτρων για έξι μήνες, καθώς και η συμπερίληψη παραγράφου, η οποία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για επιπρόσθετα μέτρα, εφόσον τονίζει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα παρακολουθεί τις εξελίξεις και θα δρα ανάλογα. Επί τη βάσει ενός τέτοιου κειμένου, δεν φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα. Βεβαίως, θα πρέπει να εγκριθεί η ακριβής, τελική διατύπωση, διότι μέχρι χθες κάποιες χώρες επέμεναν στη διατήρηση φράσης που αναφερόταν σε προπαρασκευαστική εργασία για περιοριστικά μέτρα. Γάλλοι και Ιταλοί, καθώς και η Κύπρος, δεν ευνόησαν μια τέτοια διατύπωση.Οι Βρυξέλλες διέψευσαν την ελληνική ΚυβέρνησηΣΕ ό,τι αφορά την ανακοίνωση που εξέδωσε η Γενική Γραμματεία του Πρωθυπουργού της Ελλάδας την Τρίτη, σύμφωνα με την οποία δεν εξασφαλίστηκε η συναίνεση της Ελλάδας προτού εκδοθεί η ανακοίνωση των Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων αναφορικά με το ζήτημα των μέτρων κατά της Ρωσίας, χθες εκπρόσωπος του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εξέφρασε λύπη που η ελληνική Κυβέρνηση δεν συμφωνεί με την ανακοίνωση αυτή. Υπενθυμίζεται ότι η Αθήνα είχε καταγγείλει μεθόδευση.Ο Εκπρόσωπος του Ντόναλντ Τουσκ ανέφερε πως υπήρξε διαβούλευση με όλα τα κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένου εκπροσώπου της νέας Κυβέρνησης της Ελλάδας. Εξ όσων αντιληφθήκαμε, είπε, υπήρχε συμφωνία από όλους όσον αφορά την ανακοίνωση το απόγευμα της Δευτέρας. «Όταν πληροφορηθήκαμε την επιφύλαξη της Ελλάδας το πρωί της Τρίτης, προτείναμε να προστεθεί μια υποσημείωση, στην οποία θα εξηγείται πως η Ελλάδα δεν καλύπτεται από την ανακοίνωση αυτή. Καθώς η Ελλάδα δεν ήθελε να προστεθεί μια τέτοια υποσημείωση, ήταν σαφές σε εμάς ότι μπορούσαμε να δημοσιοποιήσουμε την ανακοίνωση, όπως είχε συμφωνηθεί το απόγευμα», πρόσθεσε.