Οι προκλήσεις για την οικονομία λόγω τραπεζών στα κατεχόμενα

Σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης, κατά την οποία η κυπριακή οικονομία επιχειρεί τον τερματισμό των ζημιογόνων πρακτικών του παρελθόντος, η Κύπρος βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα πρόκληση, που αφορά στην προσαρμογή της οικονομίας των κατεχόμενων στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, τους κανόνες του ευρωσυστήματος και τους κανόνες της ΕΚΤ, σε περίπτωση λύσης του κυπριακού προβλήματος.

Η συζήτηση σε σχέση με

τη μετάβαση των κατεχομένων στο ευρώ και την ενοποίηση της κυπριακής οικονομίας, σε περίπτωση εξεύρεσης λύσης του κυπριακού προβλήματος, έχει ήδη ενταχθεί στη δημόσια σφαίρα.

Εξάρτηση τραπεζών στα κατεχόμενα από Τουρκική οικονομία

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος προκύπτει από την εξάρτηση των τραπεζών στα κατεχόμενα από την Τουρκική οικονομία, δήλωσε στο Sigmalive πρώην στέλεχος της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου. Μεγάλος αριθμός τραπεζών στα κατεχόμενα είναι branches, τα οποία, κατά πάσα πιθανότητα συνδέονται με την Τουρκία. Συνεπώς, καθώς η ΕΚΤ δεν ασκεί έλεγχο στην τουρκική οικονομία και κατ΄ επέκταση στις τράπεζες στα κατεχόμενα, η κατάσταση εγκυμονεί κινδύνους.

Οι μεγάλες κυπριακές τράπεζες, αλλά και οι θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών στην Κύπρο βρίσκονται υπό την αυστηρή και στενή εποπτεία του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού ενώ οι τράπεζες στα κατεχόμενα δεν ελέγχονται ούτε από την ΕΚΤ ούτε από την ΚΤΚ. Η διαχείριση του προβλήματος, στην περίπτωση, που συμβεί οτιδήποτε στην Τουρκική οικονομία, θα είναι δύσκολη, δεδομένου ότι η μητρική τράπεζα δεν τελεί υπό τη εποπτεία της ΕΚΤ και του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού.

Επιπλέον, η χαλαρή εποπτεία στις τράπεζες των κατεχομένων ενδέχεται να θέσει τις εν λόγω τράπεζες σε πιο πλεονεκτική θέση έναντι των εποπτευόμενων κυπριακών, λόγω των λιγότερο αυστηρών ελέγχων.

Δεδομένων των ευθραύστων ισορροπιών, πρόκειται για ένα ζήτημα, το οποίο πρέπει να τύχει λεπτής και ουσιαστικής διαχείρισης.

Πρόβλημα οι δύο μεγάλες τράπεζες του καθεστώτος

Από την πλευρά του, ο οικονομολόγος και καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλτας Κώστας Αποστολίδης δήλωσε στο Sigmalive ότι υπάρχουν αδυναμίες στο τραπεζικό σύστημα στα κατεχόμενα από την εποχή του Ραούφ Ντεκτάνς.

Λόγω των μεγάλων δανείων του καθεστώτος, υπάρχουν σημαντικά χρέη στις δύο μεγάλες τράπεζες, που ελέγχονται από το κατοχικό καθεστώς. Συνεπώς, συμπλήρωσε ο κ. Αποστολίδης, το ένα σημαντικό πρόβλημα είναι η κατάσταση των δύο μεγάλων τραπεζών του καθεστώτος. Ο κ. Αποστολίδης πρόσθεσε ότι «οι ιδιωτικές τράπεζες στα κατεχόμενα έχουν ‘’στρώσει’’ σε μεγάλο βαθμό και ο έλεγχος από την λεγόμενη ‘’κεντρική’’στα κατεχόμενα είναι πιο καλός από ό,τι στο παρελθόν».

Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα αφορά στην ύφεση και στις συνεχείς υποτιμήσεις τις τουρκικής λίρας, οι οποίες επιδείνωσαν την ύφεση. Λόγω των προβλημάτων, που υπάρχουν το τελευταίο διάστημα στην Τουρκία, αυτές οι υποτιμήσεις συνεχίζονται, οι Τ/κ βρίσκονται συνέχεια αντιμέτωποι με τις υποτιμήσεις της τουρκικής λίρας, ο πληθωρισμός αυξάνεται και οι μισθοί μειώνονται, εξήγησε ο κ. Αποστολίδης.

Εξέφρασε παράλληλα τη θέση ότι «ο Ακιντζί δεν ζήτησε τυχαία να γίνει συζήτηση για τη μετάβαση στο ευρώ. Αυτή του η κίνηση τον κάνει πιο δημοφιλή, αφού οι Τ/κ δεν μπορούν να συνεχίσουν υπό αυτό το οικονομικό καθεστώς, θέλουν σταθερότητα και για αυτούς το ευρώ σημαίνει σταθερότητα».

Σε περίπτωση υπογραφής λύσης του κυπριακού, θα πρέπει, είπε ο Κώστας Αποστολίδης, να υπάρξει μια μεταβατική περίοδος 12 μηνών με στόχο την πλήρη εναρμόνιση, την ετοιμασία νόμων και την οργάνωση της ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας.

Διατύπωσε παράλληλα τη θέση ότι η μετάβαση των κατεχομένων στο ευρώ θα είναι εύκολη, εφόσον βέβαια επιλυθεί το κυπριακό, διότι οι Τ/κ έχουν να κάνουν διαχρονικά με το συνάλλαγμα, αφού για να αποφύγουν τις συνεχείς υποτιμήσεις της τουρκικής λίρας, αγοράζουν με βάση το νόμισμα προέλευσης του προϊόντος, που θέλουν να αγοράσουν. Για παράδειγμα, αγοράζουν γερμανικό αυτοκίνητο με ευρώ, γη με στερλίνες και οποιοδήποτε άλλο προϊόν εκτός ΕΕ με δολάρια.

Να μην μεταφερθούν τα ρίσκα στην κυπριακή οικονομία

Πρέπει να τεθούν τα πάντα κάτω από μικροσκόπιο ώστε να μην μεταφερθούν τα ρίσκα στην κυπριακή οικονομία και στην αγορά ευρύτερα, δήλωσε ο Διευθυντής του Cyprus International Institute of Management (CIIM), Δρ Θεόδωρος Παναγιώτου.

Πρόσθεσε ότι οι τράπεζες στα κατεχόμενα πρέπει να περάσουν τα ίδια test, που πέρασαν οι τράπεζες στις ελεύθερες περιοχές για να διαφανεί η κεφαλαιακή τους κατάσταση, τα θέματα ανάληψης υψηλού ρίσκου χωρίς τις απαραίτητες προβλέψεις ή η μη εμπλοκή σε υποθέσεις ξεπλύματος χρήματος και η ανεξαρτησία τους, γεγονός που τους επιτρέπει να είναι ή όχι αυτοδύναμες.

Διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών

Το μεγάλο στοίχημα αφορά στη διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών, εφόσον επιλυθεί το κυπριακό και ενοποιηθεί η οικονομία, δήλωσε η οικονομολόγος Σάββια Ορφανίδου.

Σύμφωνα με την οικονομολόγο πρέπει να:

Προωθηθούν πολιτικές που να διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του δημοσιου χρέους, μετά τη λύση Προωθηθούν πολιτικές δημοσιονομικής πειθαρχίας Να τεθούν αυστηροί κανόνες εποπτείας του τραπεζικού συστήματοςΝα προσαρμοστούν οι τράπεζες των κατεχομένων στους κανόνες του ευρωσυστήματος και της ΕΚΤ

Επίσης, σύμφωνα με την οικονομολόγο, η οποιαδήποτε οικονομική πτυχή της λύσης θα πρέπει να συμβαδίζει με τις τέσσερις βασικές ελευθερίες της ενιαίας αγοράς: διακίνηση εργασίας, κεφαλαίου, αγαθών και υπηρεσιών.

Follow @AthanasiouTh