Μειωμένη η καταβολή αποζημιώσεων του ΕΔΑΔ κατά το 2015

Σημαντικά μειωμένες ήταν οι αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν από τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά το 2015, σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, στο πλαίσιο της υλοποίησης των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ).

Σύμφωνα με την 9η ετήσια έκθεση, όπου καταγράφονται τα πεπραγμένα της Επιτροπής Υπουργών του ΣτΕ κατά το 2015, όσον αφορά την επίβλεψη της υλοποίησης των αποφάσεων του ΕΔΑΔ, το 2015 καταβλήθηκαν σε αποζημιώσεις

€53.766.388, σε σχέση με €2.039.195.858 το 2014.

Κατά το 2015, η Κύπρος ήταν δεύτερη όσον αφορά το ποσό των καταβληθέντων αποζημιώσεων, με €8.796.391, ενώ μια χρονιά πριν, το 2014, το ποσό αυτό ήταν μηδενικό. Στην πρώτη θέση για το 2015 ήταν η Αλβανία με €9,4 εκ. Η Τουρκία κατέβαλε πέρυσι κάτι περισσότερο από €4,5 εκ., κλείνοντας κατά πολύ την ψαλίδα από το 2014, όταν είχε καταβάλλει σχεδόν €100 εκ. σε αποζημιώσεις.

Στην έκθεση, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, υπάρχει επίσης συνοπτική παρουσίαση των πιο σημαντικών εξελίξεων στη διαδικασία επίβλεψης της υλοποίησης των αποφάσεων, που συνέβησαν κατά το 2015. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται οι αποφάσεις της Επιτροπής Υπουργών εντός του 2015 σε σχέση με τη διακρατική προσφυγή Κύπρου εναντίον Τουρκίας, αλλά και τις υποθέσεις «Βαρνάβα» και «Ξενίδη-Αρέστη» για αγνοούμενους και κατεχόμενες περιουσίες.

Συγκεκριμένα, σε σχέση με την πτυχή που αφορά τους αγνοούμενους, η Επιτροπή Υπουργών είχε επαναλάβει στις συναντήσεις της, τον Ιούνιο και Σεπτέμβριο του 2015, την άνευ όρων υποχρέωση της Τουρκίας να καταβάλει τις επιδικασθείσες αποζημιώσεις και καλούσε εκ νέου τις τουρκικές Αρχές να πληρώσουν τα ποσά που επιδίκασε το ΕΔΑΔ στην απόφαση της 12ης Μαΐου 2014. Η απόφαση προνοεί πως η Άγκυρα οφείλει αποζημιώσεις ύψους 30 εκ. ευρώ στους συγγενείς των αγνοουμένων, καθώς και άλλα 60 εκ. ευρώ στους εγκλωβισμένους.

Σε σχέση με τις ατομικές προσφυγές για τις υποθέσεις Ξενίδη-Αρέστη και Βαρνάβα, η Επιτροπή Υπουργών είχε σημειώσει την απουσία καταβολής αποζημιώσεων από την Τουρκία σε τρεις συνεδριάσεις της, τον Ιούνιο, Σεπτέμβριο και Δεκέμβριο του 2015, ενώ είχε καλέσει τον Γενικό Γραμματέα του ΣτΕ αλλά και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών να θέσουν το θέμα στις επαφές τους με τις τουρκικές Αρχές.

Μεταξύ των σημαντικών εξελίξεων για το 2015, καταγράφεται στην έκθεση και η προσφυγή Σύρου αιτητή ασύλου εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο οποίος δικαιώθηκε από το ΕΔΑΔ τελεσίδικα το 2013 για αυθαίρετη απόφαση απέλασης και κράτηση. Προστίθεται ότι η απόφαση έχει στο μεταξύ υλοποιηθεί από την Κύπρο, με την παροχή καθεστώτος πρόσφυγα και την αποφυλάκισή του, ενώ προωθούνται νομοθετικές μεταρρυθμίσεις για αντιμετώπιση παρόμοιων φαινομένων.

Ως προς τις προσπάθειες της Επιτροπής Υπουργών για επιτυχή κατάληξη της διαδικασίας υλοποίησης των αποφάσεων του δικαστηρίου, στην έκθεση αναφέρεται ότι το 2015 έκλεισαν 1.537 υποθέσεις, σε σχέση με 1.502 το 2014. Πολλές από τις αποφάσεις, προστίθεται, σχετίζονται με διαρθρωτικά προβλήματα, όπως η υπερβολική διάρκεια των ένδικων διαδικασιών. Η έκθεση δείχνει εξάλλου περαιτέρω μείωση στις εκκρεμούσες υποθέσεις, ο συνολικός αριθμός των οποίων ανέρχεται σε 10.652 στα τέλη του 2015.

Στον πρόλογο της έκθεσης, που υπογράφουν οι αντιπρόσωποι στο ΣτΕ της Βουλγαρίας, της Βοσνίας και της Εσθονίας - που εκπροσωπούν την παρούσα, την προηγούμενη και την επόμενη Προεδρία της Επιτροπής Υπουργών - σημειώνουν ότι «πολλά έχουν επιτευχθεί το 2015, που εγγυώνται την αποτελεσματικότητα του συστήματος της Συνθήκης», ενώ «οι προσπάθειες της Επιτροπής [Υπουργών] να καταστήσει την επίβλεψη της υλοποίησης πιο αποτελεσματική και διαφανή, είχαν σημαντική συμβολή σε αυτή τη διαδικασία».

Μεταξύ των προκλήσεων, επισημαίνεται η αύξηση στις υποθέσεις που εκκρεμούν για περισσότερο από πέντε χρόνια και οι οποίες στο τέλος του 2015 ανέρχονταν στο 55% του συνόλου. Παράλληλα, αναφέρεται ότι παραμένει το θέμα της διαχείρισης ευαίσθητων και πολύπλοκων υποθέσεων, όπως είναι υποθέσεις κοινωνικής φύσεως (που σχετίζονται για παράδειγμα με τους Ρομά), αλλά και οι «χρονίζουσες διενέξεις».

Πηγή: ΚΥΠΕ