Κύπρος….φύρδην μίγδην!

Στην Κύπρο μας υπάρχει κοινωνικό πρόβλημα; Μήπως η αδηφαγία και η έλλειψη παιδείας να το εδραιώνουν στη τελική χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε;

Σύμφωνα με τον ανθρωπιστή Abraham Maslow,οι δράσεις μας ωθούνται από κίνητρα με σκοπό να ικανοποιηθούν συγκεκριμένες ανάγκες.Ως επί το πλείστον η συγκεκριμένη ιεράρχηση απεικονίζεται με τη μορφή πυραμίδας. Η πυραμίδα αυτή υποδεικνύει ότι οι άνθρωποι κινούνται πρώτα για να ικανοποιήσουν τις βασικές τους ανάγκες πρώτου προχωρήσουν στην ικανοποίηση άλλων πιο σύνθετων αναγκών . Αρχή

Στη Κύπρο όμως από προέδρους μέχρι και το λαό μας, χάσαμε τα μέτρα και τα σταθμά. Όλοι έχουμε μερίδιο ευθύνης για τη σημερινή τραγωδία που ζούμε, άλλοι λίγο και άλλοι πιο μεγάλο. Άλλοι με τις πρόχειρες αποφάσεις τους, κρίνουν το μέλλον ολόκληρου λαού και οι άλλοι να σφυρίζουν αδιάφορα. Φύρδην μίγδην λοιπόν η κοινωνία μας.

Στον πάτο της πυραμίδας του Maslow βρίσκονται οι φυσικές μας ανάγκες, όπως φαγητό, νερό και αέρας. Κάπου εδώ αρχίζουν οι προβληματισμοί μου και δεν εξαίρω κανέναν στα πιο κάτω. Φυσική ανάγκη δεν είναι το ακριβό αυτοκίνητο. Σήμερα «οξυγόνο» μας είναι τα φρου φρου ,τα αρώματα και η χλιδή. Αλλά ποιός ο λόγος να χρεωθώ ένα δάνειο αρκετών χιλιάδων ευρώ για να κάνω επίδειξη δύναμης στο διπλανό μου; Αυτός ο διπλανός μου ίσως έχει την οικονομική άνεση να το πράξει. Με ποιό τρόπο όμως απέκτησε αυτή την οικονομική άνεση, αλλού παπά ευαγγέλιο (δεν μπαίνουν όλοι οι πολίτες στο ίδιο καζάνι, υπάρχουν και οι τίμιοι). Ποιός ο λόγος να χρεωθώ ένα δάνειο 250.000 για να δημιουργήσω το σπίτι μου;

Δεν μπορώ να το φτιάξω τουλάχιστον με το μισό κόστος ; και στο μέλλον να μην έχω αυτά τα τεράστια οικονομικά προβλήματα;Nα μπορώ να σπουδάσω με άνεση τα παιδιά μου; Να μην κάνω δάνειο στο δάνειο;Aς το παραδεχτούμε λοιπόν, είμαστε μια κοινωνία του «show». Έχουμε τη ψευδαίσθηση ότι τα εκατομμύρια που χρωστάμε είναι δικά μας. Θα μου πείτε ότι , το εισόδημα μας, κάλυπτε τις ανάγκες των δάνειων μας. Συμφωνώ, αλλά οφείλαμε να γνωρίζουμε ή τουλάχιστον να μας μάθουν οι αρμόδιοι ότι η κάθε γενιά αναπάντεχα ζει τη δική της οικονομική κρίση .Στη τελική, έρχεται η ώρα που μετανοούμε για το λάθος μας,but it’s too late !

Συνεχίζοντας από κάτω προς τα πάνω, με τη πυραμίδα του Maslow συναντάμε τη κατηγορία «Ασφάλεια». Η αλήθεια όμως είναι ότι εμείς ως κοινωνία είμαστε ανασφαλείς. Μην αντιδράτε, ναι είμαστε ανασφαλείς! Νιώθουμε ασφαλείς με τα i-phone μας και τις selfies μας. Το επιθυμάς διακαώς μόνο για ένα λόγο, για να βγάζεις selfies με άγνωστους και γνωστούς, να κάνεις άψυχα check in και υποτιθέμενα status για να γίνεσαι αρεστός(likes).Tο κάνεις και εσύ, το κάνω και εγώ !Τα μέσα κοινωνικής δικτυώσεις μας σπρώχνουν μακριά από τη παιδεία και τη μόρφωση με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται το κοινωνικό μας πρόβλημα. Αναγκαία και απαραίτητα τα μέσα κοινωνικής δικτυώσεις μεν ,αλλά με τη σωστή χρήση δεν.

Στην ιεραρχία των αναγκών του Maslow,μετά την ασφάλεια έρχονται οι κοινωνικές ανάγκες. Αποκορύφωμα αυτής της ανάγκης η αγάπη και η στοργή. Πως να αγαπήσεις όμως, πως να δείξεις στοργή ;H αντικοινωνικότητα, μας αφαίρεσε την ανθρωπιά, αντικαταστάθηκε η αγάπη και η ανθρώπινη επαφή με την αρρωστημένη και πλαστή αναγκαιότητα. Ενδιαφέρον πλέον δείχνουμε στο «εγώ» και όχι στο «εμείς». Ως μέλη ενός ευρύτερου κοινωνικού συνόλου πέραν από τη προσωπική ευτυχία και επιτυχία πρέπει να δούμε και το «εμείς». Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα η κοινωνία μας να γίνει πιο παραγωγική στα μέλη της και να προσφέρει περισσότερα. Έχουμε κοινά προβλήματα και αγώνες.

Το άτομο όμως σήμερα σπάνια θυσιάζει το δικό του καλό έναντι του ευρύτερου. Υπάρχει απάθεια και ωφελιμισμός.H ενίσχυση της ευαισθησίας και η αφύπνιση για το ενδιαφέρον του κοινωνικού συνόλου είναι αναγκαίο. Καθήκον της κοινωνίας μας είναι να διαμορφώσουμε μια ανθρωποκεντρική παιδεία με ανώτερα ιδανικά και στόχους. Είναι αποδεδειγμένο ότι σε κοινωνίες που επικρατεί ασύστολος ατομικισμός η στασιμότητα ,η παρακμή, η αποδυνάμωση του συνόλου και η ηθική κατάπτωση έχουν το πρώτο λόγο. Ας έχουμε ως στόχο τη μετάγγιση στη ψυχή των νέων, όλων εκείνων των αξιών που άφησαν ολόκληρους και ανώτερους πολιτισμούς να αντέξουν στο πέρασμα των χρόνων

Βρισκόμαστε ένα βήμα πριν την «ολοκλήρωση του ανθρώπου» και εδώ συναντάμε την ανάγκη για αναγνώριση. Για εκτίμηση και επιτυχία. Κάπου εδώ αρχίζουν οι πολίτες να ζημιώνουν. Κάποιοι προς το δρόμο για την επιτυχία χρησιμοποιούν όλα τα αμαρτωλά τους όπλα για να αναρριχηθούν στην εξουσία. Η εξουσία λοιπόν, έχοντας κερδίσει όλα τα εργαλεία καθορίζει η ίδια το μέλλον της κοινωνίας μας. Ένα εργαλείο τους είναι η ψήφος μας.

“Όταν όμως ψηφίζουμε με βάση του συμφέροντος μας, σαφέστατα δεν έχουμε δικαίωμα να παραπονιόμαστε. Πικρή αλήθεια, ποιός δεν έβαλε «μέσον» ; Η προσπάθεια ανέλιξης και πλουτισμού ενισχύεται από εμάς. Μας τάζουν δουλειά, τους τάζουμε ψήφους και όταν δεν μας κανονίζουν; «Γιατί να πάω να ψηφίσω γιε μου; Αφού καμιά δουλειούα δεν μας εκανονίσαν »και στο τέλος έχουμε την απαίτηση να καταπολεμηθεί το ρουσφέτι. Eπαναλαμβάνω δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να παραπονιόμαστε αφού ψηφίζουμε με βάση το συμφέρον μας.

Ωστόσο υπάρχει ένα μεγάλο μερίδιο της κοινωνίας μας που εξαπατήθηκε από τη μεγαλομανία και τις φιλοδοξίες κάποιων άλλων. Εν κατακλείδι ηγεμόνας, όπως λέει και ο Μακιαβέλι επέρχεται είτε από τον λαό, είτε από τους ευγενείς ανάλογα με το ποιούς από τους δύο έχει την ευκαιρία. Προσοχή λοιπόν. Ας στηρίξουμε λοιπόν τους έντιμους και τους ενάρετους. Αυτούς που δεν επιδιώκουν τις τιμές, ή την εφήμερη δόξα που προσφέρει η εξουσία. Θα με λιθοβολήσετε και θα μου πείτε ότι δεν υπάρχουν τέτοιοι πολιτικοί και όμως …..υπάρχουν, ας τους αναζητήσουμε λοιπόν !

Και…..ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΑΜΕ. Φτάσαμε στη κορυφή, στην ανάγκη για αυτοπραγμάτωση. Την αλήθεια, την ηθική, τη δημιουργικότητα. Αυτές είναι οι τελευταίες ανάγκες για να ολοκληρωθεί ένας άνθρωπος. Πως μπορούμε να είμαστε τα πιο πάνω όταν δεν ξέρουμε «που πατάμε και που πηγαίνουμε;» . Πως μπορούμε να γίνουμε αληθινοί ή δημιουργικoί με τα πιο πάνω; Όταν ανάψουν όλα τα φώτα και δούμε καθαρά ότι η κοινωνία μας πάσχει, αν πραγματικά το θέλουμε, ίσως λύσουμε το πρόβλημα.

«Το πείραμα με τα μπαλόνια που έγινε σε ένα συνέδριο στην Αμερική αντικατοπτρίζει την πραγματική εικόνα της κοινωνίας μας. Ο ομιλητής έδωσε στους 50 σύνεδρους από ένα μπαλόνι και ζήτησε να γράψουν πάνω σε αυτό ,τα ονόματα τους με μαρκαδόρο. Στη συνέχεια τα άφησε όλα μέσα σε ένα δωμάτιο, έχοντας πέντε λεπτά στη διάθεση τους, ζήτησε να βρει ο καθένας το μπαλόνι με το όνομα του. Τότε επικράτησε ένα μικρό χάος και πανζουρλισμός, όταν πέρασαν τα πέντε λεπτά κανείς δεν βρήκε το μπαλόνι του. Τότε , ο ομιλητής ζήτησε από τον καθένα να πάρει στα χέρια του ένα μπαλόνι τυχαία, και να το δώσει σε όποιον είχε το όνομα που ήταν γραμμένο πάνω στο μπαλόνι. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο, όλοι κρατούσαν το δικό τους μπαλόνι. Έτσι κάνουμε και εμείς ψάχνουμε δια μανίας την ευτυχία και την επιτυχία χωρίς να ξέρουμε που είναι. Είναι πολύ απλό , δίνουμε χαρά, και θα την βρούμε μπροστά μας.»

Είναι μερικές φορές και στιγμές που με πιάνει το παράπονο. Με αποτέλεσμα να θέλω να βάλω στον ώμο το δισάκι μου και να πάω αλλού. Όμως αυτή μου η σκέψη χάνεται δια μαγείας γιατί πολύ απλά είμαστε ένας σπάνιος και σπουδαίος λαός. Χιλιάδες μας κινήσεις και πράξεις το αποδεικνύουν περίτρανα. Δεν είμαι υπερβολικός, μπορούμε να γίνουμε μια κοινωνία πρότυπο για όλο το κόσμο .Το πρόβλημα είναι «δίπλα» μας, αλλά εμείς στρουθοκαμηλίζουμε και παίζουμε κρυφτό αλλά ως ένας πολύ έξυπνος λαός δεν έπρεπε τώρα να νοσούμε ,νικηθήκαμε όμως από τις «προτεραιότητες» μας.

Μ” αυτά και μ” αυτά :»Όταν το δάχτυλο έδειχνε το φεγγάρι, ο ηλίθιος κοίταζε το δάχτυλο», ας προβληματιστούμε όλοι μας .

O Σταύρος Πιερουλλής, Ιστορικός, Απόφοιτος Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και δημοσιογράφος στο neAmmochostos

Tα σχόλια αντιπροσωπεύουν την προσωπική γνώμη των συγγραφέων τους και όχι αυτή του SigmaLive.com