Η καταστροφή των μνημείων στα κατεχόμενα στη Βρετανική Βουλή

Το θέμα της καταστροφής της πολιτιστικής κληρονομιάς των Κυπρίων στα κατεχόμενα ανέδειξαν με τοποθετήσεις τους στη Βουλή των Κοινοτήτων οι βουλευτές βορείου Λονδίνου των Συντηρητικών Μάθιου Όφορντ και Ντέιβιντ Μπάροους, δύο εκ των πιο ένθερμων Βρετανών πολιτικών υποστηρικτών των δικαίων της Κύπρου.

Οι παρεμβάσεις τους έγιναν στην παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού Κάρεν Μπράντλεϊ κατά τη διάρκεια της δεύτερης ανάγνωσης νομοσχεδίου που έχει υποβληθεί από

την κυβέρνηση περί της Προστασίας Πολιτιστικής Περιουσίας σε Ένοπλες Συρράξεις. Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η επικύρωση από το Λονδίνο της Σύμβασης της Χάγης (του 1954) για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς σε Περίπτωση Ένοπλης Σύρραξης.

Αρχικά ο κ. Όφορντ σημείωσε ότι «η Κύπρος έχει δει την πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά της να πέφτει θύμα της πολιτικής λεηλασίας, καταστροφής και βεβήλωσης που εφαρμόστηκε μετά από την παράνομη εισβολή στο νησί το 1974 και κατά τη διάρκεια της επακόλουθης και συνεχιζόμενης κατοχής».

Ο βουλευτής της περιφέρειας Hendon έκανε λόγο για «συστηματική λεηλασία» εκκλησιών, μοναστηριών, αρχαιολογικών χώρων, βιβλιοθηκών, μουσείων, καθώς και ιδιωτικών συλλογών θρησκευτικής τέχνης και αρχαιοτήτων στις κατεχόμενες περιοχές. Πρόσθεσε δε ότι η αγορά έργων τέχνης διεθνώς έχει πλημμυρίσει με κυπριακές αρχαιότητες που έχουν αφαιρεθεί παράνομα από τα κατεχόμενα, όπως επίσης με θρησκευτικά μωσαϊκά, τοιχογραφίες και εικόνες.

Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο μωσαϊκό ανεκτίμητης ιστορικής και θρησκευτικής αξίας από την Παναγία της Κανακαριάς και το ρόλο του Τούρκου αρχαιοκάπηλου Αϊντίν Ντικμέν, μέχρι τελικά κάποια κομμάτια του μωσαϊκού να επιστρέψουν στην Κύπρο και στο Βυζαντινό Μουσείο της Λευκωσίας.

Ο κ. Όφορντ ενημέρωσε τους συναδέλφους του βουλευτές ότι από την τουρκική εισβολή του 1974 και μετά 77 εκκλησίες έχουν μετατραπεί σε τζαμιά, αφού πρώτα αφαιρέθηκαν εικόνες και διάκοσμος. Άλλες εκκλησίες έχουν βεβηλωθεί μετατρεπόμενες σε στάβλους, αποθήκες, γκαράζ, ξενοδοχεία, κέντρα διασκέδασης κ.ά. Παράλληλα η τύχη 50 ιερών μνημείων δεν είναι γνωστή, καθώς βρίσκονται σε ζώνες υπό άμεσο στρατιωτικό έλεγχο, ενώ άλλα έχουν κατεδαφιστεί.

Ο Βρετανός βουλευτής συνεχάρη επίσης τον γνωστό φωτογράφο Δώρο Παρτασίδη για την καταγραφή με το φακό του των εκκλησιών της Κύπρου και των ζημιών που έχουν υποστεί. Οι καταστροφές αυτές ήταν το αντικείμενο φωτογραφικής έκθεσης του καλλιτέχνη που διοργανώθηκε στο κοινοβούλιο προ ολίγων ετών.

Στη δική του παρέμβαση ο Ντέιβιντ Μπάροους, βουλευτής της περιφέρειας Enfield-Southgate με την πολυπληθέστερη κυπριακή παροικία στη Βρετανία, είπε ότι είδε από κοντά μαζί με τον κ. Όφορντ τις «αποτρόπαιες πράξεις βεβήλωσης και λεηλασίας» στα κατεχόμενα.

Ο κ. Μπάροους παρομοίασε τη διακίνηση ανθρώπων με την παράνομη διακίνηση πολιτιστικής περιουσίας, λέγοντας ότι εμπεριέχουν την ίδια περιφρόνηση για τους ανθρώπους, την πίστη τους, την κοινότητά τους και την ταυτότητά τους. Όπως σημείωσε, και στις δύο περιπτώσεις τίθεται ζήτημα προσβολής ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Ζήτησε η Βρετανία να συνεισφέρει στο εθελοντικό ταμείο της UNESCO για την προστασία και αποκατάσταση κατεστραμμένων πολιτιστικών μνημείων, εξήρε το έργο της Τασούλας Χατζητοφή η οποία με την οργάνωσή της ‘Walk of Truth’ προσπαθεί να βρει τρόπους αποκατάστασης πολιτιστικών μνημείων σε περιοχές συρράξεων και να προσφέρει τρόπους συμφιλίωσης των κοινοτήτων και έκλεισε αναφερόμενος στους πολλούς Κυπρίους της περιφέρειάς του.

«Ένας σημαντικός αριθμός Κυπρίων που ζουν εδώ στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν δει από κοντά την εσκεμμένη καταστροφή και λεηλασία της κληρονομιάς τους. Για αυτό το λόγο είναι τόσο σημαντικό να ενώσουμε δυνάμεις και να διασφαλίσουμε ότι αυτή η μακρά μάχη να επικυρωθεί η Σύμβαση της Χάγης θα έχει αποτέλεσμα. Προσβλέπουμε στην επανένωση της Κύπρου μακροπρόθεσμα, αλλά στο ενδιάμεσο πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα τιμωρούνται όσοι επιδιώκουν να κερδίσουν από τα έσοδα των εγκλημάτων καταστροφής», είπε ο Ντέιβιντ Μπάροους.

Πηγή: ΚΥΠΕ