Διεθνής διάκριση στην ΑΙ Κύπριου επιστήμονα που εντάσσεται στο Παν. Λεμεσού

Ο οργανισμός Διεθνών Κοινών Συνεδρίων στην Τεχνητή Νοημοσύνη, IJCAI, αναγνωρίζοντας την ερευνητική συνεισφορά του Δρ. Παναγιώτη Κούβαρου, τον επέλεξε ως έναν από τους κεντρικούς ομιλητές στο φετινό συνέδριο του οργανισμού. Το IJCAI , που είναι ο κορυφαίος οργανισμός στην τεχνητή νοημοσύνη, απονέμει την εν λόγω διάκριση σε ετήσια βάση σε εξαιρετικούς νέους επιστήμονες ανά το παγκόσμιο. Η διάκριση αποτελεί επιστημονική αναγνώριση μεγάλου κύρους και εξαιρετικό επίτευγμα για τον κάθε ερευνητή.

Ο Δρ. Κούβαρος είχε από μικρός οραματιστεί μεθόδους αυτόματου ορθολογιστικού συμπερασμού, με τις

οποίες πραγματεύεται η τεχνητή νοημοσύνη, όταν είχε για πρώτη φορά διδαχτεί την Αριστοτελική συλλογιστική. Με αφετηρία το όραμα αυτό είναι σήμερα αριστούχος απόφοιτος του Τμήματος Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών και αριστούχος του μεταπτυχιακού προγράμματος «Προηγμένη Πληροφορική» του Imperial College London. Ακολούθως, συνέχισε τις σπουδές του με ένα φιλόδοξο διδακτορικό στο Imperial College London με στόχο να καταστήσει ασφαλή τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης.

Για το διδακτορικό του έργο είχε βραβευτεί με υποτροφία από το ίδιο πανεπιστήμιο για τη συνέχιση της έρευνας του ως μεταδιδακτορικός ερευνητής. Στη συνέχεια, εργάστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης για το πρόγραμμα «Εξασφαλισμένη Αυτονομία» του οργανισμού προηγμένων ερευνητικών προγραμμάτων άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Σήμερα εργάζεται ως επιστημονικός συνεργάτης στο Imperial College London και ως ανώτερος ερευνητής μηχανικός στην εταιρία Safe Intelligence όπου είναι και συνιδρυτής.

Από το Νοέμβριο ο Δρ. Κούβαρος συνεχίζει το ερευνητικό του έργο παραλλήλως στο Πανεπιστήμιο Λεμεσού, όπου εντάσσεται ως Επίκουρος Καθηγητής, και στην Safe Intelligence, όπου παραμένει ως επιστημονικός σύμβουλος. Για την επιστροφή του στην Κύπρο δηλώνει:

«Ξεκινούμε στο Πανεπιστήμιο Λεμεσού μια σειρά από καινοτόμα προγράμματα τα οποία δεν ϑα επιτρέπουν μόνο την αξιολόγηση της ασφάλειας της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά ϑα παρέχουν και την δυνατότητα για τον σχεδιασμό συστημάτων που είναι εξαρχής ασφαλή. Στόχος μας είναι το Πανεπιστήμιο Λεμεσού και η Κύπρος να είναι πρωτοπόροι στα επόμενα πολύ σημαντικά βήματα της τεχνητής νοημοσύνης».

Η ερευνητική συνεισφορά του Δρ. Κούβαρου στην ασφάλεια της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία αναγνωρίζεται στο συνέδριο που πραγματοποιεί το IJCAI στις 19 με 25 Αυγούστου στο Μακάο, περιλαμβάνει πάνω από 20 δημοσιεύεις σε κορυφαία επιστημονικά συνέδρια και περιοδικά. Με το ερευνητικό του έργο έχει πρωτοπορήσει στην ανάπτυξη μεθόδων επαλήθευσης της ασφάλειας συστημάτων ρομποτικών σμηνών και έχει εφεύρει μεθόδους μαθηματικής ανάλυσης της ευρωστίας νευρονικών δικτύων. Πολλές από τις μεθόδους του έχουν κατοχυρωθεί ως διεθνείς πατέντες.

Πέραν των θεωρητικών αποτελεσμάτων, οι μέθοδοι του Δρος Κούβαρου βρήκαν απόκριση και στην βιομηχανία. ´Εχουν χρησιμοποιηθεί επιτυχώς για την ανάλυση μοντέλων που αναπτύχθηκαν από την Γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία Audi AG για την αναγνώριση αντικειμένων στον αυτοκινητόδρομο κατά την αυτόνομη οδήγηση. Επιπρόσθετα, έχουν χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της ασφάλειας συστημάτων που έχουν αναπτυχθεί από την αμερικανική εταιρία Boeing. Μεταξύ άλλων μελετών, έχουν επιτρέψει την μέτρηση της ανθεκτικότητας μοντέλων αυτόματης ανίχνευσης λάθους μετατόπισης σε διάφορες καιρικές συνθήκες κατά την προσγείωση αεροπλάνων.

Ο Δρ. Κούβαρος είναι ο κύριος συγγραφέας του λογισμικού Venus, ένα τελευταίας τεχνολογίας εργαλείο για την αυτόματη πιστοποίηση της ασφάλειας μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Το εργαλείο, το οποίο συχνά σε μελέτες παρουσιάζεται αποδοτικότερο από αντίστοιχα λογισμικά από MIT, Stanford, Oxford και άλλους κορυφαίους οργανισμούς, αποτελεί κύριο συστατικό της πλατφόρμας της Safe Intelligence, εταιρίας spinout του Imperial College London που έχει ως στόχο την ασφαλή ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης σε διάφορους κοινωνικούς τομείς.

Ο Alessio Lomuscio, Καθηγητής Ασφάλειας Τεχνητής Νοημοσύνης στο Imperial College London, δήλωσε: «Η συνεισφορά του Δρος Κούβαρου στην ασφάλεια της τεχνητής νοημοσύνης τα τελευταία 10 χρόνια είναι εξαιρετική και με διάρκεια. Αυτό το βραβείο αναγνωρίζει τα επιτεύγματά του μέχρι στιγμής και σηματοδοτεί ακόμη καλύτερα αποτελέσματα».

Ο βραβευθείς, Δρ. Κούβαρος, λέει: «Το βραβείο αποτελεί αναγνώριση μακροχρόνιας προσπάϑειας για την αντιμετώπιση ενός εκ των κρισιμότερων προβλημάτων στην ιστορία της επιστήμης. Λειτουργεί επίσης ως επιπλέον ελατήριο για την επίτευξη του μακροχρόνιου στόχου μου να κάνω την τεχνητή νοημοσύνη ασφαλή. Η προσπάθεια ήταν και παραμένει συλλογική. Ευχαριστώ εγκαρδίως το εργαστήριο Επαλήθευσης Αυτόνομων Συστημάτων και τον Καθηγητή Alessio Lomuscio του Imperial College London για την εξαιρετική υποστήριξη και καθοδήγηση. Ευχαριστώ επίσης την επιτροπή προγράμματος του IJCAI για την επιλογή μου».

Σχετικά με την κοινωνική σημασία της δουλειάς του ο Δρ. Κούβαρος αναφέρει τα εξής: «Τα τελευταία χρόνια η τεχνητή νοημοσύνη παρουσιάζει ραγδαία ανάπτυξη. ´Εχει καταφέρει να αυτοματοποιήσει εργασίες, όπως η μηχανική όραση και η επεξεργασία φυσικής γλώσσας, οι οποίες επί δεκαετίες διέφευγαν αποτελεσματικής μηχανοποίησης από τους υπόλοιπους κλάδους της επιστήμης της πληροφορικής. Οι προκύπτουσες κοινωνικές εφαρμογές έχουν γίνει μέρος της καθημερινής ζωής με αυτόνομα οχήματα να βρίσκονται στους αυτοκινητόδρομους και εξομοιωτές ανθρώπινης συνομιλίας όπως το ChatGPT να φέρνουν επανάσταση στην αναζήτηση πληροφορίας».

Ο Δρ. Κούβαρος αναγνωρίζει ότι ταυτόχρονα με την επιταχυνόμενη ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, γίνονται ολοένα και περισσότερο εμφανή τα ελαττώματα της και εξηγεί πως αυτά σχετίζονται κυρίως με την αδυναμία ερμηνευσιμότητας των αποφάσεων της και την ευθραυστότητα της σε διαταραχές της εισόδου της: «Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, για παράδειγμα, να μην μπορεί να εξηγήσει γιατί μια αίτηση δανείου έχει απορριφθεί, ή την αποτυχία αναγνώρισης πεζών στον αυτοκινητόδρομο σε κακές καιρικές συνθήκες. Ως εκ τούτου, πολλές εφαρμογές με προοπτική να συνεισφέρουν σημαντικά στην οικονομία και κοινωνία, και που ταυτόχρονα είναι κρίσιμες για την ασφάλεια, παραμένουν εγκλωβισμένες στα εργαστήρια. Οι μέθοδοι που αναπτύσσει η ερευνητική κοινότητα στην Ασφάλεια Τεχνητής Νοημοσύνης έχουν την δυνατότητα να παράγουν αυτόματα μαθηματικές αποδείξεις της ασφάλειας των εν λόγω εφαρμογών, απεγκλωβίζοντάς τις έτσι από τα εργαστήρια και επιτρέποντας την ασφαλή αλληλεπίδραση τους με την κοινωνία».

Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Λεμεσού, Καθηγητής Θεόδωρος Παναγιώτου, δηλώνει: «Συγχαίρουμε τον Δρα. Κούβαρο για τις πολλές του επιτυχίες και την πρόσφατη διάκριση του από τον οργανισμό Διεθνών Κοινών Συνεδρίων στην Τεχνητή Νοημοσύνη, IJCAI, αναθέτοντάς του μία από τις κεντρικές ομιλίες στο φετινό συνέδριο του οργανισμού. Είναι μια επιστημονική διάκριση μεγάλου κύρους. Στο Πανεπιστήμιο Λεμεσού είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι για αυτή τη διάκριση αφού ο Δρ. Κούβαρος από την 1η Νοεμβρίου του 2023 εντάσσεται στο Πανεπιστήμιο Λεμεσού ως Επίκουρος Καθηγητής στη Τεχνητή Νοημοσύνη και την Ανάλυση Δεδομένων. Στόχος είναι να κάνει, μαζί με τους εδώ εξαίρετους συναδέλφους του, το Πανεπιστήμιο Λεμεσού και τη Κύπρο τροχοδρομητές στην κοινωνικά πολύ κρίσιμη εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης».