«Χέρι» Erdogan σε υπουργεία,αντιπροεδρία & δικαστική εξουσία

Σαρωτικές είναι οι αλλαγές που έπονται στην Τουρκία μετά την έγκριση της αναθεώρησης του Συντάγματος της χώρας.

Το νομοσχέδιο προβλέπει την πλήρη μεταβίβαση της εκτελεστικής εξουσίας στον πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος θα δικαιούται να «μοιράζει» υπουργεία. Επίσης θα δικαιούται πλέον να διορίζει έναν ή δύο αντιπροέδρους της κυβέρνησης, με τον αξίωμα του πρωθυπουργού να καταργείται εντελώς.

Σημαντικό κεφάλαιο που αλλάζει είναι το δικαστικό. Το ισχύον Σύνταγμα του 1982 διασφαλίζει την ελευθερία των δικαστηρίων

απέναντι σε κάθε «όργανο, αρχή, πρόσωπο ή υπηρεσία». Όμως, πλέον με την συνταγματική αναθεώρηση που εγκρίθηκε, ο πρόεδρος θα μπορεί να επεμβαίνει άμεσα στον δικαστικό τομέα.

Ειδικότερα, πρόεδρος και κοινοβούλιο θα επιλέγουν από κοινού τέσσερα μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου Δικαστών και Εισαγγελέων, το οποίο έχει την αρμοδιότητα να διορίζει και να αποπέμπει τους δικαστικούς υπαλλήλους. Το τουρκικό κοινοβούλιο θα επιλέγει μόνο του επτά μέλη.

Πρόεδρος ως το 2029;

Κάτι που προσέλκυσε το ενδιαφέρον του Διεθνούς Τύπου είναι το ενδεχόμενο ο «Σουλτάνος» να παραμείνει «Σουλτάνος» μέχρι και το 2029.

Κι αυτό γιατί, ο Ερντογάν θα μπορούσε να αναλάβει τη θέση του «ενεργού» εκτελεστικού προέδρου αμέσως μετά από το δημοψήφισμα, αν εγκριθούν οι αλλαγές. Οι προεδρικές εκλογές θα γίνουν, όπως είναι προγραμματισμένο, όταν λήξει η θητεία του, το 2019.

Ο περιορισμός των δύο θητειών, που προβλέπει αυτή τη στιγμή το Σύνταγμα σημαίνει ότι αν κερδίσει ο Ερντογάν τις εκλογές του 2019, θα μπορεί να κυβερνήσει μέχρι το 2024. Ομως, με την προτεινόμενη εκτελεστική προεδρία, το «ρολόι θα μηδενιστεί», όπως αναφέρει το Reuters σε δημοσίευμά του, δίνοντάς του την ευκαιρία για δύο ακόμη θητείες.

Στα του Κοινοβουλίου, αλλάζουν τα εξής: Ο αριθμός των βουλευτών θα αυξηθεί από 550 σε 600. Το κατώτατο όριο ηλικίας για να εκλεγεί κανείς βουλευτής θα είναι πλέον τα 18 χρόνια και όχι τα 25 όπως ήταν μέχρι σήμερα.

Επίσης, όπως αναφέρει σε αναλυτικό δημοσίευμά του το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι βουλευτικές εκλογές θα διεξάγονται ταυτόχρονα με τις προεδρικές, κάθε πέντε χρόνια, αντί για κάθε τέσσερα που ίσχύει ως τώρα.

Ακόμη, μέσα από την μεταρρύθμιση ο πρόεδρος θα αποφασίζει αν θα κηρύξει ή όχι κατάσταση έκτακτης ανάγκης, προτού υποβάλει την πρότασή του στο κοινοβούλιο.

Τα παρασκηνιακά

Σε ό,τι αφορά τη δικαιολογία της κυβέρνησης Ερντογάν και των υποστηρικτών του ευρύτερα απέναντι στην ενίσχυση εξουσιών, αυτό που ισχυρίζονται είναι πως η χώρα τους χρειάζεται την ισχυρή ηγεσία μίας εκτελεστικής προεδρίας προκειμένου να αποφευχθούν οι εύθραυστες κυβερνήσεις συνασπισμού, που εμπόδισαν παλαιότερα την ανάπτυξη.

Ωστόσο οι αντίπαλοι του Ερντογάν βλέπουν τις προτάσεις του ως «μέσο για επίτευξη των φιλοδοξιών του Τούρκου προέδρου και ανησυχούν ότι θα φέρει περισσότερο απολυταρχισμό σε μία χώρα που ήδη δέχεται τα πυρά της Δύσης κυρίως σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες.

Προς το παρόν δεν έχουν ακουστεί ονόματα για τη επόμενη τουρκική κυβέρνηση πλήν των πληροφοριών που θέλουν τον ηγέτης των Εθνικιστών Ντεβλέτ Μπαχτσελί να έχει εξασφαλίσει την αντιπροεδρία για τον εαυτό του, όπως και υπουργικές θέσεις για βουλευτές του κόμματός του.