Σε κουβέντες να βρισκόμαστε...

Μια νέα στρατηγική κατά της κρίσης, η οποία προβλέπει χαλάρωση της λιτότητας, δοκιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με τη Μαδρίτη, τη Λισαβώνα και το Παρίσι. H στρατηγική αυτή είναι αποτέλεσμα τόσο των αμφιβολιών των ηγετών για τη συνταγή που ακολουθείται όσο και της οργής των χωρών που έχουν πληγεί περισσότερο από τις συνεχείς δόσεις λιτότητας. Είναι άγνωστο αν αυτή η στροφή θα αποδειχθεί ουσιαστική ή ρητορική. Το βέβαιο είναι πάντως ότι το επόμενο διάστημα οι Βρυξέλλες θα πάψουν να παρακολουθούν στενά την εξέλιξη των ελλειμμάτων και θα δώσουν έμφαση στις μεταρρυθμίσεις. Η Ισπανία, με τη σύμφωνη γνώμη της Κομισιόν και του ΔΝΤ, ήδη κέρδισε παράταση δύο ετών για να μειώσει το έλλειμμά της. Οπως έγραψε στη συνέχεια στο προσωπικό του ιστολόγιο ο Ολι Ρεν, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν τώρα τη δυνατότητα να προχωρήσουν στην εφαρμογή των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής με βραδύτερους ρυθμούς από ό,τι πριν. Αποφασιστικό ρόλο στη νέα στρατηγική έπαιξε και η αμφισβήτηση μιας μελέτης των καθηγητών Κάρμεν Ράινχαρτ και Κένεθ Ρόγκοφ, σύμφωνα με τους οποίους η αύξηση του χρέους πέραν του 90% του ΑΕΠ οδηγεί σε επιβράδυνση της ανάπτυξης.

ΚΑΙ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΤΕΙΧΩΝ. Οι φωνές για χαλάρωση της λιτότητας δεν προέρχονται μόνο από τις Βρυξέλλες, αλλά και μέσα από την ίδια τη Γερμανία. Μιλώντας στο Συνέδριο των Πρασίνων ο ηγέτης των γερμανών Σοσιαλδημοκρατών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ επέκρινε τη σκληρή πολιτική που έχει επιβάλει η Ανγκελα Μέρκελ κατηγορώντας την ότι οδηγεί την Ευρώπη σε «ανορεξία». Ο Γκάμπριελ δεν παρέλειψε να κάνει ιδιαίτερη αναφορά στη μεγάλη ανεργία - και ιδιαίτερα στην ανεργία των νέων - που καταγράφεται σήμερα στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στη Γαλλία, στην Πορτογαλία και στην Ιταλία. «Σε αυτούς τους νέους, οι οποίοι θα οικοδομήσουν την Ευρώπη σε μερικά χρόνια, πρέπει να δώσουμε μιαν άλλη Ευρώπη», τόνισε καταχειροκροτούμενος από τους 800 συνέδρους. Η Μέρκελ και ο Σόιμπλε επιμένουν, πάντως, ότι η ύφεση και η λιτότητα δεν συνδέονται μεταξύ τους.

Οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης». Η προσπάθεια για χαλάρωση της λιτότητας αποτέλεσε κεντρικό θέμα στα διεθνή μέσα ενημέρωσης το Σαββατοκύριακο που πέρασε. Οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» σε εκτεταμένο ρεπορτάζ από το Βερολίνο, τις Βρυξέλλες και τη Ρώμη, με τίτλο «Η κυριαρχία της λιτότητας μπορεί να πλησιάζει στο τέλος της», αναφέρουν ότι οι κοινωνικές αντιδράσεις και η αύξηση του ευρωσκεπτικισμού ασκούν πίεση για να μειωθούν οι περικοπές στους προϋπολογισμούς. «Υπάρχει ξεκάθαρη αλλαγή στον τρόπο σκέψης» των Ευρωπαίων για τις πολιτικές λιτότητας, ανέφερε στην αμερικανική εφημερίδα ο γερμανός οικονομολόγος Γκούντραμ Βολφ, ο οποίος, αφού πέρασε από επιτελική θέση της Κομισιόν, σήμερα είναι διευθυντής στην ομάδα ερευνών των Βρυξελλών Bruegel. «Αντιός στη λιτότητα», προαναγγέλλουν και οι κυριακάτικοι «Τάιμς» του Λονδίνου αναφερόμενοι στην απόφαση της Κομισιόν να δώσει περισσότερο χρόνο στην Ισπανία. Οι προκλήσεις πάντως που έχουν να αντιμετωπίσουν οι χώρες με μεγάλα χρέη, όπως η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, εξακολουθούν να είναι μεγάλες.
Οπως σημειώνει το Ρόιτερ, μπορεί η εφημερίδα της Ιρλανδίας «Αϊρις Ιντιπέντεντ» να διακήρυξε σε πρόσφατο πρωτοσέλιδό της «Το τέλος της λιτότητας», αλλά τα προβλήματα παραμένουν.

Η ΙΡΛΑΝΔΙΑ. Η Ιρλανδία πέτυχε μεγαλύτερη μείωση του ελλείμματος από ό,τι αναμενόταν, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται σήμερα σε 7,6% επί του ΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό όμως εξακολουθεί να είναι υψηλό και θα χρειαστεί να εφαρμοστούν αυστηροί προϋπολογισμοί με περικοπές για να μειωθεί περισσότερο. Η έκκληση Μπαρόζο και Ρεν για λιγότερη λιτότητα έρχεται σε μια ευαίσθητη χρονικά στιγμή για το Δουβλίνο, το οποίο επιδιώκει, για παράδειγμα, να επιβάλει νέες περικοπές στις αποδοχές δημοσίων υπαλλήλων συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ, προσπαθώντας παράλληλα να διατηρήσει την εργασιακή γαλήνη. Σκληρά πολιτικά τεστ καλούνται να περάσουν και οι κυβερνήσεις της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Στη Μαδρίτη ο Πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι παρουσίασε την Παρασκευή πρόγραμμα νέων μεταρρυθμίσεων με την ελπίδα να κερδίσει περισσότερο χρόνο από τους δανειστές. Ωστόσο για να μειώσει το μεγάλο έλλειμμα θα πρέπει να μονιμοποιήσει τις προσωρινές αυξήσεις στη φορολογία και τις περικοπές στους μισθούς, να αναμορφώσει το συνταξιοδοτικό σύστημα στο Δημόσιο και να αναδιαρθρώσει τη δημόσια διοίκηση. Ολα αυτά, ενώ ο ένας στους τέσσερις Ισπανούς βρίσκεται εκτός αγοράς εργασίας. Στην Πορτογαλία οι φωνές κατά της λιτότητας αυξάνονται, ενώ η Λισαβώνα πρέπει να προχωρήσει με γοργούς ρυθμούς σε περικοπές δαπανών και σε μείωση του ελλείμματος, το οποίο αυξήθηκε σε 6,4% το 2012. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα η κυβέρνηση της χώρας ανακοίνωσε νέα μέτρα για να αντικαταστήσει αυτά που το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας έκρινε αντισυνταγματικά. Αυτός είναι και ο λόγος που η Πορτογαλία αλλά και άλλες χώρες αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τις υποσχέσεις για περισσότερη ανάπτυξη.