Πάτε στο 5% τον ΦΠΑ, άσχετοι...

Παρά τα θετικά σημάδια στην πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού κατά το πρώτο τρίμηνο 2013, η οποία εκτιμάται ως καλύτερη του αναμενόμενου, τόσο σε σχέση με τον στόχο που είχε τεθεί όσο και σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή στέλνει «σήμα SOS».

Στην τριμηνιαία έκθεσή του εκτιμά ότι «δεν υπάρχουν (οικονομικά και κοινωνικά) περιθώρια για περαιτέρω μέτρα λιτότητας» και ότι «το επιθυμητό θα ήταν να εξετασθούν δυνατότητες για μικρότερες περικοπές δαπανών και μείωση φορολογικών συντελεστών το 2013», ενώ για τον συντελεστή ΦΠΑ 23% στις επιχειρήσεις εστίασης τονίζεται ότι «αποτελεί πλήγμα για την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού, με δεδομένους τους κατά πολύ χαμηλότερους συντελεστές ανταγωνιστικών χωρών», αν και αναγνωρίζεται ότι λόγω των συνθηκών «δεν είναι βέβαιο ότι η μείωση του συντελεστή θα οδηγούσε σε χαμηλότερες τιμές στην εστίαση».

Αντίθετα, όπως διαπιστώνει το Γραφείο Προϋπολογισμού «η αποτελεσματική καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα μπορούσε να διευκολύνει μια ηπιότερη δημοσιονομική προσαρμογή που λαβαίνει υπόψη την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και την κατάσταση της εσωτερικής ζήτησης».

«Δεν ωφέλησαν την ανταγωνιστικότητα οι μειώσεις μισθών»

«Αναμφίβολα η προσπάθεια της δημοσιονομικής εξυγίανσης είναι δύσκολη και η έκβασή της αβέβαιη. Αυτό οφείλεται πρώτον στην αρχική κλίμακα και τον εμπροσθοβαρή χαρακτήρα των περιορισμών, στη βαθιά ύφεση που επηρεάζει τη δημόσια οικονομία μέσω των φόρων και της ανεργίας και στα εμπόδια – νομικά και πολιτικά- στα οποία προσκρούουν κρίσιμες μεταρρυθμίσεις», επισημαίνεται στην Έκθεση, ενώ υπογραμμίζεται ότι «από κοινωνική άποψη ρόλο παίζει μια διάχυτη αίσθηση ότι τα βάρη της προσαρμογής δεν κατανέμονται δίκαια».

Έτσι, επισημαίνεται ότι «η έμφαση που δόθηκε στη μείωση του κόστους εργασίας και στις θεσμικές μεταβλητές ήταν υπερβολική και, πιθανόν, αντιπαραγωγική». «Ουσιαστικά, υπερτονίσθηκε ένας παράγοντας, δεν ελήφθησαν υπόψη η ύφεση (πράγμα που εξηγεί γιατί βραχυχρόνια δεν μειώθηκε η ανεργία ενώ οι μισθοί υποχωρούσαν), ούτε η ανατροφοδότηση της ύφεσης από τη μείωση των μισθών, ούτε ο θετικός ρόλος πολλών θεσμών εργασίας σε ένα κόσμο ατελειών (που χαρακτηρίζεται π.χ. από ολιγοπωλιακές ή/και μονοπωλιακές καταστάσεις)», αναφέρεται και διαπιστώνεται ότι «οι μειώσεις μισθών δεν ωφέλησαν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας».

Κίνδυνος νέας μείωσης συντάξεων

Επιπλέον, το Γραφείο Προϋπολογισμού δεν αποκλείει και νέες περικοπές συντάξεων. Όπως αναφέρεται στην Έκθεσή του «η περιοριστική δημοσιονομική και εισοδηματική πολιτική εντείνει αναμφίβολα την ύφεση και per se, δηλαδή χωρίς την αντεπίδραση άλλων παραγόντων που θα την εξουδετερώσουν, τείνει να τροφοδοτεί ένα σπιράλ προς τα κάτω». «Π.χ. η μεγάλη αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ και του ειδικού φόρου κατανάλωσης (ΕΦΚ) για το πετρέλαιο, στο πλαίσιο της εξίσωσης των φορολογικών συντελεστών για διαφορετικές χρήσης του πετρελαίου, συνοδεύθηκαν από πτώση των αντίστοιχων εσόδων λόγω μείωσης της κατανάλωσης πετρελαίου θέρμανσης, τονίζεται, ενώ σημειώνεται ότι: «Φυσικά αναζητούνται τρόποι για να αντισταθμισθούν οι απώλειες.

Επιπλέον, η ύφεση και η ανεργία, σε συνδυασμό με την επέκταση της ανασφάλιστης εργασίας και την αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κ.α., αυξάνουν τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε νέες περικοπές συντάξεων και έτσι ανατροφοδότηση της ύφεσης. Η κατάσταση του ασφαλιστικού συστήματος είναι όντως ασταθής και οι τάσεις μπορούν να αναστραφούν μόνον αν αποδώσουν γρήγορα άλλα μέτρα και πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην επανεκκίνηση της οικονομίας (ΕΣΠΑ, μεγάλα έργα κλπ)».

Σταυρόπουλος Λάμπρος