Το ψηφιακό Παυλοπέτρι

Ανεξάρτητες οικίες με κήπους, ρούχα να στεγνώνουν στις αυλές, τοίχους... και δρόμους – το Παυλοπέτρι εκπροσωπεί τον αστικό τρόπο ζωής. Μόνο που μιλάμε για ένα λιμάνι της εποχής του Χαλκού, βυθισμένο για χιλιάδες χρόνια στην νότια ακτή της Λακωνίας.

Το καλοκαίρι που μας πέρασε έγινε η πρώτη βυθισμένη πόλη που χαρτογραφήθηκε πλήρως ψηφιακά και καταγράφηκε σε τρεις διαστάσεις, ενώ στη συνέχεια αναδημιουργήθηκε με την βοήθεια της τεχνολογίας.

Το τελικό αποτέλεσμα δείχνει πόσα κοινά είχε το Παυλοπέτρι με άλλα σημερινά λιμάνια, όπως το Λίβερπουλ, η Ν. Υόρκη, το Σαν Φραντσίσκο, το Τόκυο ή η Σαγκάη, παρόλο που άνθησε πριν από 4000 χρόνια.

Καλύπτοντας μια περιοχή οκτώ ποδοσφαιρικών γηπέδων περίπου το Παυλοπέτρι παρουσιάζεται ως μια σειρά τεράστιων περιοχών με πέτρες, οι οποίες υποδεικνύουν συμπλέγματα κτιρίων, ανάμεσά τους και ένα δίκτυο τοίχων.

Πρόκειται για μια πόλη με άριστη ρυμοτομία, που περιλαμβάνει πολύ καλά κατασκευασμένους δρόμους περιτριγυρισμένους από ανεξάρτητες και μη οικίες, δύο ορόφων. Υπάρχουν προφανώς τεράστια δημόσια κτίρια και αποδείξεις ενός πολύπλοκου συστήματος διαχείρισης του νερού που περιλαμβάνει κανάλια και υδρορροές.

Η πόλη ήταν χωρισμένη σε ευχάριστες αυλές και ανοικτές περιοχές όπου οι άνθρωποι καλλιεργούσαν κήπους, σιτηρά, στέγνωναν ρούχα και συνομιλούσαν με τους γείτονες.
Ανάμεσα στα κτίρια και πολλές φορές χτισμένα μέσα στους τοίχους βρίσκονται πετρόκτιστοι τάφοι. Αυτό το στοιχείο έρχεται σε αντίθεση με την χρήση οργανωμένου νεκροταφείου ακριβώς έξω από την πόλη.

Υπάρχουν πολλά στοιχεία για το Παυλοπέτρι που θυμίζουν τις σημερινές πόλεις και τον σημερινό τρόπο ζωής – ανθρώπους να μένουν μαζί, δίπλα σε τεράστιους δρόμους.
Δεν πρόκειται για ένα χωριό αγροτών αλλά για μια στρωσιγενή κοινωνία όπου οι άνθρωποι είχαν επαγγέλματα – υπήρχαν οι ηγέτες της πόλης, αξιωματούχοι, γραφιάδες, έμποροι, τεχνίτες (αγγειοπλάστες, τεχνίτες του χαλκού, καλλιτέχνες), στρατιώτες, ναυτικοί, αγρότες, βοσκοί και πιθανότητα σκλάβοι.
Η αρχαία ελληνική κοινωνία της εποχής του Χαλκού ήταν η ιεραρχικά δομημένη και γινόταν όλο και πιο πολύ οργανωμένη, όπου ο καθένας είχε έναν ξεκάθαρο ρόλο μέσα σε αυτή.

Τεχνολογία αιχμής

Η άνοδος και η πτώση του αρχαίου λιμανιού συμπίπτουν κατά προσέγγιση με την περίοδο εμφάνισης των πρώτων ευρωπαϊκών πολιτισμών – οι Μινωίτες από την Κρήτη και αργότερα οι Μυκηναίοι από την ηπειρωτική Ελλάδα.



Παρόλο που η δύναμη του Μινωικού και Μυκηναϊκού πολιτισμού βασιζόταν κυρίως στον έλεγχο τους στην θάλασσα, η αρχαιολογία επικεντρώθηκε στην καλύτερη κατανόηση των γεωγραφικών σημείων όπου βρίσκονταν τα παλάτια και οι ακροπόλεις τους.

Αντίθετα, το Παυλοπέτρι προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να μελετήσουμε σε λεπτομέρεια πώς λειτουργούσε ένα αρχαίο λιμάνι, πώς έρχονταν τα πλοία και κυρίως, τα όρια των θαλάσσιων επαφών και εμπορίου την εποχή του Χαλκού. <