Τα μυστικά των αστακοκυνηγών

Ένα από τα πιο σπάνια είδη θαλασσινού που ως μεζές θεωρείται... απ'τους πιο εκλεκτούς κινδυνεύει με αφανισμό.Ειδικά φέτος που τα μεγάλα παράκτια αλιευτικά ξέμειναν από ξιφία και μπακαλιάρο. Ο αστακός ζει σε καθαρά πελάγη και έχει ιδιαίτερη συμπάθεια στα δροσερά νερά. Το χειμώνα τον βρίσκουμε κοντά στο γιαλό και είναι μαυριδερός, ενώ το καλοκαίρι προτιμά τα βαθιά, χωρίς ποτέ να ξεπερνάει τα 200 μέτρα βάθος (εξού και η ονομασία «βαθύτης»), και τότε το κέλυφός του αποκτά μια ξανθή απόχρωση. Το ψάρεμα του αστακού συνεχίζεται με ενδιάμεσα διαλείμματα που ξεκινούν όταν μειώνεται ο αριθμός τους και τελειώνουν όταν γεμίζουν πάλι οι «καβουριές».

Ο αστακός, είδος το οποίο έχει πολύ αργή ανάπτυξη (μόλις 70 με 100 gr. το χρόνο) απαντά κατά κύριο λόγο πάνω στους βυθούς με τραγάνα (βυθός σκεπασμένος από τους ασβεστώδεις σκελετούς μικροοργανισμών και έχει τη μορφή βράχου). Προστατευόμενος βυθός σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό 1967/2006) και σε βάθη από 60 έως 130 μέτρα. Ετσι λοιπόν μπορεί να βρεθεί σε όλο σχεδόν το Αιγαίο, από τη Σκύρο έως τις νότιες Κυκλάδες στους συγκεκριμένους βυθούς. Η αλιεία του κατά κύριο λόγο γίνεται με χοντρά μανωμένα δίχτυα και απαιτεί σκληρή και επίπονη προσπάθεια. Αυτός ήταν και ο λόγος που στο παρελθόν δραστηριοποιούνταν ορισμένα σκάφη στην αλιεία του.
«Η μεγάλη ζήτηση των τελευταίων ετών, καθώς και η υψηλή τιμή του (σε τουριστικές περιοχές είχε φτάσει τα 55 ευρώ το κιλό έκανε όλο και περισσότερους αλιείς να ψαρεύουν τον αστακό» μας λέει ο Δημήτρης Ζάννες, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Επαγγελματικής Αλιείας Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. «Η πίεση αυξήθηκε παραπάνω με τη μείωση άλλων ειδών που έπιαναν μεγάλα παράκτια αλιευτικά, όπως ο ξιφίας και ο μπακαλιάρος, και τη στροφή προς την αλιεία του αστακού. Η χρήση πολλών χιλιομέτρων διχτυών σε καθημερινή βάση και άλλες καταστροφικές πρακτικές όπως η τοποθέτηση δολωμάτων πάνω στα δίχτυα και η πολυήμερη παραμονή των διχτυών στη θάλασσα, έφεραν ακόμα μεγαλύτερη μείωση του πληθυσμού του και καταστροφή των ευαίσθητων βυθών όπου ζει ο αστακός. Επίσης η χρήση μεγάλου αριθμού ιχθυοπαγίδων (κιούρτων) από κάποια αλιευτικά και η σύλληψη μικρών αστακών κάτω του επιτρεπόμενου μεγέθους δυστυχώς συμπληρώνουν την καταστροφή και προδιαγράφουν την πορεία του είδους στις ελληνικές θάλασσες». Οι ψαράδες υποστηρίζουν πως η γνωστή σε όλους αστακομακαρονάδα είναι βέβαιο ότι σε λίγα χρόνια θα γίνεται μόνο με αστακούς προερχόμενους από καλλιέργειες εξωτερικού με ό,τι συνεπάγεται αυτό.
Αν κάτι τέτοιο μας τρομάζει και θέλουμε να το αποτρέψουμε θα πρέπει η μεν πολιτεία να θεσπίσει άμεσα κανόνες για την αλιεία του αστακού καθώς και την προστασία των ενδιαιτημάτων του οι δε καταναλωτές να προσπαθήσουν να προσαρμόσουν τις συνήθειές τους και να ζητούν αστακούς άνω του επιτρεπόμενου μεγέθους και μόνο την εποχή που επιτρέπεται η αλιεία του (1 Ιανουαρίου έως 31 Αυγούστου) καθώς τον υπόλοιπο χρόνο είναι περίοδος αναπαραγωγής. Για τον Νίκο Λιζάρδο, ψαρά από τη Μήλο, «ο αστακός είναι ένα