Σκωτσέζικο... ντους

ΚΟΣΜΟΣΈντυπη Έκδοση

Στενότερα από ποτέ παρακολουθούν Ευρώπη και ΗΠΑ τις σημερινές βρετανικές εκλογές, με το ενδιαφέρον για το αποτέλεσμα να είναι άνευ προηγουμένου. Μια νίκη των Συντηρητικών θα μπορούσε να σημάνει την αρχή του τέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη σημερινή μορφή της, με ραγδαίες εξελίξεις σε όλη τη Γηραιά Ήπειρο – και όχι μόνο... Η Μέρκελ ήδη κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα. Από τα τελευταία γκάλοπ θεωρείται ότι σχεδόν βέβαιος ρυθμιστής του πολιτικού σκηνικού στο «νησί» θα αναδειχθεί το SNP, το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, θα ισχυροποιηθεί κι άλλο εξασφαλίζοντας περισσότερες από 40 εκ των εδρών που αντιστοιχούν για τη Σκωτία στο βρετανικό Κοινοβούλιο. Το αποτέλεσμα των εκλογών αναμένεται να κριθεί στο νήμα. Τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν οριακό προβάδισμα στους Συντηρητικούς του Κάμερον. Αν επαληθευτούν, τότε θα αρχίσουν οι συνταγματικές αναταράξεις στη Βρετανία. Παρά την πιθανή νίκη του, ο Κάμερον κρίνεται πολύ δύσκολο να καταφέρει να συγκεντρώσει αρκετούς συμμάχους από τα άλλα κόμματα για να μείνει στην εξουσία. Έτσι, το δεύτερο κόμμα σε αυτό το σενάριο, οι Εργατικοί του Μίλιμπαντ, μαζί με το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας, θα καταφέρουν πιθανότατα να εξασφαλίσουν τις απαιτούμενες έδρες για να σχηματίσουν εκείνοι κυβερνητικό συνασπισμό. Σε αυτήν την περίπτωση ο Μίλιμπαντ θα ξεκινούσε την πρωθυπουργία του γνωρίζοντας ότι ο αντίπαλός του είχε περισσότερες έδρες από εκείνον, κάτι που έχει να συμβεί στη Βρετανία από το 1923, με την τότε κυβέρνηση να αντέχει λιγότερο από χρόνο. Σε μια κυβέρνηση Εργατικών, ο βασικός εταίρος θα είναι το σκωτσέζικο SNP, το οποίο αναμένεται κάποια στιγμή, μετά τις εκλογές του 2016 στη Σκωτία και τη βέβαιη επικράτησή του, να ξαναζητήσει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία από το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Βρετανία, λοιπόν, με κυβέρνηση των Εργατικών δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο του Brexit, όμως δεν αναμένεται να κλείσει η πιθανότητα μιας μελλοντικής απόσχισης της Σκωτίας. Με λίγα λόγια, εξελίξεις θα υπάρξουν έτσι ή αλλιώς. Τα δημοψηφίσματα Με σχεδόν αδιόρατες, πάντως, τις δημοσκοπικές διαφορές μεταξύ Συντηρητικών και Εργατικών, κανένα αποτέλεσμα δεν θεωρείται εγγυημένο. Ο Κάμερον θα μπορούσε να τα πάει καλύτερα από το αναμενόμενο και να κερδίσει περισσότερες έδρες για να σχηματίσει κυβέρνηση μαζί με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, αλλά και το αντιευρωπαϊκό UKIP του Φάρατζ. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα, όμως, θα θέσει σε κίνηση μια διαδικασία που δυνητικά θα είχε περισσότερες πιθανότητες να οδηγήσει στη διάλυση της Μ. Βρετανίας απ’ ό,τι μια κυβέρνηση Εργατικών - SNP. Ο Κάμερον υποσχέθηκε ότι σε περίπτωση νίκης του θα κάνει δημοψήφισμα το 2017 για την παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην Ε.Ε. Πρόσφατο γκάλοπ του YouGov έδινε 45% για τους Βρετανούς που επιθυμούν να παραμείνουν στην Ένωση και 35% για όσους θέλουν η Βρετανία να αποχωρήσει από την Ε.Ε. Μέχρι το δημοψήφισμα του 2017 κανείς δεν μπορεί να προδικάσει τι θα συμβεί, αφού δεν είναι τεράστια η διαφορά. Οι Σκωτσέζοι από την πλευρά τους είναι στην πλειονότητά τους υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε. Στην περίπτωση, όμως, που το 2017 θα υπερίσχυε το «όχι» στη Μ. Βρετανία, τότε η σκωτσέζικη κυβέρνηση θα απαιτούσε δικό της δημοψήφισμα για την απόσχιση από το Ηνωμένο Βασίλειο. Με τον φόβο της απομάκρυνσης από την Ευρώπη, οι Σκωτσέζοι θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα ψήφιζαν υπέρ της ανεξαρτησίας της Σκωτίας και υπέρ της ένταξής της ως νέου κράτους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Βρετανία όπως την ξέρουμε θα είχε οριστικά περάσει στην Ιστορία. Το άγχος για Brexit Ο φόβος ότι θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου από το αποτέλεσμα των εκλογών και το ντόμινο σοβαρών αναταράξεων που θα ακολουθήσει εντείνουν το άγχος του Brexit στην Ευρώπη, αλλά και τη Βρετανία, μια που θα ήταν καταστροφικό και για τις δυο πλευρές. Θα καθιστούσε αυτόματα τη Βρετανία σημαντικά πιο αδύναμη σε όλους τους τομείς. Θα ήταν υποχρεωμένη να συνεχίσει να συμμορφώνεται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία έτσι ώστε να μπορεί να έχει πρόσβαση στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, όμως χωρίς καμιά δυνατότητα επιρροής στη διαμόρφωση αυτών των νόμων. Το Brexit θα είχε συνέπειες και στη σχέση Βρετανίας - ΗΠΑ αποδυναμώνοντας τους δεσμούς αιώνων. Η Βρετανία είναι σημαντική για την Αμερική ακριβώς επειδή μπορεί να επηρεάζει τα ευρωπαϊκά θέματα, κυρίως στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Οι ΗΠΑ δεν θα χρειάζονται πια τόσο μια Βρετανία απομονωμένη από τις εξελίξεις στην Ε.Ε. Ένα Brexit, όμως, θα αποτελούσε σοβαρότατη απώλεια και για την Ευρώπη. Η Βρετανία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. Τα σχέδια για αναβάθμιση του ρόλου της Ένωσης στον παγκόσμιο χάρτη βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη βρετανική συμβολή, ειδικά στην αμυντική αρχιτεκτονική της Ευρώπης. Όλα αυτά, βέβαια, δεν μετριάζουν την αγανάκτηση των Βρυξελλών από τις αδιάκοπες απαιτήσεις των Βρετανών πολιτικών για ιδιαίτερη μεταχείριση της χώρας τους. Ο Κάμερον ισχυρίζεται ότι θα καταφέρει μια εφ’ όλης της ύλης διαπραγμάτευση σύμφωνα με τις βρετανικές προτιμήσεις, αλλά οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ηγέτες διαμηνύουν ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί. Το περισσότερο στο οποίο μπορεί να ελπίζει η Βρετανία είναι κάποιες εξαιρέσεις. Πολλοί φοβούνται ότι, αν δεν αποφευχθεί η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε., αυτό θα ενθάρρυνε κι άλλους, όπως το Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν στη Γαλλία. Με αποτέλεσμα, με όχημα τον εθνικισμό και τον λαϊκισμό, να γυρίσει η Ευρώπη στην προ του πολέμου εποχή. Εν κατακλείδι οι εκλογές είναι εξόχως σημαντικές και για τον υπόλοιπο κόσμο, ίσως περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Η ένωση Αγγλίας, Σκωτίας, Ουαλίας και Β. Ιρλανδίας, ο ρόλος του Σίτι στην παγκόσμια οικονομία και η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να τεθούν από σήμερα κιόλας εν αμφιβόλω.ΒρετανίαεκλογέςΚάμερονΜίλιμπαντδημοσκοπήσειςδημοψηφίσματαΕΕIssue: 1863Issue date: 07-05-2015Has video: