Ο Οκτώβριος είναι... τώρα

ΠΟΛΙΤΙΚΗΈντυπη Έκδοση

Με πολλές εκκρεμότητες, όπως όλα δείχνουν, θα κλείσει η πρώτη αξιολόγηση του τρίτου μνημονίου. Ήδη ο Ντάισελμπλουμ χαμήλωσε τις προσδοκίες για μια συνολική λύση για το χρέος. Ακόμη και το ύψος της τρέχουσας δόσης, που αρχικά είχε προσδιοριστεί γύρω στα 10 έως 11 δισ.

ευρώ, ώστε να αποπληρωθεί μεγάλος όγκος χρεών του κράτους προς ιδιώτες, φαίνεται να ψαλιδίζεται και να τεμαχίζεται σε υποδόσεις.

Το μόνο βέβαιο αποτέλεσμα αυτού του γύρου διαπραγμάτευσης, ύστερα βεβαίως από την ψήφιση του φορολογικού και ασφαλιστικού νομοσχεδίου, φαίνεται να είναι ότι θα μας προκύψει ένας αυστηρά προσδιορισμένος αυτόματος δημοσιονομικός κόφτης, για τον οποίο έως χθες το μεσημέρι ήταν άγνωστο αν θα φτάσει στη Βουλή ενσωματωμένος στο πολυνομοσχέδιο ή με τη μορφή τροπολογίας. Ποιες είναι όμως οι εκκρεμότητες και πότε αναμένεται να κλείσουν – αν κλείσουν; Ο χρόνος προφανώς είναι άγνωστος, αλλά το ορόσημο – αν υποθέσουμε ότι... σας έλειψαν τα ορόσημα – είναι ο προγραμματισμένος χρόνος κλεισίματος της δεύτερης αξιολόγησης. Δηλαδή ο Οκτώβριος. Αν πάλι υποτεθεί ότι τότε θα κλείσει. Διότι, αν θυμάστε, η τρέχουσα αξιολόγηση εκκρεμούσε επί δύο ολόκληρα χρόνια. Η ρύθμιση του χρέουςΗ περιβόητη ρύθμιση του χρέους έχει εμπλακεί στα γρανάζια της αντιπαράθεσης μεταξύ των δανειστών, αφού Ευρωπαίοι (κυρίως Γερμανοί) και ΔΝΤ προσπαθούν, υποτίθεται, να γεφυρώσουν μια τεράστια απόσταση, η οποία με τη δημοσιοποίηση (διαρροή) του σχεδίου του ΔΝΤ μοιάζει να γίνεται ακόμη μεγαλύτερη. Λύσεις τύπου «παγώματος» για δεκαετίες, με ορίζοντα αποπληρωμής το... 2080, προφανώς δεν γίνονται αποδεκτές από τη Γερμανία. Από τα τρία σκέλη μιας υποτιθέμενης λύσης, με το ζόρι και υπό προϋποθέσεις θα υπάρξει ένας προσδιορισμός βραχυπρόθεσμων δράσεων, ενώ ο μακροπρόθεσμος – ακόμη και ο μεσοπρόθεσμος – ορίζοντας δεν φαίνεται ότι πρόκειται να πέσει στο τραπέζι πριν από το 2017, το οποίο, διόλου... συμπτωματικά, είναι το έτος των γερμανικών εκλογών. Το θέμα βεβαίως είναι να προσδιοριστεί και το είδος των βραχυπρόθεσμων αυτών δράσεων, κάτι που ακόμη εκκρεμεί. Σοβαρό το ενδεχόμενο να μπούμε σε μια ουσιαστικότερη συζήτηση από... Οκτώβριο, όταν είναι προγραμματισμένο το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Η συμμετοχή του ΔΝΤΑπό την όποια απόφαση περί ρύθμισης του χρέους αναμένεται να εξαρτηθεί και η συμμετοχή – και με ποιον τρόπο – του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ελληνικό μνημόνιο. Δεδομένου ότι η Γερμανία το θέλει πάση θυσία, ακόμη και χωρίς δικά του δάνεια προς την Ελλάδα, ενώ και το ίδιο δυσκολεύεται να φύγει αποτυχημένο από την Ευρώπη, προφανώς... μένει. Μόνο που και αυτή η απόφαση ενδέχεται να ληφθεί μετά τη δεύτερη αξιολόγηση, η οποία περιλαμβάνει μια καθαρά δική του ατζέντα για τις εργασιακές σχέσεις και το άνοιγμα επαγγελμάτων και αγορών. Προσφυγικό και ΤουρκίαΗ απειλή να ακυρωθεί η συμφωνία μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας για το μεταναστευτικό / προσφυγικό έχει ανάψει φωτιές στην Ευρώπη, αλλά αυτή που θα πληρώσει ακριβά τη νύφη σε αυτό το ενδεχόμενο είναι η Ελλάδα. Ήδη έχουν εμφανιστεί τα τρομακτικά σενάρια για μαζική είσοδο μεταναστών και προσφύγων, για μετατροπή των νησιών σε αποθήκες ανθρώπων και για κατάρρευση των ελληνικών υποδομών. Η Ελλάδα, σε αυτό το ενδεχόμενο, θα κινδυνεύσει πολλαπλώς με απορρύθμιση και αναταραχή, ενώ σε κίνδυνο ενδέχεται να μπουν και οι υψηλοί στόχοι για έσοδα από τον τουρισμό, για τον οποίο προς το παρόν ο πρωθυπουργός βάζει και στοίχημα – το οποίο προφανώς ευχόμαστε να... κερδίσει. Για όλα τα παραπάνω ορόσημο είναι πάλι ο Οκτώβριος, καθώς το καλοκαίρι είναι η κρίσιμη περίοδος για μια έκρηξη στις ροές εισόδου ανθρώπων από το Αιγαίο. Ταυτοχρόνως όμως υπάρχει πάντα ο πολιτικός καύσωνας στα ελληνοτουρκικά, ο οποίος απειλεί να προκαλέσει μεγάλη πυρκαγιά αν κάποια στιγμή η διαρκής προκλητικότητα της Άγκυρας ξεφύγει από τον ελληνικό έλεγχο. Αυτό είναι το μόνο θέμα στο οποίο δεν υπάρχει χρονικό ορόσημο, καθώς ο τουρκικός επεκτατισμός δεν εξαρτάται από... εποχές και μήνες. Εσωτερικό πολιτικό κλίμαΗ κυβέρνηση, έχοντας όντως κερδίσει πολιτικό χρόνο μετά το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης, θα πρέπει σχεδόν αυτομάτως να μπει στη δεύτερη, αφού, με χρόνο λήξης τον Οκτώβριο, η διαδικασία εφαρμογής των δεκάδων προαπαιτουμένων θα πρέπει να αρχίσει ήδη από τον Ιούνιο. Επομένως η ειδησεογραφική ατζέντα θα ασχολείται συνεχώς με τα κοινωνικά δύσκολα θέματα της δεύτερης αξιολόγησης και ταυτοχρόνως θα έχει έρθει η ώρα της πληρωμής του λογαριασμού των φορολογικών και ασφαλιστικών μέτρων. Παράλληλα βεβαίως θα πρέπει να έχει μπει σε τροχιά ο αναπτυξιακός σχεδιασμός, ενώ είναι αμφίβολο αν η αξιωματική αντιπολίτευση θα έχει βρει πολιτικό ρυθμό και στίγμα. Η Ν.Δ. ήδη βρίσκεται στη δυσάρεστη θέση να πιέζεται αφόρητα από τους Ευρωπαίους, οι οποίοι τη βλέπουν όπως έβλεπαν τον Σαμαρά την εποχή των «Ζαππείων» και της ζητούν επίμονα να στηρίξει τις μεταρρυθμίσεις του μνημονίου. Ταυτοχρόνως η εκπνοή της αποτυχημένης στρατηγικής για «εκλογές εδώ και τώρα» απαιτεί ένα νέο αντιπολιτευτικό αφήγημα, αλλά και την αντιμετώπιση του ενδεχομένου διαρροής ψηφοφόρων στα δεξιά, καθώς είναι η εποχή που ο κάθε πικραμένος – κυριολεκτικά και μεταφορικά – κάνει ένα δεξιό κόμμα. Μ’ αυτά και μ’ αυτά ο Οκτώβριος αποτελεί για πολλούς λόγους ένα νέο πολιτικό ορόσημο. Μόνο που δεν είναι τόσο μακρινό όσο φαίνεται, αφού η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης τότε προαπαιτεί ένα καλοκαίρι φουλ διαπραγματεύσεων, ώστε να μην καταλήξουμε πάλι στα γνωστά θρίλερ. Κοινώς, ο Οκτώβριος είναι ήδη εδώ...ΝτάισελμπλουμσυμφωνίαΔΝΤαξιολόγησηΚυβέρνησηδανειστέςIssue: 1917Issue date: 19-05-2016Has video: