Ηγέτες μετεξεταστέοι στο μάθημα της Ιστορίας – Παιχνίδια εξουσίας με συνέπειες οδυνηρές για τους λαούς

Μια δεκαετία μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση ο κόσμος βρίσκεται αντιμέτωπος με την πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία, την ενεργειακή κρίση και τους φόβους για έναν Τρίτο Παγκόσμιο (πυρηνικό) Πόλεμο.

Οι ηγέτες των ισχυρών του κόσμου, που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να αναζητούν λύσεις, τρέχουν ασθμαίνοντες πίσω από τα προβλήματα, τα οποία οι ίδιοι δημιουργούν. Ο πλανήτης, που διέρχεται παράλληλα την περιβαλλοντική κρίση, επιστρέφει δεκαετίες πίσω, σε εποχές που χαρακτηρίζονταν από καταστροφικές προοπτικές.

Κι όμως, αυτοί που έχουν τις τύχες του κόσμου στα

χέρια τους μένουν «μετεξεταστέοι» στο μάθημα της Ιστορίας. Χαράσσουν νέες σφαίρες επιρροής, προσπαθούν να παίξουν παιχνίδια εξουσίας, μένουν εγκλωβισμένοι σε διλήμματα που έχουν ξεπεραστεί και οι συνέπειες είναι οδυνηρές για τους λαούς που τους εμπιστεύτηκαν.

Ο νέος Ψυχρός Πόλεμος αναδεικνύει τις αδυναμίες των ηγετών του κόσμου ακριβώς τη στιγμή που εκείνοι προσπαθούν να μας πείσουν πως ξέρουν να κυβερνούν. Μα, αν ήξεραν, θα έφτανε ο κόσμος να ζει με τον φόβο των πυρηνικών, της περιβαλλοντικής κατάρρευσης, της οικονομικής ανέχειας, της επισιτιστικής ανασφάλειας;

Πούτιν σε κρεσέντο εθνικισμού

Σε ένα κρεσέντο εθνικισμού ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, ανακοινώνοντας την προσάρτηση των κατεχόμενων ουκρανικών εδαφών στη ρωσική επικράτεια, επιχείρησε να περιγράψει τη χώρα του ως εναλλακτική έναντι της «συλλογικής Δύσης» χρησιμοποιώντας επιχειρήματα του Ιβάν Ίλιν και του Αλεξάντερ Ντούγκιν, των θεωρητικών της «πνευματικής δύναμης του ρωσικού λαού».

Κατά τον Πούτιν η Δύση στο σύνολό της είναι νεοαποικιακή δύναμη, που λειτουργεί προς το συμφέρον της «δικτατορίας των ελίτ». Το αφήγημά του ακούγεται ελκυστικό για όσους αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα με όρους διαχωριστικών γραμμών.

Μπάιντεν στην ίδια ρότα

Γι’ αυτό εξάλλου η ρητορική αυτή γοήτευε τον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ετοιμάζεται να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Όπου προσώρας βρίσκεται ο δημοκρατικός Τζο Μπάιντεν, ο οποίος σε μια επίδειξη κυνισμού δεν είχε κανένα πρόβλημα να συνομιλήσει με τον ισχυρό άνδρα της Σαουδικής Αραβίας για να ζητήσει αύξηση της παραγωγής πετρελαίου, ώστε να… βγει ο χειμώνας. Ξέχασε προφανώς ο κύριος Μπάιντεν ότι λίγους μήνες νωρίτερα δήλωνε αγανακτισμένος με τον πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, του οποίου το όνομα συνδέεται με τη φρικτή δολοφονία του αντικαθεστωτικού δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι.

Το αφήγημα του Τζο Μπάιντεν είναι αντίστοιχο εκείνου που χρησιμοποιεί ο Βλαντίμιρ Πούτιν: Η Δύση εκπροσωπεί τον ελεύθερο κόσμο έχοντας απέναντι τα ανελεύθερα και αυταρχικά καθεστώτα. Μόνο που, αντί να καταγγέλλει τη «δικτατορία των ελίτ», όπως ο Πούτιν, ο Μπάιντεν βάλλει κατά των «αυταρχικών καθεστώτων», όπως είναι η Ρωσία, η Κίνα, η Βόρεια Κορέα κ.λπ.

Προφανώς και δεν είναι δημοκρατικά τα καθεστώτα στη Ρωσία ή στην Κίνα, αλλά μήπως είναι δημοκρατικό το σύστημα στη Σαουδική Αραβία;

Ζορίζεται ο Σι Τζινπίνγκ

Στην Κίνα ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ετοιμάζεται για την τρίτη ανανέωση της θητείας του, αλλά τα πράγματα δεν είναι καθόλου ρόδινα. Μετά την προσπάθεια απόκρυψης των διαστάσεων της πανδημίας της Covid-19 ακολούθησε τη σκληρή γραμμή της μηδενικής ανοχής έναντι της πανδημίας, με συνέπεια να έχει επιβραδυνθεί ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης και το εθνικό νόμισμα να πλήττεται.

Το γουάν είναι – μεταξύ άλλων νομισμάτων – θύμα της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής. Η Κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ επικεντρώνει την προσοχή της στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού ακολουθώντας επιθετική πολιτική στο θέμα των επιτοκίων. Κι αυτό έχει ως συνέπεια οι κεντρικές τράπεζες στην Ευρώπη και την Ασία να υποχρεώνονται να αυξήσουν τα επιτόκια, βάζοντας στη δίνη της υποτίμησης τα εθνικά νομίσματα.

FED κατά παγκόσμιας ανάπτυξης

«Βλέπουμε τη FED να είναι επιθετική, όπως και στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Δείχνουν πρόθυμοι να ανεχθούν υψηλότερα ποσοστά ανεργίας και ύφεση» παρατηρεί ο Κρις Τέρνερ, αναλυτής της ING, προσθέτοντας ότι «αυτό δεν είναι καλό για την παγκόσμια ανάπτυξη».

Η απόφαση της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ να αυξήσει διαδοχικά τα επιτόκια υποχρέωσε τις άλλες κεντρικές τράπεζες να ακολουθήσουν αυξάνοντας το κόστος δανεισμού, προκειμένου να μην φύγουν οι επενδυτές από τις χρηματαγορές τους.

Το αποτέλεσμα ήταν να φτάσει το δολάριο σε υψηλά εικοσαετίας έναντι άλλων σημαντικών νομισμάτων. Το γεν, το γουάν, η ρουπία, το ευρώ, η λίρα Αγγλίας δέχονται ισχυρές πιέσεις, καθιστώντας ακριβότερες τις εισαγωγές βασικών αγαθών, όπως είναι τα καύσιμα και τα τρόφιμα.

«Το δολάριο δεν ενισχύεται σε καθεστώς απομόνωσης. Ενισχύεται έναντι κάποιου άλλου» εξήγησε ο Τζέιμς Άσλεϊ, επικεφαλής στρατηγικής διεθνών αγορών στην Goldman Sachs Asset Management.

Προφανώς ο Λευκός Οίκος δεν διαπνέεται από αισθήματα αλληλεγγύης ούτε καν έναντι των Ευρωπαίων συμμάχων του, οι οποίοι αγοράζουν πανάκριβα το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο εν μέσω πολλαπλών κρίσεων.

«Λίγοι» οι Ευρωπαίοι

Η πολιτική των κυρώσεων πλήττει περισσότερο τις ευρωπαϊκές οικονομίες, που οδεύουν προς την ύφεση, παρά τη Ρωσία, ενώ η απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα αποδεικνύεται εξαιρετικά επώδυνη διαδικασία, και μάλιστα με αβέβαια αποτελέσματα.

Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν επιμένει παρά ταύτα να απορρίπτει τις προτάσεις για τον έλεγχο των τιμών του εισαγόμενου φυσικού αερίου, με το επιχείρημα ότι οι αγορές πρέπει να λειτουργούν στη λογική της προσφοράς και της ζήτησης. Σύμφωνα με το Politico, πίσω από την άρνηση της προέδρου της Κομισιόν να δεχτεί το πλαφόν στο φυσικό αέριο βρίσκεται η Γερμανία, η οποία δεν θέλει να φτάσει το θέμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, σε μια από τις πιο κρίσιμες συγκυρίες, αποδεικνύονται «λίγοι». Έχοντας επιλέξει την ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία στο όνομα της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας τις τελευταίες δύο δεκαετίες, πιάστηκαν «αδιάβαστοι», όταν ο Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία και εκτέθηκαν πολλαπλώς.

Το Βερολίνο εξάλλου έχει εξασφαλίσει το φυσικό αέριο που χρειάζεται για τον χειμώνα επειδή είχε τη δυνατότητα να αγοράσει εγκαίρως και δεν ενδιαφέρεται για το τι θα κάνουν οι άλλοι Ευρωπαίοι.

Η κυβέρνηση Σολτς υποστηρίζει πως, αν επιβληθεί πλαφόν στην τιμή του εισαγόμενου φυσικού αερίου, τότε η ποσότητα που θα αγοράζουν όλες οι χώρες του ευρωπαϊκού κλαμπ θα διανέμεται μεταξύ των κρατών – μελών της Ε.Ε. αντί να πηγαίνει απευθείας από τις εταιρείες που το εκμεταλλεύονται σε όποια χώρα πλειοδοτεί. Κι επειδή η Γερμανία μπορεί να πλειοδοτεί, δεν ανησυχεί για την επάρκεια των προμηθειών της.

Το τι ακριβώς συμβαίνει στο παρασκήνιο των Βρυξελλών δεν το μαθαίνουν οι Ευρωπαίοι πολίτες. Βλέπουν μόνο τη Φον Ντερ Λάιεν να κλείνει το μάτι στις εθνικές επιδοτήσεις, τις οποίες τελικά πληρώνει ο καταναλωτής. Μόνο όμως εάν δεν παραβιάζουν τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες. Αυτό «βαφτίζεται» ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.

Εγκλωβισμένοι στην αδιαφορία

Μέσα στη δίνη της ενεργειακής κρίσης, του πολέμου και του φόβου για τη χρήση πυρηνικών όπλων, βρίσκουν χώρο για να κάνουν «παιχνίδια εξουσίας» διάφοροι περιφερειακοί ηγέτες, όπως ο Ερντογάν στην Τουρκία (που ονειρεύεται ότι θα γίνει Σουλτάνος) και ο Κιμ στη Βόρεια Κορέα (που τροφοδοτεί τις ανησυχίες των γειτόνων του κάνοντας κάθε λίγο δοκιμές των πυραυλικών συστημάτων του).

Η παγκόσμια κοινότητα δείχνει εγκλωβισμένη στις επιλογές ηγετών που αδιαφορούν για τα μεγάλα προβλήματα δισεκατομμυρίων κατοίκων του πλανήτη, όπως είναι η περιβαλλοντική κρίση και η φτώχεια που μαστίζει τις κατ’ ευφημισμό αναπτυσσόμενες χώρες. Μόνο στο Κέρας της Αφρικής δύο εκατομμύρια παιδιά κινδυνεύουν να πεθάνουν από την πείνα.

Ο Φρανσέσκο Μπράνκα, επικεφαλής του διατροφικού προγράμματος στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, προειδοποίησε ότι η επισιτιστική ανασφάλεια, που γίνεται χειρότερη λόγω της πανδημίας, έχει βαθύτατο κοινωνικό αντίκτυπο. Κι όταν κάποιος πεινάει, είτε θα πολεμήσει με τον γείτονά του για μια χούφτα στάρι είτε θα πάρει τον δρόμο της μετανάστευσης…

Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα για τους ηγέτες που κρατούν στα χέρια τους τις τύχες του κόσμου.

ΠΑΣΟΚ: Ούτε ΝΔ ούτε ΣΥΡΙΖΑ θέλουν οι ψηφοφόροι του – Προτιμούν αυτόνομη πορεία

ΚΚΕ για ελληνοτουρκικά: Στρώνεται το έδαφος για οδυνηρούς συμβιβασμούς

Όλα τα ζόρια είναι μπροστά