Επίσκεψη σε τεντωμένο σκοινί

ΠολιτικήΈντυπη Έκδοση

Ύστερα από έντονες διπλωματικές διαβουλεύσεις εβδομάδων, προκειμένου να διασφαλιστεί ένα αυστηρό πλαίσιο στο επίπεδο της ατζέντας και του προγράμματος ώστε να μην υπάρξουν «παρατράγουδα», η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα είναι γεγονός. Ο Τούρκος Πρόεδρος προσγειώνεται στο Ελευθέριος Βενιζέλος στις 10.30 περίπου το πρωί και θα ακολουθήσει κατάθεση

στεφάνου στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη.

Το πρόγραμμα σε Αθήνα - Κομοτηνή

Στη συνέχεια θα μεταβεί στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου θα υπάρξει επίσημη υποδοχή από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο. Θα ακολουθήσει συνάντηση των δύο Προέδρων και διευρυμένες συνομιλίες των δύο αντιπροσωπειών. Γύρω στη 1.00 το μεσημέρι ο Ταγίπ Ερντογάν θα μεταβεί στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου θα συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.

Θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες των δύο αντιπροσωπειών και κατόπιν δηλώσεις των δύο ηγετών προς τα ΜΜΕ. Το πρόγραμμα της πρώτης ημέρας θα ολοκληρωθεί με το επίσημο γεύμα που θα παραθέσει ο ΠτΔ στον Τούρκο ομόλογό του στο προεδρικό μέγαρο στις 7.30 μ.μ.

Την Παρασκευή, δεύτερη μέρα της επίσκεψης, ο Τούρκος Πρόεδρος θα επισκεφθεί την Κομοτηνή, όπου αναμένεται να παραστεί σε προσευχή στο Τζαμί Κιρ Μαχαλέ και στη συνέχεια θα ακολουθήσει ιδιωτικό γεύμα.

Η προηγούμενη επίσκεψη Τούρκου Προέδρου στην Αθήνα είχε πραγματοποιηθεί το μακρινό 1952, δηλαδή πριν από 65 χρόνια. Ως εκ τούτου για την κυβέρνηση η σημερινή επίσκεψη αποκτά ιδιαίτερο συμβολισμό, παρ’ ότι ο Ερντογάν έχει επισκεφθεί τη χώρα – με την ιδιότητα του πρωθυπουργού όμως – δύο ακόμη φορές, το 2004 επί Κώστα Καραμανλή και τον Μάιο του 2010 προσκεκλημένος του Γιώργου Παπανδρέου.

Στο πλάνο τα γεωπολιτικά

Ωστόσο η σημερινή επίσκεψη συμβαίνει σε μια στιγμή που τα ελληνοτουρκικά θέματα παραμένουν μεν ανεπίλυτα, όμως η μεγαλύτερη γεωπολιτική εικόνα εισβάλει στο πλάνο. Στην ατζέντα, όπως προσδιορίζεται από κυβερνητικής πλευράς, περιλαμβάνονται το μεταναστευτικό - προσφυγικό, τα θέματα ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή, η οικονομική - εμπορική συνεργασία, οι σχέσεις Ε.Ε. - Τουρκίας και οι περιφερειακές εξελίξεις, με προεξάρχον ζήτημα το Συριακό.

Επίσης, σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Δ. Τζανακόπουλο, θα συζητηθεί και «η κατάσταση στο Αιγαίο», κάτι που μοιάζει να παραπέμπει περισσότερο στο ζήτημα των τουρκικών παραβιάσεων που το τελευταίο διάστημα έχουν ενταθεί (με εξαίρεση τα λίγα εικοσιτετράωρα που προηγήθηκαν της επίσκεψης).

Τα λοιπά θέματα της ελληνοτουρκικής ατζέντας είναι θέματα που ούτως ή άλλως κινούνται με αργούς ρυθμούς, όταν την κυβέρνηση αυτή τη στιγμή αυτό που την «καίει» είναι η διαχείριση του προσφυγικού, ζήτημα που εξαρτάται άμεσα από την Τουρκία και το κατά πόσο τηρεί τη συμφωνία με την Ε.Ε., με την οποία όμως οι σχέσεις έχουν διαταραχθεί.

Σε γενικές γραμμές η κυβέρνηση, επιχειρώντας να αιτιολογήσει το σκοπό της πρόσκλησης, αναδεικνύει το ζήτημα των ανοιχτών διαύλων – σε μια κρίσιμη πολιτικά και γεωπολιτικά περίοδο – τόσο μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας όσο και μεταξύ Ε.Ε. και Άγκυρας, οι οποίοι αυτή τη στιγμή συμφέρει την ελληνική πλευρά να υπάρχουν ώστε να μην καταρρεύσει η συμφωνία για το προσφυγικό.

Επιπλέον, πέρα από ένα γενικότερο, συνολικό σήμα κατευνασμού που επιχειρείται να δοθεί από την ελληνική πλευρά, εκτιμάται ότι σε ένα πιο ειδικό επίπεδο επιχειρείται η τήρηση ισορροπιών μετά το ταξίδι του Αλέξη Τσίπρα στις ΗΠΑ και την περαιτέρω σύσφιξη των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, σε μια στιγμή που οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις έχουν τραυματιστεί σοβαρά.

Οι «πονοκέφαλοι» της επίσκεψης

Από την άλλη η επίσκεψη του Ερντογάν φαίνεται να πατάει σε τεντωμένο σκοινί, ακριβώς λόγω των τεταμένων του σχέσεων με τη Δύση. Πάντως, ανεξαρτήτως του αν θα υπάρξουν προκλητικές αντι-δυτικές δηλώσεις ή όχι, οι μεγάλες αγωνίες της Αθήνας είναι δύο:

● Να μην υπάρξει μια γενικότερη επίδειξη ηγεμονικών βλέψεων μέσα από μια «συμπεριφορά σουλτάνου».

● Να μην υπάρξει κάποια πολιτική δήλωση στη Θράκη που να ανοίγει επίσημα μειονοτικό θέμα. Από την κυβέρνηση αναφέρουν μάλιστα ότι δεν υπάρχει κανένα θέμα με το να επισκεφθεί ο Τούρκος Πρόεδρος τους ομοθρήσκους του, το θέμα όμως είναι να μην υπάρξει κάποια πολιτική εκδήλωση με τον ίδιο ομιλητή. Πάντως, φαίνεται να αποτελεί ερώτημα το αν –καθώς θεωρείται απρόβλεπτος – θα υπάρξει κάποια σημαίνουσα δήλωση προς το συγκεντρωμένο πλήθος μετά την προσευχή στο τζαμί.

Σε κάθε περίπτωση, το προηγούμενο διάστημα, στο στάδιο της διπλωματικής προεργασίας έχει επιχειρηθεί να «μπετοναριστεί» όσο γίνεται το πλαίσιο της επίσκεψης και να μην υπάρξουν ευκαιρίες και αφορμές για ενοχλητικές πρωτοβουλίες ή δηλώσεις.

ΕρντογάνπρόγραμμαΚυβέρνησηεπίσκεψηIssue: 1998Issue date: 7-12-2017Has video: Exclude from popular: 0