To 2016 μας έρχεται...φουριόζο

ΠΟΛΙΤΙΚΗΈντυπη Έκδοση

Τη μοίρα μας και το ριζικό μας, όσον αφορά τις φορολογικές υποχρεώ­σεις του 2016, τα γνωρίζουμε από τώρα και δεν χρειαζόμαστε κανέναν «φορολογικό καζαμία».

Η χρονιά που ξεκινάει σε λίγα 24ωρα θα φέρει - τι πρωτότυπο - περισσότερους φόρους συνο­λικού ύψους (τουλάχιστον) δύο δισεκατομμυρίων ευρώ. Το συγκεκριμένο επιπλέον ποσό είναι βέβαιο ότι θα το πληρώ­σουμε, καθώς έχει εγγραφεί στον κρατικό προ­ϋπολογισμό. Να γίνει μικρότερο, αποκλείεται. Να μεγαλώσει... μπορεί.

Όλο

και φλερτάρουν κυβερνητικά στελέχη με την ιδέα θέσπισης νέ­ων μέτρων εισπρακτικού χαρακτήρα προκειμένου να χρηματοδοτηθούν (μεταξύ άλλων) και οι ανάγκες του ασφαλιστικού. Και από την άλλη, όλο και «φουντώνει» το αίσθημα της αμ­φισβήτησης στους κόλπους των δανειστών, οι οποίοι ήδη άρχισαν να προειδοποιούν ότι τα μέτρα που έχουν ενσωματωθεί στον προϋ­πολογισμό δεν θα φτάσουν, προκειμένου να επιτευχθούν οι βασικοί στόχοι του προϋπολο­γισμού (με βασικότερο τον στόχο του πρωτο­γενούς πλεονάσματος, ο οποίος πρέπει να διαμορφωθεί στο +0,5% του ΑΕΠ).

Αναμφίβολα το 2016 θα είναι γεμάτο από «εκπλήξεις» στη φορολογική πολιτική, καθώς το 2015 φεύγει και αφήνει πολλές εκκρεμότη­τες στο συγκεκριμένο κομμάτι:

Θα υλοποιήσει την απειλή του το υπουργείο Οικονομικών αρχίζοντας να κάνει μαζικά κα­τασχέσεις ακινήτων και τραπεζικών λογαρι­ασμών;Θα φτιαχτεί το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο;Τι θα περιλαμβάνει και από πότε θα τεθεί σε λειτουργία;Θα μειωθούν οι αντικειμενικές αξίες άμεσα όπως φημολογείται; (Σ.Σ.: υπάρχει σενάριο για μείωσή τους μέσα στον Φεβρουάριο).Θα δοθεί η ευκαιρία σε όσους έχουν καταθέ­σεις στο εξωτερικό να τις «νομιμοποιήσουν» χωρίς να μπλέξουν με κατηγορίες για ποινικά αδικήματα και αν ναι, τι θα πληρώσουν;Θα συνδεθεί το αφορολόγητο της κλίμα­κας με την υποχρεωτική χρήση της πιστωτικής ή της χρεωστικής κάρτας για τις αγορές;Τι θα περιλαμβάνει το φορολογικό νομο­σχέδιο;Ποιους θα επιβαρύνουν τα άγνωστα φο­ρολογικά μέτρα ύψους 200 εκατ. ευρώ που πρέπει να εξειδικεύσει το υπουργείο Οικονο­μικών;Θα αυξηθεί ο φόρος στη βενζίνη;Θα μειωθούν τα τέλη κυκλοφορίας;Θα υπάρξει νέα φορολογική κλίμακα;Θα αυξηθεί η επιβάρυνση για τα ενοίκια;Τι θα γίνει με τους αγρότες;

Δύσκολες οι προβλέψεις

Με αναπάντητα προς το παρόν όλα αυτά τα ερωτήματα δύσκολα μπορεί να προβλέψει κα­νείς το τι θα γίνει. Ένας καλός «μπούσουλας», ωστόσο, είναι η μηνιαία κατανομή των φο­ρολογικών εσόδων έτσι όπως αποτυπώνονται στον κρατικό προϋπολογισμό του 2016.

Με ανοικτό το ενδεχόμενο τροποποίη­σης των αριθμών, τα στοιχεία έχουν ως εξής: Όπως προκύπτει από τη μήνα προς μήνα προ­σέγγιση, ο χειρότερος μήνας στον οποίο θα κληθούμε να πληρώσουμε τα περισσότερα θα είναι ο Ιούλιος, καθώς οι φόροι του μήνα θα ανέλθουν συνολικά στα 5,367 δισ. ευρώ.

Αυτό θα συμβεί γιατί τον συγκεκριμένο μή­να έχει προϋπολογιστεί να εισπραχθεί και ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων και ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώ­πων και ο ΕΝΦΙΑ (ή όπως αλλιώς θα λέγεται ο φόρος κατοχής) του 2016.

Δεύτερος χειρότερος μήνας είναι ο Δεκέμ­βριος, ο οποίος παραδοσιακά είναι ο μήνας καταβολής των τελών κυκλοφορίας. Όσο για τον τρίτο μήνα, είναι ο Σεπτέμβριος, κατά τον οποίο επίσης θα συμπέσει η είσπραξη του ΕΝΦΙΑ με τους φόρους εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων.

Ο συγκεκριμένος προγραμματισμός έγινε από τις υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, λαμβάνοντας υπόψη την υφι­στάμενη φορολογική νομοθεσία. Σύμφωνα με αυτήν, η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων του 2016 θα πρέπει να ολοκλη­ρωθεί μέχρι το τέλος Απριλίου και ο φόρος να πληρωθεί σε τρεις διμηνιαίες δόσεις, όπως και πέρυσι: Ιούλιο, Σεπτέμβριο και Νοέμβριο (γι' αυτό και ο Ιούλιος και ο Σεπτέμβριος είναι από τους φορτωμένους φορολογικά μήνες του χρόνου, δεδομένου ότι κάθε δόση του φό­ρου εισοδήματος είναι τουλάχιστον ένα δισε­κατομμύριο ευρώ).

Είναι πολύ πιθανό, ο προγραμματισμός να αλλάξει. Και αυτό διότι το υπουργείο Οικονο­μικών αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα όσον αφορά την κατανομή των φορολογικών βαρών. Όλα συσσωρεύτηκαν για το τελευταίο 4μηνο με αποτέλεσμα οι ληξι­πρόθεσμες οφειλές να εκτοξευτούν.

Ένα από τα σενάρια προβλέπει ότι εφόσον πράγματι καταστεί εφικτή η ολοκλήρωση υπο­βολής των δηλώσεων μέχρι το τέλος Απριλίου, τότε να αλλάξει ο νόμος και να επισπευστεί η καταβολή του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων (ή οι δόσεις να γίνουν περισσότε­ρες) ώστε να μην φορτώνονται φορολογικά όλα τα βάρη στο δεύτερο εξάμηνο.

Πράγματι, με βάση τον προγραμματισμό της επόμενης χρονιάς που ενσωματώθηκε στην εισηγητική έκθεση του κρατικού προϋ­πολογισμού, στο πρώτο εξάμηνο θα πρέπει να καταβληθούν φόροι 19,44 δισ. ευρώ και στο δεύτερο 26,1 δισ. ευρώ.

Αν μια δόση του φόρου εισοδήματος μετα­τεθεί για το πρώτο εξάμηνο, η κατανομή θα εξισορροπηθεί σε έναν βαθμό. Το ίδιο θα μπο­ρούσε να γίνει και με την ταχύτερη εκκίνηση της διαδικασίας είσπραξης του ΕΝΦΙΑ. Αυτό, όμως, φαντάζει δύσκολο αυτή τη στιγμή, δε­δομένου ότι η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί αλ­λαγή στον τρόπο υπολογισμού του φόρου ακί­νητης περιουσίας για την επόμενη χρονιά.

Ο προγραμματισμός

Μέχρι να ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις, θα πορευτούμε με τον προγραμματισμό του κρατικού προϋπολογισμού, ο οποίος έχει ως εξής:

Ιανουάριος: Ο μήνας φέρνει μια ακόμη δόση του ΕΝΦΙΑ (την τέταρτη σε σύνολο πέ ντε δόσεων) αλλά και μια «γεμάτη» περιοδι­κή δήλωση ΦΠΑ, η οποία θα αποτυπώνει τον τζίρο του τέταρτου τριμήνου του 2015, που περιλαμβάνει και ολόκληρη την περίοδο των εορτών. Ο Ιανουάριος θα είναι ο πρώτος μή­νας που θα αρχίσουν να χάνονται... ρυθμίσεις των 100 δόσεων. Από τις 15 Δεκεμβρίου έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για τους οφει­λέτες της εφορίας. Με το που θα καθίσταται μια οφειλή ληξιπρόθεσμη, θα αρχίσει η αντί στροφη μέτρηση των 30 ημερών. Αν με τη συ­μπλήρωση του μήνα δεν έχει αποπληρωθεί το χρέος ή (στη χειρότερη περίπτωση) δεν έχει τακτοποιηθεί, η ρύθμιση θα χάνεται, τόκοι και προσαυξήσεις θα αναβιώνουν και οι φορολο­γικές αρχές θα ανακτούν το δικαίωμα των κα­τασχέσεων.

Φεβρουάριος: Η ώρα της δεύτερης δόσης του ΦΠΑ για τους επαγγελματίες που τηρούν απογραφικά βιβλία αλλά και της τελευταίας δόσης του ΕΝΦΙΑ. Τα φορολογικά έσοδα του μήνα πρέπει να φτάσουν στα 3,718 δισ. ευρώ. Δεν αποκλείεται μέσα στον Φεβρουάριο να έχουμε και την πρώτη δόση της μείωσης των αντικειμενικών αξιών για το 2016.

Μάρτιος: Είναι ένας από τους δύο καλύτε­ρους μήνες για τους φορολογούμενους (και χειρότερους για το Δημόσιο), καθώς οι φόροι έχει προϋπολογιστεί ότι δεν θα ξεπεράσουν τα 2,772 δισ. ευρώ. Καταγεγραμμένη υποχρέωση μέχρι στιγμής είναι μόνο ο ΦΠΑ.

Απρίλιος: Στόχος του υπουργείου Οικονο­μικών είναι ο Απρίλιος να είναι ο μήνας υποβο­λής των φορολογικών δηλώσεων και από τα έξι εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση δεν θέλει να κάνει σοβαρές αλλαγές που να αφορούν τα ει­σοδήματα του 2015. Αν ο Απρίλιος είναι ο μή­νας υποβολής των δηλώσεων και από τα νομι­κά πρόσωπα, τότε το Δημόσιο θα αρχίσει να εισπράττει και τον συγκεκριμένο φόρο, ο οποί­ος θα υπολογιστεί την επόμενη χρονιά με συ­ντελεστή 29% αντί για 26% που ήταν το 2015. Γ ια τον Απρίλιο έχει προϋπολογιστεί να εισπρα- χθούν 3,2 δισ. ευρώ.

Μάιος: Ο προγραμματισμός που έχει κάνει το Γενικό Λογιστήριο για τον Μάιο δείχνει ότι τον συγκεκριμένο μήνα θα πρέπει να εισπρα- χθούν όχι περισσότερα από 2,7 δισ. ευρώ. Εκτός από φόρο νομικών προσώπων και ΦΠΑ, το Δημόσιο μάλλον δεν περιμένει τίποτα πε­ρισσότερο για τον συγκεκριμένο μήνα.

Ιούνιος: Είναι ο μήνας του ΕΝΦΙΑ. Κανονι­κά, μέχρι τότε το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει - και να έχει ψηφί­σει στη Βουλή - τον νέο τρόπο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ ή όποια θα είναι η ονομασία του νέου φόρου κατοχής ακινήτων. Ο νέος μαθη­ματικός τύπος θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις νέες αντικειμενικές αξίες, έτσι ώστε να μην προκύπτει μείωση φορολογικών εσόδων σε σχέση με το 2015. Ο πήχης είναι στα 3,2 δισ. ευρώ όσον αφορά τη βεβαίωση και στα 2,65 δισ. ευρώ όσον αφορά την είσπραξη. Συνολικά τα έσοδα του Ιουνίου έχουν προϋπολογιστεί στα 3,371 δισ. ευρώ.

Ιούλιος: Το ΓΛΚ έκανε... λογαριασμό με βά­ση την υφιστάμενη νομοθεσία, η οποία προ­βλέπει ότι ακόμη και αν οι δηλώσεις φορολο­γίας εισοδήματος φυσικών προσώπων γίνουν από τον Απρίλιο, η πρώτη δόση (από τις τρεις δόσεις) θα πρέπει να πληρωθεί τον Ιούλιο. Αυτό είναι πολύ πιθανό να αλλάξει, καθώς το υπουργείο Οικονομικών θέλει να «ξεφορτώ­σει» το δεύτερο εξάμηνο από φόρους προκει- μένου να εξασφαλίσει ίση κατανομή επιβα­ρύνσεων με το πρώτο εξάμηνο. Για το 2016, η πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος θα εί­ναι πολύ φουσκωμένη, καθώς θα αποτυπώνει και όλα τα νέα μέτρα: τον αυξημένο φόρο ει­σοδήματος για τους αγρότες, για τους ελεύ­θερους επαγγελματίες, ακόμη και για τους έχοντες εισοδήματα από ενοίκια. Με δεδομέ­νο ότι η πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων θα συμπέσει και με τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων αλλά και τον ΕΝΦΙΑ, προκύπτει ότι ο έβδομος μή­νας του χρόνου θα είναι ο χειρότερος με τους φόρους να εκτινάσσονται στα 5,367 δισ. ευ­ρώ. Ο Ιούλιος είναι ο μήνας καταβολής και του φόρου του δεύτερου τριμήνου αλλά και ο πρώτος μήνας κατά τον οποίο δεκάδες νησιά στο Αιγαίο θα επιβαρυνθούν με τον αυξημέ­νο ΦΠΑ.

Αύγουστος: Με τη δεύτερη δόση του ΦΠΑ δεύτερου τριμήνου, τον ΕΝΦΙΑ και τον φόρο νομικών προσώπων, τα φορολογικά έσοδα του μήνα προϋπολογίζονται στα 3,869 δισ. ευρώ.

Σεπτέμβριος: Με τη δεύτερη δόση του φό­ρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, ο λο­γαριασμός εκτινάσσεται στα 4,345 δισ. ευρώ. Είναι δεδομένο ότι τον συγκεκριμένο μήνα θα πληρώνουμε επίσης ΕΝΦΙΑ και φόρο εισοδή­ματος νομικών προσώπων.

Οκτώβριος: Προς το παρόν, ο Οκτώβριος έχει φόρο κατοχής ακινήτων και φόρο εισο­δήματος νομικών προσώπων με τον λογαρια­σμό να ανεβαίνει στα 3,886 δισ. ευρώ. Είναι ο πρώτος μήνας που οι επιχειρήσεις των περισ­σότερων νησιών του Αιγαίου θα κληθούν να καταβάλουν τον αυξημένο ΦΠΑ, ο οποίος θα προκύψει από την κατάργηση του ειδικού κα­θεστώτος.

Νοέμβριος: Με την τρίτη και τελευταία δό­ση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώ­πων προκύπτει ο λογαριασμός των 4,095 δισ. ευρώ. Αλλος ένας μήνας κατά τον οποίο θα συμπέσουν φόρος εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ με αποτέλεσμα να πηγαίνουν... ταμείο περισσό­τερα από έξι εκατομμύρια φορολογούμενοι.

Δεκέμβριος: Ο μήνας του αυτοκινήτου. Τον Δεκέμβριο θα έρθει η ώρα να πληρώσουμε τα τέλη κυκλοφορίας. Θα είναι λιγότερα σε σχέση με τα τέλη του 2016 επειδή θα μας έχουν φορ­τώσει περισσότερο ειδικό φόρο κατανάλωσης στα καύσιμα; Και αν γίνει αυτό πόσο λιγότερα θα είναι τα τέλη κυκλοφορίας; Προς το παρόν, το υπουργείο Οικονομικών έχει προϋπολογίσει να εισπράξει 4,612 δισ. ευρώ κατά τον συγκε­κριμένο μήνα.

ΚυβέρνησηπρογραμματισμόςοικονομίαHas video: