Rope: Η ιστορία του «τέλειου εγκλήματος» 2 πλούσιων νεαρών από το Σικάγο – Έγινε αστικός μύθος και ταινία του Χίτσκοκ

O Νέιθαν Λέοπολντ και ο Ρίτσαρντ Λεμπ ήταν δυο πλούσιοι φοιτητές από το Σικάγο και πριν από 100 χρόνια προσπάθησαν να κάνουν το τέλειο έγκλημα, δολοφονώντας τον 14χρονο Μπόμπι Φρανκς. Μια ιστορία που πήρε διαστάσεις αστικού μύθου στην Αμερική της δεκαετίας του 1920 και επηρέασε όσο λίγες τη λαϊκή κουλτούρα.

Η Αμερική προσπαθούσε να συνέλθει από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η εποχή της ποταπαγόρευσης είχε οδηγήσει στη ραγδαία αύξηση του οργανωμένου εγκλήματος και η δεκαετία σημαδεύτηκε από δύο ισχυρά οικονομικά σοκ- την Ξεχασμένη

Ύφεση του 1920-21 και την Κατάρρευση της Γουόλ Στριτ, το 1929.

Αλλά εκείνο που φαίνεται πως σόκαρε την αμερικανική κοινωνία ήταν η δολοφονία του Μπόμπι Φρανκς, το 1924, από δύο φοιτητές, τον Νέιθαν Λέοπολντ και τον Ρίτσαρντ Λεμπ. Οι δύο φοιτητές ήθελαν να κάνουν το λεγόμενο «τέλειο έγκλημα» και να μείνουν ατιμώρητοι.

Με «οδηγό» τα αναγνώσματα φιλοσοφίας και επιδιώκοντας να αποδείξουν ότι θα μπορούσαν να μείνουν ατιμώρητοι, διέπραξαν το έγκλημα που έμελλε να έχει τεράστια επίδραση στην λαϊκή κουλτούρα- από τον κινηματογράφο, το θέατρο και την τηλεόραση, μέχρι την λογοτεχνία, για να φτάσει να δώσει τροφή στον Άλφρεντ Χίτσκοκ για την ταινία Rope!

Τα γεγονότα

Ο Λέοπολντ και ο Λεμπ ήταν παιδικοί φίλοι, παιδιά πλούσιων οικογενειών. Ο Λέοπολντ ήταν 19 χρόνων, απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Σικάγο και ήλπιζε ότι θα γινόταν δεκτός στη Νομική του Χάρβαρντ. Ο Λεμπ ήταν 18 χρόνων, σπούδαζε ιστορία στη Νομική του Πανεπιστημίου του Σικάγο . Στις 21 Μαϊου 1924, ύστερα από σχεδιασμό μηνών, οι δύο φοιτητές παρέσυραν τον 14χρονο Μπόμπι Φρανκς, μακρινό ξάδελφο του Λεμπ, σε ένα αυτοκίνητο. Ένας από τους δύο τον σκότωσε, αν και δεν είναι βέβαιο ποιος, και έκρυψαν τη σορό σε μία απομονωμένη περιοχή.

Το θύμα, Bobby Franks

Ακολούθησε η προσπάθεια συγκάλυψης κάθε ίχνους, με στόχο να αφήσουν ψεύτικα στοιχεία για το έγκλημα που θα προκαλούσαν σύγχυση στην αστυνομία. Ένα από αυτά ήταν το αίτημα για λύτρα από την οικογένεια του Φρανκς. Όμως το σχέδιο δεν πήγε καλά και το πτώμα βρέθηκε την επόμενη μέρα, στις 22 Μαϊου. Άρα το αίτημα για τα λύτρα δεν προκάλεσε καμία σύγχυση. Επιπλέον ο Λέοπολντ είχε κάνει έναν λάθος, αφήνοντας στον τόπο του εγκλήματος ένα ζευγάρι γυαλιά, που ήταν πολύ χαρακτηριστικά.

Η αστυνομία έφτασε στο Λέοπολντ με βάση αυτό το στοιχείο, τον ανέκρινε και ομολόγησε το έγκλημα, εμπλέκοντας και τον Λεμπ ως συνεργό.

Η κοινή γνώμη δεν σοκαρίστηκε από το ίδιο το έγκλημα, αλλά από το κίνητρο. Ο Λέοπολντ και ο Λεμπ χαρακτήρισαν το έγκλημα «διανοητική άσκηση», που υπαγορεύτηκε από τις πεποιθήσεις τους για τον Übermensch- τον υπεράνθρωπο που διερευνούσε ο Γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε. Οι δύο φοιτητές έβλεπαν τους εαυτούς τους ως άτομα πάνω από τους ανθρώπους με τη συμβατική ηθική, που θα μπορούσαν να φτάσουν στα όρια του υπεράνθρωπου μέσω του φόνου.

«Αυτό που εξακολουθεί να προκαλεί τους καλλιτέχνες είναι ότι (το έγκλημα) ξεπερνά τις ιδέες μας για το κίνητρο και για τι σημαίνει να είσαι πολιτισμένος», δήλωσε η συγγραφέας Νίνα Μπάρετ, η οποία με αφορμή το έγκλημα έγραψε την μελέτη «The Leopold and Loeb Files: An Intimate Look at One of America’s Most Infamous Crimes».

Η δίκη των δύο άρχισε τον Ιούλιο του 1924 και έδωσε τροφή στα Μέσα Ενημέρωσης. Οι συνήγοροι υπεράσπισης κατάφεραν να αποφύγουν την επιβολή της εσχάτης των ποινών και ο Λέοπολντ με τον Λεμπ ομολόγησαν την ενοχή τους και καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη, συν 99 χρόνια.

Κλείστηκαν σε διαφορετικές φυλακές και οι συγγενείς τους φρόντισαν να μείνουν μακριά τους. Ο Λεμπ δολοφονήθηκε από συγκρατούμενο, το 1939 και ο Λέοπολντ κατάφερε να πάρει χάρη το 1958 και να ζήσει ήρεμα την υπόλοιπη ζωή του – μέχρι το 1971 που πέθανε.

Οι δράστες

Η υπόθεση Λέοπολντ και Λεμπ, όπως έγινε γνωστή, άφησε έντονα σημάδια στην αμερικανική κοινωνία και στο νομικό σύστημα. Οι εφημερίδες την χαρακτήρισαν «έγκλημα του αιώνα» και προκάλεσε έντονο δημόσιο διάλογο για το έγκλημα, την τιμωρία και την επανένταξη.

Η συγγραφέας Νίνα Μπάρετ μελέτησε τα δεδομένα της υπόθεσης δήλωσε στο BBC ότι «παρόλο που είχαμε για πρώτη φορά τόσο εκτενή κάλυψη ενός φόνου, κανένας δεν έδωσε μια ικανοποιητική εξήγηση για το γιατί θα μπορούσαν να αισθανθούν ικανοποίηση οι Λέοπολντ και Λεμπ, δολοφονώντας ένα παιδί της γειτονιάς τους».

Η επίδραση του «τέλειου εγκλήματος»

Αυτό το έγκλημα επηρέασε σε πρωτοφανή κλίμακα τη λαϊκή κουλτούρα κι αυτό άρχισε στη Βρετανία. Ο συγγραφέας Πάτρικ Χάμιλτον ήταν ο πρώτος που εμπνεύστηκε από την υπόθεση και έγραψε το θεατρικό Rope. Οι δράστες του εγκλήματος είναι φοιτητές της Οξφόρδης και η ιστορία εκτυλίσσεται στο Μέιφερ και όχι στο Σικάγο. Αλλά τα γεγονότα παραπέμπουν στην ιστορία του Σικάγο. Το θεατρικό έκανε πρεμιέρα στις 3 Μαρτίου 1929 και έγινε μεγάλη επιτυχία.

Αυτό που ενθουσίασε τους θεατρόφιλους ήταν ο τρόπος με τον οποίον ο συγγραφέας διερευνούσε τον ψυχισμό των δύο πρωταγωνιστών, αν και ο Χάμιλτον έλεγε πως έγραψε «ένα θρίλερ και τίποτα περισσότερο».

Ωστόσο με τους Ναζί να έρχονται στο προσκήνιο στη Γερμανία, τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στη γωνία και την ιδεολογία του Νίτσε να προκαλεί συζητήσεις, το θεατρικό Rope δεν ήταν «ένα θρίλερ και τίποτα παραπάνω». Απόδειξη το ότι από το Λονδίνο η παράσταση έφτασε στο Μπρόντγουεϊ και τη Νέα Υόρκη, με τίτλο «Rope’s End».

Ακολούθησε, το 1939, η προσαρμογή του θεατρικού έργου σε σενάριο για την μικρή οθόνη, με παραγωγή του BBC, πριν πάει το σενάριο στα χέρια του Άλφρεντ Χίτσκοκ, ο οποίος το 1948 παρουσίασε τη δική του εκδοχή, με την ταινία Rope!

Η εκδοχή του Χίτσκοκ

Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ μελετούσε το έγκλημα και η ιστορία του Rope του κέντρισε το ενδιαφέρον. Εξάλλου ήδη από το 1927 είχε δουλέψει πάνω στην ιστορία του Τζακ του Αντεροβγάλτη δημιουργώντας το κινηματογραφικό θρίλερ The Lodger. Ακολούθησαν κι άλλες ταινίες, για τις οποίες αντλούσε το σενάριο από πραγματικά εγκλήματα.

«Το Rope είναι στο επίκεντρο της δουλειάς του Χίτσκοκ», λέει ο σκηνοθέτης και ιστορικός κινηματογράφου, Μαρκ Κάουζενς, προσθέτοντας ότι «ο Χίτσκοκ δεν προσπάθησε να διασκεδάσει. Αντί να εξετάσει πλαγίως μία δολοφονία, κοίταξε ευθέως τα γεγονότα».

Η συγκεκριμένη ταινία είχε μάλιστα ένα ρίσκο, καθώς παρουσίαζε την ομοφυλοφιλική σχέση μεταξύ των δραστών του εγκλήματος, κάτι που τότε ήταν εκτός νόμου.

Ο Χίτσκοκ έφερε την υπόθεση στη μεγάλη οθόνη με τη βοήθεια των σεναριογράφων Χιουμ Κρόνιν και Άρθουρ Λόρεντς, έχοντας στο καστ τον μεγάλο Τζέιμς Στιούαρτ.

Η ταινία ήταν η πρώτη που γύρισε ο Χίτσκοκ με την τεχνική του Technicolor και πειραματίστηκε με τα γυρίσματα μεγάλων σε διάρκεια σκηνών, χωρίς διακοπές.

Η ταινία έγινε προκάλεσε έντονες συζητήσεις, απαγορεύτηκε ή προβολή της σε αρκετές αμερικανικές πολιτείες, επικρίθηκε ότι «έκανε γοητευτικό ένα έγκλημα», αλλά τελικά συνέβαλε στο να παραμείνει η πραγματική ιστορία στο προσκήνιο, δεκαετίες μετά το έγκλημα.

Γιατί εξακολουθεί να ενδιαφέρει ένας φόνος του περασμένου αιώνα;

Στη δεκαετία του 1950 ο συγγραφέας Μέγιερ Λέβιν πλησίασε τον Λέοπολντ στη φυλακή και του είπε ότι σκόπευε να γράψει ένα μυθιστόρημα. Ο Λέοπολντ απάντησε ότι δεν ήθελε να γίνει η ιστορία τους μυθιστόρημα, αλλά θα μπορούσε να δώσει υλικό για τα απομνημονεύματά του. Ο Λέβιν συγκέντρωσε υλικό, αλλά τελικά παρουσίασε το 1956 το μυθιστόρημα «Compulsion», ένα θρίλερ όπου η εξέλιξη της υπόθεσης έμεινε πιστή στα πραγματικά γεγονότα.

«Η επίδραση του Compulsion στη διανοητική μου κατάσταση ήταν τρομερή. Με αρρώστησε, κυριολεκτικά. Πολλές φορές άφηνα το βιβλίο στην άκρη γιατί αισθανόμουν ναυτία», είπε αργότερα ο Λέοπολντ, που είχε δώσει στον Λέβιν στοιχεία για να γράψει το βιβλίο. Το βιβλίο έγινε μπεστ-σέλερ.

Ακολούθησαν τουλάχιστον άλλα τρία μυθιστορήματα που στηρίζονται στο «τέλειο έγκλημα» του 1924, τηλεοπτικές εκδοχές και είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν κι άλλα.

Γιατί η υπόθεση αυτή- ένας φόνος που έγινε στις αρχές του 20ού αιώνα- εξακολουθεί να προκαλεί το ενδιαφέρον συγγραφέων και του κοινού, εκατό χρόνια μετά; «Εγείρει όλα τα πολύ προφανή ερωτήματα, όλα εκείνα που είναι δύσκολο αν όχι αδύνατο να δώσουμε απαντήσεις», λέει στο BBC η Νίνα Μπάρετ, τονίζοντας ότι ασκεί τρομερή γοητεία ένας φόνος που τα κίνητρα είναι πέρα από την γενική ανθρώπινη κατανόηση.

Διαβάστε επίσης:

Χωρίς τέλος η σφαγή στη Γάζα – Στο «στόχαστρο» του Ισραήλ και η Ράφα

ΗΠΑ: Αεροσκάφος συνετρίβη σε οικισμό με τροχόσπιτα – Αναφορές για πολλά θύματα (videos)

Τουρκία: Τον έβαλε στο ταξί για να μην κρυώνει και αυτός τον σκότωσε εν ψυχρώ – «Κάποιους δεν πρέπει να τους εμπιστεύεσαι» (video)