Υπάρχει διέξοδος;

Του Νίκου Κοτζιά

Συχνά οι αναγνώστες αυτής της στήλης θέτουν σε επιστολές τους το ερώτημα αν υπάρχει διέξοδος για τη χώρα και πόσο ρεαλιστική μπορεί να είναι. Ας μου επιτραπεί, λοιπόν, να επισημάνω ορισμένες ενδεικτικές πλευρές μιας τέτοιας διεξόδου.

Η διέξοδος δυσκολεύτηκε και άλλο
Καταρχάς πρέπει να πω, ότι η διέξοδος αναγέννησης της χώρας δυσκολεύεται όλο και...
περισσότερο εξαιτίας δύο παραγόντων. Ο πρώτος είναι το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις του Κόμματος του Μνημονίου (τρόικα, διαπλοκή, ΠΑΣΟΚ, ΝΔ Λάος και ακόλουθοι) συνεχίζουν να λαμβάνουν μέτρα που αποδιοργανώνουν την ελληνική κοινωνία στο μέγιστο πλέον βαθμό. Κατά συνέπεια κάθε μέρα που περνά, με αυτές τις δυνάμεις επικεφαλής της χώρας, δυσκολεύεται η ανασυγκρότηση της Ελληνικής Οικονομίας και η αναγέννηση της Ελληνικής Κοινωνίας. Η ουσία είναι ότι οι του ΠΑΣΟΚ παρέλαβαν το 2009 μέγιστο πρόβλημα και αντί να το λύσουν παραδίδουν καταστροφή. Στην ουσία η πολιτική που ακολουθήθηκε ήταν μια επιλογή που έδινε χρόνο στους δανειστές και την τρόικα, αλλά όξυνε το ελληνικό πρόβλημα. Το δεύτερο είναι ότι στο διάστημα των δύο ετών της μη λύσης των προβλημάτων χειροτέρεψε η κατάσταση στον ευρωπαϊκό και διεθνή περίγυρο. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα περιθώρια δημιουργικής επίλυσης του ελληνικού προβλήματος μειώθηκαν και άλλο. Κατά συνέπεια σε αντίθεση με όσα ανόητα λέει η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ως χώρα δεν κερδίσαμε χρόνο, αλλά χάσαμε.Ο χρόνος χάθηκε με τρόπο ατελέσφορο για την Ελλάδα. Το χρέος αυξήθηκε κατά 50%. Η οικονομία έχασε πάνω από 15% και συνεχίζει να βαδίζει σε βαθιά ύφεση. Τα ασφαλιστικά ταμεία αποδιοργανώθηκαν και η ανεργία θα ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο. Ρευστότητα στην αγορά δεν υπάρχει και οι δημόσιες επενδύσεις έχουν εξαφανιστεί. Η κρίση επιτείνεται, επιπλέον, από δύο παράγοντες. Ο ένας είναι ότι ενώ αυξάνει το χρέος σε περίοδο ύφεσης, μεγάλα κεφάλαια και το 86% των δανείων στην περίοδο 2009-2011 καταβλήθηκαν για να πληρωθούν οι δανειστές. Δηλαδή διαταράσσεται, πλέον, πλήρως η εσωτερική συσσώρευση. Το δεύτερο είναι ότι συνεχίζει και μάλιστα με μεγαλύτερη αγριότητα και ρυθμούς η ανακατανομή πλούτου και εισοδήματος στο εσωτερικό της χώρας. Ωφελημένοι έχουν εξέλθει πολλοί κάτοχοι στο εξωτερικό ελληνικών ομολόγων και χρέους. Η ΕΚΤ έχει ήδη καταγράψει κέρδη τα οποία κατά 50% πάνε σε Γερμανία και Γαλλία. Γενικότερα οι κάτοχοί αυτών των ομολόγων πληρώθηκαν με υψηλά επιτόκια «χάρη» στον ελληνικό δανεισμό. Όλα δείχνουν δε, ότι τώρα που οι τιμές των ομολόγων έχουν πτώση, ότι σχεδιάζεται να υποκατασταθεί η χασούρα των τελευταίων μηνών στις αγορές με «πιο ασφαλή» νέα ομόλογο και υψηλές εξασφαλίσεις, ιδιαίτερα εγγυήσεις από το ελληνικό δημόσιο.Τα δύο χρόνια που πέρασαν με την Ελλάδα να βαδίζει τον μονόδρομο της καταστροφής μαύρισαν την ψυχή του έλληνα και τροφοδότησαν την Ελληνική Κοινωνία με αρνητική ατμόσφαιρα, δυσπιστία και απαισιοδοξία, διατάραξη πολλαπλών σχέσεων εμπιστοσύνης και μελαγχολία. Αυτό σημαίνει ότι ο κύριος παράγοντας εξόδου από την κρίση που είναι ο άνθρωπος β