Σενάρια ελεγχόμενης χρεοκοπίας

Η διαδικασία για την “ελεγχόμενη χρεοκοπία” της χώρας έχει ήδη δρομολογηθεί και το ερωτηματικό είναι ποια θα είναι η έκβασή της. Όμως, στο πλαίσιο αυτό, τα ερωτήματα για το ευρύ κοινό είναι αρκετά και, δυστυχώς, οι απαντήσεις δεν ανταποκρίνονται πάντα στην πραγματικότητα. Παραθέτουμε λοιπόν έξι σενάρια για τα μέλλοντα να....
συμβούν και ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του.

Σε περίπτωση ελεγχόμενης χρεοκοπίας, λοιπόν, η χώρα θα παραμείνει στην ευρωζώνη, θα βιώσει μακρά περίοδο λιτότητας και θα υπάρξει δίχτυ προστασίας για τις τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία. Προς το παρόν, το δίχτυ αυτό δεν υπάρχει. Θα δημιουργηθεί μόνον αν η ΕΚΤ αλλάξει τους κανόνες της και αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφασίσουν να ενισχύσουν το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) με περισσότερους πόρους. Με άλλα λόγια, εκτός από τις τράπεζες και τους επενδυτές, το “μάρμαρο” θα πρέπει να πληρώσουν και οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι. Αυτή είναι μία πρώτη προϋπόθεση για να μπορούμε να μιλάμε για ελεγχόμενη χρεοκοπία.

Δεύτερη προϋπόθεση φαίνεται πως είναι, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, η επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων -δηλαδή τα έσοδα του προϋπολογισμού να είναι μεγαλύτερα από τις δαπάνες, εξαιρουμένων των τόκων. Αυτό θα επιτρέψει στην χώρα να τα βγάζει πέρα κουτσά-στραβά με τους δικούς της πόρους και να κατευθύνεται το εναπομένον δάνειο της τρόϊκας στην εξόφληση των δανειακών της αναγκών. Ούτε αυτή η προϋπόθεση ικανοποιείται αυτή την στιγμή. Στόχος του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος είναι η επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων το 2012. Κάτι που μένει να αποδειχθεί.

Ο συνδυασμός των δύο αυτών προϋποθέσεων φέρνει την πιθανή εφαρμογή του Plan B προς το τέλος του 2011 ή στις αρχές του 2012, εκτιμούν -αν και με μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας- οι αναλυτές. Προφανώς, όσοι οργανώνουν το σχέδιο θα φροντίσουν ώστε το διάστημα αυτό να διασφαλιστεί η μη μετάβαση της κρίσης στις άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Γιατί ακόμα και μόνον η Ιταλία αν επηρεαστεί, οι ζημίες θα είναι ανυπολόγιστες. Επιπλέον, στο διάστημα αυτό πρέπει να ξεκαθαριστεί τί θα γίνει με το νέο πακέτο βοήθειας, της 21ης Ιουλίου -διότι το υφιστάμενο λήγει στα μέσα του 2013 και δεν φτάνει ούτε για την εξυπηρέτηση των δανειακών αναγκών. Πιο αναλυτικά, στην περίπτωση ελεγχόμενης χρεοκοπίας θα έχουμε:

1. Για τις τράπεζες

Τα τραπεζικά ιδρύματα θα περάσουν πολύ δύσκολες στιγμές, θα τελούν υπό καθεστώς αβεβαιότητας και θεωρητικά θα στηριχθούν από την ΕΚΤ και τον EFSF, που θα μπορεί να αγοράζει ομόλογα και να χορηγεί δάνεια στα κράτη μέλη, όπως η Ελλάδα -και όχι μόνο- για την εξασφάλιση της κεφαλαιακής τους επάρκειας. Έτσι, οι καταθέτες θα είναι ασφαλείς. Οι καταθέσεις τους θα παραμείνουν διαθέσιμες, στο σύνολό τους, σε ευρώ. Κρίσιμος παράγοντας στην προκειμένη περίπτωση είναι η επικράτηση συνθηκών ψυχραιμίας στο κοινό. Αν αυτό δεν καταστεί δυνατόν και εκδηλωθούν φαινόμενα πανικού και μαζικών υπεραναλήψεων, αναλυτές δεν αποκλείουν να τεθεί όριο υπερανα