Ο καφές φραπέ της Θεσσαλονίκης κλείνει τα 54 του χρόνια

Ο αγαπημένος καφές των Ελλήνων -και όχι μόνο- “γεννήθηκε” στη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης το 1957.
Πλέον θα αρχίσει να “μιλά” και ρωσικά.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Θεσσαλονίκη αποκαλείται “Φραπεδούπολη” όπου η ζωή κινείται στους ρυθμούς του…χαλαρά. Δεν είναι, επίσης, τυχαίο ότι η πόλη διαθέτει τις περισσότερες-αναλογικά με το πληθυσμό της.....
- καφετέριες στην χώρα. Οι Θεσσαλονικείς αγαπούν τον καφέ, και συγκεκριμένα το φραπέ που η ιστορία του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πόλη. Μία ιστορία, που λίγοι γνωρίζουν.
Η δημιουργία του φραπέ ήταν τυχαία. Κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης του 1957 ο αντιπρόσωπος της ελβετικής εταιρίας Νεστλέ στην Ελλάδα Γιάννης Δρίτσας παρουσίαζε ένα νέο προϊόν για παιδιά, ένα σοκολατούχο ρόφημα που παρασκευαζόταν στιγμιαία, με την ανάμειξή του με γάλα και χτυπώντας το στο σέικερ.

Ο Δημήτριος Βακόνδιος, υπάλληλος του Δρίτσα, συνήθιζε να πίνει Nescafe, που ήταν στιγμιαίος καφές και παρασκευαζόταν από τη συγκεκριμένη εταιρεία.
Σε ένα διάλειμμα που έκανε κατά τη διάρκεια της Έκθεσης θέλησε να πιει καφέ, αλλά επειδή δεν έβρισκε ζεστό νερό σκέφτηκε να χρησιμοποιήσει το σέικερ για να φτιάξει τον καφέ του με κρύο νερό. Έβαλε καφέ, ζάχαρη και νερό, τα κούνησε και δημιούργησε τον πρώτο καφέ φραπέ της ιστορίας. Έπειτα από χρόνια δήλωνε ότι δεν μπορούσε να συνειδητοποιήσει πώς ένα απλό πείραμα τον οδήγησε στην εφεύρεση του διασημότερου ροφήματος στην Ελλάδα.
Σήμερα, το φραπέ μπορεί να έχασε μέρος της δημοφιλίας του, εξαιτίας των ξενόφερτων καφέδων (εσπρέσο, καπουτσίνο κ.α.) που προτιμά μεγάλο τμήμα της νεολαίας, σε καμία όμως περίπτωση δεν έπαψε να είναι το πρώτο σε πωλήσεις και κατανάλωση είδος καφέ στη χώρα.

Η γραμματική του φραπέ
Η λέξη frappe είναι γαλλική και σημαίνει χτυπημένος, ανακατεμένος. Ως ξένη λέξη κανονικά δεν κλίνεται. Όμως, σε αντίθεση με τις περισσότερες γαλλικές λέξεις που έχουμε δανειστεί και παραμένουν άκλιτες, στην ονομαστική επικράτησε να αποκτά κατάληξη και να κλίνεται (ο φραπές, του φραπέ, οι φραπέδες κτλ.), κυρίως στην καθομιλουμένη.
Ενίοτε στον προφορικό λόγο απαντάται η μορφή “φραπεδιά”. Δεν είναι λίγοι αυτοί που λένε: “Πιάσε μια φραπεδιά” ή σπανιότερα “φραπεδούμπα”, “φράπα” και “φραπεδοπούλα”. “Φραπόγαλο” είναι καφές φραπέ με γάλα. Όποιον όρο και αν χρησιμοποιήσει κανείς, ένα είναι σίγουρο: Ο καφές φραπέ χαρακτηρίζει την ανεμελιά και συνήθως πίνεται με αργούς ρυθμούς, με παρέα και χαλαρή διάθεση, παίζοντας τάβλι ή συζητώντας περί ανέμων και υδάτων.

Η εξάπλωση του φραπέ στα πέρατα της Γης
Το προϊόν λανσαρίστηκε και έγινε επιτυχία σε όλη την Ελλάδα και καταναλώνεται όλο τον χρόνο. Από τη δεκαετία του '90 είναι το υπ' αριθμόν ένα ρόφημα και στην Κύπρο, όπου συνήθως σερβίρεται αδύνατος, χωρίς πολύ καφέ. Εκτός Ελλάδας ο καφές φραπέ μπορεί να βρεθεί σε όλες τις επίσημες ελληνικές υπηρεσίες και ελληνικές μόνιμες αντιπροσωπείες στο εξωτερικό, σε όλα τα υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία