Στα άδυτα του ΔΝΤ

Του Θάνου ΔημάδηΤι κρύβεται τελικά πίσω από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ); Είναι ένα κύκλωμα τοκογλυφίας που δημιουργήθηκε για να κρατάει δέσμιους λαούς και οικονομίες μέχρι το βαθμό του απόλυτου ελέγχου τους, όπως ισχυρίζονται πολλοί; Ή είναι το μακρύ πόδι που προσπαθεί να βάλει η Αμερική στην Ευρώπη, κάτι που πάντοτε ήθελε αλλά τώρα η οικονομική κρίση της έδωσε την ευκαιρία; Ποιοι είναι οι άνθρωποι που κρύβονται πίσω από τα γρανάζια αυτού του διεθνούς οικονομικού οργανισμού που το όνομά του όλα αυτά τα χρόνια έχει συνδεθεί με σκληρά μέτρα λιτότητας και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και με...... τη φτώχεια ολόκληρων λαών; Πόσο καλά γνωρίζουν οι άνθρωποι αυτοί τις κοινωνίες και τις οικονομίες των χωρών στις οποίες καλούνται να εφαρμόσουν τις πολιτικές τους; Με αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα να γεννιούνται στο κεφάλι μου γύρω από τον ρόλο αυτού του δύσκολα προσπελάσιμου και εξερευνήσιμου οργανισμού, έφθασα έξω από την κεντρική πελώρια είσοδο του ΔΝΤ που βρίσκεται στην καρδιά της Ουάσινγκτον, λίγα τετράγωνα μακριά από τον Λευκό Οίκο και μερικά βήματα μακρύτερα από το άχαρο κτίριο της Παγκόσμιας Τράπεζας. Έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια από εκείνο το πρωινό που θυμάμαι τον εαυτό μου να βγαίνει από το μικρό στούντιο που είχα νοικιάσει απέναντι από το πανεπιστήμιό μου, όπου παράλληλα σπούδαζα, και να κατευθύνομαι πεζός σε αυτό που ένας φίλος μου είχε αποκαλέσει “ναό του καπιταλισμού”.
Πώς λειτουργεί το εσωτερικό του ΔΝΤ
Το ΔΝΤ έχει τη φήμη ενός από τους πιο εκλεκτικούς στην επιλογή του προσωπικού του διεθνείς οργανισμούς. Παρά τις δικαιολογημένες επιφυλάξεις που μπορεί να έχει κάποιος για την αποτελεσματικότητα των “συνταγών” που εισηγείται κατά καιρούς, είθισται να θεωρείται ότι έχει ενταγμένη στο εργατικό δυναμικό του την ελίτ των πιο ακριβοπληρωμένων ίσως οικονομολόγων που κυκλοφορούν στην “πιάτσα”, πολλοί από τους οποίους δεν είναι μεγαλύτεροι των 35- 40 ετών. Με μία ιδιαίτερα αυστηρή ιεραρχία στο εσωτερικό του, ο διαχωρισμός των στελεχών του ανάμεσα στα χαμηλόβαθμα και σε εκείνα που ανήκουν στα μεσαία και ανώτερα κλιμάκια είναι κάτι παραπάνω από ορατός στο τρόπο δουλειάς και συνεργασίας μεταξύ τους. Πολλοί είναι αυτοί που δουλεύουν για ένα οικονομικό πρότζεκτ ή για την επεξεργασία ενός ολόκληρου οικονομικού προγράμματος σε μία χώρα αλλά ένας είναι αυτός που αποφασίζει. Και αυτός είναι συνήθως ο επικεφαλής των ομάδων εργασίας που χαράσσει τους άξονες της οικονομικής στρατηγικής, διευθύνει και τελικά υπογράφει την τελική εισήγηση. Στην περίπτωση της Ελλάδας είναι ο Πολ Τόμσεν. Τον συνάντησα πρώτη φορά λίγες μέρες μετά αφότου πρωτοπέρασα το κατώφλι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Ήταν μία συνάντηση τυχαία, όχι από εκείνες που συνήθως προγραμματίζονται πολύ καιρό πριν είτε για τον λόγο μίας συνέντευξης είτε για μία άτυπη ενημέρωση που πολλές φορές κάνουν τα στελέχη του Ταμείου προς τους δημοσιογράφους. Σε έναν από τους δαιδαλώδεις κακοφωτισμένους διαδρόμους του κεντρικού κτιρίου πέρασε ξαφνικά από δίπλα μου με σκυμμένο το κεφάλι, σκ