Η απομυθοποίηση των αναδιαρθρωτικών Συνόδων

Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
Χθες το βραδύ οι ηγέτες της ΕΕ κατέληξαν στην μορφή της ανακεφαλαιοποίησης των ευρωπαϊκών τραπεζών στην οποία είχα αναφερθεί, δίδοντας το περίγραμμα της συμφωνίας για αναδόμηση του θεσμικού οικοδομήματος της Ένωσης. Για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης το ερώτημα δεν ήταν «τι κάνουμε» (ποια λύση να δώσουμε στην δημοσιονομική και τώρα πια πιστωτική κρίση της ευρωζώνης), αλλά πώς να ενεργοποιήσουμε εκ νέου (ιδιωτικά) κεφάλαια για την χρηματοδότηση των επιμέρους κρατών που πλήττονται από χαμηλή αξιοπιστία εξυπηρέτησης των δανείων τους, δίχως να πληγεί η ικανότητα ισχυρών οικονομιών της ευρωζώνης να παράγουν με φτηνό σχετικά χρήμα.

Για πρώτη φορά η διακυβερνητική μεθοδολογία λήψης των αποφάσεων δηλαδή, ακολουθεί μια μορφή δομικής οντολογίας συνδυάζοντάς την με θετικιστική επιστημολογία. Δεν έχει σημασία στο .......πλαίσιο αυτού του κειμένου απομυθοποίησης του πολιτικού περιεχομένου των Συνόδων Κορυφής της 23ης και 26ης Οκτωβρίου, εάν αυτό είναι κακό ή καλό (σίγουρα είναι προβληματικό κατά την άποψη μου), αποτελεί πάντως την πρώτη σύγχρονη απόπειρα να παντρευτούν ο διάχυτος νομικισμός της ΕΕ με την πολιτική μεθοδολογία του λεγόμενου Νεού «Historical Institutionalism». Η συνολική προσέγγιση βασίζεται στις σημερινές κυρίαρχες αντιλήψεις περί νεοκεϊνσιανισμού, όπως αυτές επηρεάζουν τις αποφάσεις στις ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την μεθοδολογία του «new institutionalism» που πρωτοεμφανίστηκε συστηματικά από τον Samuel Huntington στο «Political Order in Changing Societies». Αν το προτιμάτε σχηματικά, πρόκειται για την επικράτηση των ιδεών που διέπουν τις τρέχουσες αποφάσεις της διοίκησης των ΗΠΑ στο περιβάλλον της ΕΕ. Εν κατακλείδι, η νέα αυτή μεθοδολογία στην αντιμετώπιση προβλημάτων που ανατέλλει στην Ένωση, αποτελεί τεράστια στρατηγική επιτυχία της αμερικανικής πλευράς, με συνέπειες που σύντομα θα διαπιστώσουμε στην εξέλιξη της πορείας ολοκλήρωσης της ΕΕ.

Το ερώτημα, εάν οδηγούμαστε σε μια ευρωπαϊκή Γερμανία ή σε μια γερμανική Ευρώπη, μοιάζει τώρα πλέον όχι απλώς πεπαλαιωμένο αλλά μάλλον παραπλανητικό. Το πραγματικό ερώτημα της ευρωπαϊκής ελίτ σήμερα είναι, πώς η ΕΕ θα μπορούσε να ομοσπονδοποιηθεί στην βάση του πολιτικοοικονομικού προτύπου των ΗΠΑ, δίχως ευρύτερη λαϊκή εξέγερση. Απλοϊκά ίσως, το δίλημμα που πριν από το καλοκαίρι είχε να αντιμετωπίσει η ηγεσία της ΕΕ ήταν: Να μεταβληθεί η ΕΕ σταδιακά σε ένα πολιτικοοικονομικό αντίγραφο των ΗΠΑ, ή να οπισθοχωρήσει και να σταθεροποιηθεί σε μια χαλαρότερη μορφή συνομοσπονδίας, δίχως κοινό νόμισμα και πυλώνες εναρμόνισης επιμέρους πολιτικών; Το διακυβερνητικό μοντέλο αποφάσεων της ΕΕ υπό την ηγεσία της Γερμανίας καταλήγει σήμερα να δίνει μία «θετική» απάντηση στο ερώτημα αυτό. Λέει ναι στην αμερικανοποίηση της Ένωσης υπό όρους που θα συνεχίσουν να αποτελούν αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας, σε πρώτο πλάνο και με την έμμεση συμμετοχή της Κίνας και της Ρωσίας. Αυτό, αγαπητοί φίλοι, είναι το πλαίσιο εντός του οποίου διαμορφώνονται κ