Η 3η του Σεπτέμβρη και η κατάληξή της

Του Δαμιανού Βασιλειάδη, ιδρυτικού και ηγετικού στελέχους του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ
Ι. Οι απαρχές και η εξέλιξη της κακοδαιμονίας στην Ελλάδα

Ο Ανδρέας Παπανδρέου «Υπήρξε άριστος εις πάντα τα μαθήματα. Το μόνον μειονέκτημά του, οφειλόμενον αφ’ ενός εις κληρονομικότητα και αφ’ ετέρου εις τους περί αυτόν παράγοντας της αγωγής, είναι ότι είναι πείσμων δημαγωγός, συνεπεία δε τούτου, αποφασίζει ενίοτε να καταφεύγει ενσυνειδήτως εις σοφίσματα ή και εις κενήν λογοκοπίαν. Πείσμα ωσαύτως, αλλά και εμπάθειαν τινά, δεικνύει και εν τη υποστηρίξει των πολιτικών και πολιτειακών του αντιλήψεων....Εάν η υγεία του τον βοηθήσει, ασφαλώς θα .....απασχολήσει το Πανελλήνιον μίαν ημέραν».

Ιωάννης Σταματάκος

Τάδε προφητικά έφη ο καθηγητής Ιωάννης Σταματάκος περί του Ανδρέα Παπανδρέου.[1]Επειδή η μεταπολιτευτική πορεία καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό από το ΠΑΣΟΚ, έχει σημασία να αναλύσουμε περαιτέρω αυτή την πορεία και να επισημάνουμε σε ποιο βαθμό και σε τι μέγεθος προσδιόρισε τις μετέπειτα εξελίξεις στην Ελλάδα, για να φθάσουμε σ’ αυτή την παντελή και σε όλα τα επίπεδα κρίση. Γιατί η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική, όπως τονίσαμε κατά κόρον, αλλά συγχρόνως κοινωνική, πολιτική και κυρίως πολιτισμική. Θα παραμείνω λοιπόν στην εξονυχιστική ερμηνεία του φαινομένου. Κανένας τομέας της δημόσιας ζωής δεν έμεινε αλώβητος. Παιδεία, δημόσια διοίκηση, δικαιοσύνη, εκκλησία, στρατός κόμματα, συνδικάτα κ.λπ εκφυλίστηκαν τελείως και απαξιώθηκαν από την κοινωνία. Η διαπλοκή, η διαφθορά, ενώ πριν ήταν «προνόμιο» των ελίτ της οικονομίας και της πολιτικής, τώρα διαπέρασε ως επάρατος νόσος ολόκληρο το κοινωνικό σώμα. Ενώ παλιά υπήρχαν κάποιοι θύλακες αντίστασης σ’ αυτή την παρακμιακή πορεία, όπως δικαιοσύνη, εκκλησία, στρατός, Αριστερά, τελικά τίποτε δεν έμεινε όρθιο, που πάνω του μπορεί να στηριχτεί, ως σανίδα σωτηρίας, ο Έλληνας πολίτης.Η σημερινή κακοδαιμονία, την οποία συνοπτικά περιγράφουμε στα ανωτέρω, οφείλεται κατά βάση σ’ αυτή την πολιτική που διαμόρφωσε και εφάρμοσε το ΠΑΣΟΚ, μετά την μεταπολίτευση, με πρωτεργάτη φυσικά τον Ανδρέα Παπανδρέου. Στο ΠΑΣΟΚ απίθωσε ο ελληνικός λαός τις ελπίδες του για μια άλλη πορεία, που εκφράστηκε με το περίφημο σύνθημα «αλλαγή». Στο ΠΑΣΟΚ εναπόθεσε όλες του τις προσδοκίες για την ακύρωση και ανατροπή όλης της αντιδραστικής μετεμφυλιακής πολιτικής της δεξιάς. Ακούγονται ως τραγική ειρωνεία τα λόγια του Ανδρέα Παπανδρέου, που κολάκευε τον «ώριμο» ελληνικό λαό, για να τον εκμαυλίσει. Τόση ήταν η πειστικότητα των επιχειρημάτων του, ώστε και έμπειροι αριστεροί διανοούμενοι και πολιτικοί έπεσαν θύματα της παραπλανητικής του συνθηματολογίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ανάμεσα στα άλλα, αποτελεί ο Νίκος Πουλαντζάς, που ισχυριζόταν ότι το ΠΑΣΟΚ διαθέτει ένα «αυθεντικό αριστερό στρατηγικό πρόγραμμα αντιμονοπωλιακών και αντιιμπεριαλιστικών αλλαγών», καθώς και μια «βαθιά διάρθρωση μέσα στους οικονομικό – κοινωνικούς μαζικούς χώρους».[2] Πιο