Άλλο διάσωση τραπεζών, άλλο τραπεζιτών

Ο Γιάννης Βαρουφάκης επανέρχεται και απαντά στον Μάνο και στο Μίχα
Αγαπητέ κ. Μίχα, αγαπητέ κ. Μάνο,

Στο άρθρο μου, με το οποίο μου κάνατε την τιμή να ασχοληθείτε, αναρωτήθηκα τι θα έλεγε για το μέγα ζητούμενο της σημερινής συγκυρίας (την υπογραφή των Μνημονίων 1&2) ένας συνεπής νεοφιλελεύθερος (ο οποίος συνεχίζει να εμπνέεται από τις ιδέες των Hayek, von Mises, Nozick κλπ). Απέφυγα συστηματικά να εκφέρω την δική μου άποψη για αυτές τις ελευθεριάζουσες ιδέες (ή για τα αίτια της Κρίσης) εστιάζοντας αποκλειστικά στην, κατ’ εμέ, «περίεργη» ιδιαιτερότητα της πλειοψηφίας των εγχώριων πολιτικών, διανοούμενων, σχολιαστών που αυτοπροσδιορίζονται ως θιασώτες αυτής της σχολής σκέψης. Ως εκ τούτου, η συζήτησή μας θα έχανε μέρος της ........αξίας της αν ξάφνου αρχίζαμε να «πλατυάζουμε» με αναφορές στο τι πιστεύω εγώ για αυτά τα ζητήματα και με μια μεταξύ μας αντιπαράθεση για τα αίτια της Κρίσης (που βεβαίως δεν έχω αντίρρηση να έχουμε σε άλλη στιγμή). Παραμένω λοιπόν εστιασμένος στο βασικό μου ερώτημα: Τι θα έλεγε για τις δανειακές συμφωνίες τύπου Μνημόνιο 1&2 ένας συνεπής νεοφιλελεύθερος; Επ’ αυτού τα πράγματα είναι νομίζω ξεκάθαρα. Ο συνεπής νεοφιλελεύθερος:

1. Θα διατράνωνε μια γενική αντίθεση στην επιδότηση από τα φορολογικά έσοδα του δημοσίου (ελληνικού ή ξένου) πτωχευμένου οργανισμού, επιχείρησης, ιδιώτη, κράτους – με μόνη εξαίρεση την περίπτωση 3 πιο κάτω.
2. Θα επιχειρηματολογούσε ότι αυτή η «σκληρή» στάση απέναντι στους πτωχευμένους πρέπει να είναι καθολική, δηλαδή να μην υπάρχουν εξαιρέσεις στην βάση αξιολογικών κρίσεων του αν «έφταιγε» ή όχι ο πτωχευμένος (για το γεγονός ότι πτώχευσε). Όπως έλεγε ο Hayek, η μόνη κρίση που μετρά είναι εκείνη των αγορών, ακόμα και των αγορών που λειτουργούν μετ’ εμποδίων (π.χ. λόγω στρεβλώσεων, εξωτερικοτήτων κλπ). Κι οι αγορές, σε περιόδους αναπόφευκτης Κρίσης, ρίχνουν στον Καιάδα ακόμα και επιχειρηματίες (και βεβαίως εργαζόμενους) που δεν έφταιγαν σε κάτι. Για να το πω απλά, η συγκεκριμένη σχολή σκέψης πιστεύει ακράδαντα πως οι πτωχευμένοι πρέπει να αφεθούν στην πτώχευσή τους ανεξάρτητα των αιτίων που την προκάλεσαν.
3. Οι μόνες επιχειρήσεις που πρέπει να προστατευτούν από το λουκέτο είναι οι τράπεζες. Κι αυτό επειδή οι τράπεζες δεν είναι απλώς επιχειρήσεις αλλά και μέρος του νομισματικού συστήματος το οποίο αποτελεί το κυκλοφορικό σύστημα όλης της οικονομίας. Υπό τον εξής όμως όρο και καθεστώς:
4. Η διάσωση (με δημόσια κονδύλια) των τραπεζών δεν πρέπει επ’ ουδενί να αποτελεί και διάσωση των ιδιοκτητών, δηλαδή των μετόχων, των τραπεζών ή των διευθυντών τους. Άλλο το να κρατηθούν οι τράπεζες ζωντανές κι άλλο να διατηρηθούν ως ιδιοκτήτες και managers (με τα χρήματα των φορολογούμενων) εκείνοι που, υπό το δικό τους ιδιοκτησιακό καθεστώς και διοίκηση, είδαν τις τράπεζες να πτωχεύουν (ανεξάρτητα του εάν έφταιγαν ή όχι για την πτώχευση – βλ. 2 πιο πάνω).
Πως θα μπορούσαν να κρατηθούν ζωντανές οι τράπεζες με τρόπο συνεπή με την νεοφιλελεύθερη αυτή ιδεολογία και ιδίως τα σημεία 3