Team orders και Formula 1! Σχέσεις πάθους και μίσους!

Μετά το τέλος του αγώνα της Μαλαισίας ξέσπασε πόλεμος μεταξύ των οπαδών της Formula 1 για τα team orders, με την πλειοψηφία να υποστηρίζει πως οι αγώνες πρέπει να κερδίζονται μέσα στην πίστα από τους οδηγούς και όχι να προκαθορίζονται από τους τους αγωνιστικούς διευθυντές στα pit wall των ομάδων.Ένα από τα πιο διαδεδομένα ρητά στον κόσμο

των ομαδικών αθλημάτων μας λέει: “There is no I in TEAM” και αποδεδειγμένα στην F1 αυτή η φράση φαντάζει “ευαγγέλιο”. Ναί, ο οδηγός παίζει πολύ σημαντικό ρόλο αλλά χωρίς τους μηχανικούς του, τον teammate του και τον αρχημηχανικό του, που είναι το δεξί του χέρι, δεν θα μπορούσε να καταφέρει και πολλά εντός πίστας, πόσο μάλλον να κερδίσει αγώνες και πρωταθλήματα. Όμοια, ένα καλό μονοθέσιο δεν θα κέρδιζε στα χέρια ενός μέτριου οδηγού. Στη Μαλαισία οι Newey και Brawn δεν ανακάλυψαν τον τροχό προσπαθώντας να κάνουν το καλύτερο για τις ομάδες τους,μιας και όπως ξέρουμε τα team orders είναι κομμάτι της F1 από τα πρώτα χρόνια ύπαρξης της.

22 Ιανουαρίου 1956,1ο grand prix της σεζόν, Αργεντινή.

Ο καλύτερος οδηγός της εποχής, Juan Manuel Fangio,οδηγεί για την Ferrari και ξεκινά τις επίσημες υποχρεώσεις του εντυπωσιακά. Παίρνει την pole position με διαφορά 2,2(!) δευτερολέπτων από τον δεύτερο, Eugenio Castellotti και όλοι προβλέπουν μια εύκολη νίκη στην προσπάθειά του να υπερασπιστεί τον τίτλο του 1955. Ο αγώνας ξεκινά και ο Fangio μένει πολύ πίσω,εξαιτίας μηχανικού προβλήματος κάτι που τον οδηγεί και σε εγκατάλειψη στον 23ο από τους 98 γύρους του αγώνα. Ο ομόσταυλός του, Luigi Musso,συνεχίζει τον αγώνα και στον 29ο γύρο παίρνει εντολή από την ομάδα να παραδώσει το αυτοκίνητό του στον Fangio(παρόλο που είναι μόλις ο 1ος της σεζόν). Ο Fangio ανεβαίνει έως την 4η θέση και εκμεταλλευόμενος τις ατυχίες των πρωτοπόρων, τελικά κερδίζει!

Αυτή η τακτική, με τους οδηγούς να αλλάζουν αυτοκίνητα κατα τη διάρκεια του αγώνα, ακολουθήθηκε απ’όλες τις ομάδες της εποχής, με τους Νο1 οδηγούς να έχουν σαφώς το πάνω χέρι. Μάλιστα οι Fangio-Musso δεν ήταν οι μόνοι “διπλοί” νικητές στην ιστορία. Το ίδιο έγινε και με τους Moss-Brooks στο Γαλλικό GP στην Aintree το 1957 , με τους Fangio και Fagioli το 1951 στον αγώνα του Reims, αλλά και πολλές φορές ακόμη με τους οδηγούς να κερδίζουν πολύτιμους βαθμούς από αυτό.

25 Απριλίου 1982,4ο grand prix, Σαν Μαρίνο

Κατά τη διάρκεια του πολέμου FISA-FOCA, αρκετές ομάδες ομάδες αποφασίζουν να μποϊκοτάρουν τον 4ο αγώνας της σεζόν, με μόνο 14 μονοθέσια να λαμβάνουν μέρος σε αυτόν και τις Ferrari,των Villeneuve-Pironi και Renault, των Arnoux-Prost, να είναι οι επικρατέστερες για την νίκη. Κατά τη διάρκεια του αγώνα οι μάχες ήταν πολλές(περισσότερες από κάθε άλλη φορά) κάτι που οδήγησε στο συμπέρασμα πως υπήρξε νωρίτερα κάποιου είδους συνεννόηση μεταξύ των οδηγών, για να υπάρξει θέαμα και να μετριαστούν οι άσχημες εντυπώσεις. Οι δυο Renault οδηγούσαν τον αγώνα μέχρι που εγκατέλειψαν, αφήνοντας τις δυο Ferrari χωρίς αντίπαλο και τον Villeneuve μπροστά από τον Pironi. Τότε εμφανίστηκε στον τοίχο των πιτ και η περίφημη πινακίδα “slow” .Η Ferrari για αρκετά χρόνια,όταν ήθελε να πεί στους οδηγούς της να κρατήσουν τις θέσεις τους έβγαζε αυτή την πινακίδα. Προσθέτοντας στην εξίσωση και τους “βενζινοφάγους” τούρμπο κινητήρες της εποχής, το να κόψουν ρυθμό οι Ferrari φάνταζε λογικό. Ο Villeneuve είχε τον Pironi πίσω του και δεν έκλεινε τη γραμμή του στις επιθέσεις του Γάλλου, όπως έκανε και ο δεύτερος στις επιθέσεις του Villeneuve, με τους δυο να αλλάζουν πολλές φορές θέσεις για χάρη του θεάματος όπως νόμιζαν οι περισσότεροι. Δυο γύρους πριν το τέλος ο Villeneuve βρισκόταν ξανά μπροστά, σίγουρος για την νίκη του. Ο Pironi όμως τον πέρασε στον τελευταίο γύρο κερδίζοντας τον αγώνα. Η ένταση τα γκαραζ της ομάδας ήταν μεγάλη με άλλους να υποστηρίζουν τον Villeneuve και άλλους τον Pironi. Ο Villeneuve όμως, όντας 6 χρόνια στην ομάδα γνώριζε πολύ καλά τί σημαινε η πινακίδα “slow”. Μετά από αυτό, ο Καναδός ορκίστηκε να μην ξαναμιλήσει στον Pironi, κάτι που αποδείχθηκε προφητικό, αφού στα δοκιμαστικά του επόμενου αγώνα,στο Βέλγιο, έχασε τη ζωή του χωρίς να έχει ανταλλάξει κουβέντα με τον Γάλλο…

Παρόμοια παραδείγματα team orders πολλά,θα αναφέρω εν συντομία μερικά ακόμη.

1955 Η Mercedes κάνει στην άκρη τον “πολύ” Fangio,για να κερδίσει τον αγώνα της πατρίδας του ο Sterling Moss.1964 Μεξικό, τελευταίος αγώνας της χρονιάς.Ο Bandini,με Ferrari,κάνει στην άκρη για να κλέψει τον τίτλο ο Surtess(Ferrari) από τον Graham Hill(BRM).1979 Γερμανία. Ο Clay Regazzoni αψηφά τις εντολές της Williams και όντας μπροστά στην βαθμολογία,επιτίθεται στον ομόσταβλό του Alan Jones.1992 Γαλλία. O Patrese κάνει άκρη για να κερδίσει ο Mansell με την Νο1 Williams.1998 Μελβούρνη. O Coulthard χαρίζει την νίκη στον Mika Hakkinen,ο οποίος μετά από ένα λάθος πιτ στοπ είχε πέσει πίσω από τον Σκωτσέζο.

1998 Σπά.

Ο Hill ζητά εμμέσως,να μην του επιτεθεί ο δεύτερος οδηγός της Jordan, Ralf Schumacher. Η προτροπή γίνετε δεκτή και ο πρωταθλητής του 1996 παίρνει την τελευταία του νίκη στην F1.

Και φυσικά, Αυστρία 2002.Ο αγώνας που ανάγκασε την FIA να απαγορεύσει τα team orders για 8 χρόνια, έως και το τέλος του 2010. Ο Schumacher(Ferrari) με 44 βαθμούς βρίσκεται ήδη 21 (!) μπροστά από τον Montoya (Williams) πριν ξεκινήσει το GP του A1-Ring και η Ferrari δείχνει (και είναι) ανίκητη. Ο Barrichello οδηγεί την κούρσα με λίγους γύρους να απομένουν και δέχεται εντολή από τον Jean Todd να δώσει τη θέση του στον Γερμανό σούπερσταρ και Νο1 οδηγό της ομάδς. Ο Barrichello εν τέλει υπακούει και φανερά δυσαρεστημένος κάνει στην άκρη μερικά μόλις μέτρα πριν τον τερματισμό.Στο πόντιουμ ο Schumacher ανεβάζει στο 1ο σκαλί τον Rubens αλλά το κακό για την F1 και την Ferrari έχει ήδη γίνει.

Team orders όμως δεν δίνονται μόνο στις περιπτώσεις που το ευρύ κοινό τις κάνει απόλυτα κατανοητές. Το 1986 για παράδειγμα,με τα χρώματα της Lotus έτρεχαν οι Ayrton Senna και Johnny Dumfries. Ο Βραζιλιάνος θρύλος τελείωσε τη σεζόν στην 4η θέση της κατάταξης οδηγών, με 2 νίκες και 55 βαθμούς. Ενώ ο Βρετανός μάζεψε μόλις 3 βαθμούς έχοντας 9 εγκαταλείψεις. Λογικό ίσως να πεί κάποιος. Αυτό όμως που δεν ξέρουν οι περισσότεροι,είναι πως ο Dumfries έτρεχε στο μεγαλύτερο μέρος της σεζόν με μεταχειρισμένα ανταλλακτικά, αφού τα καινούρια πήγαιναν αυτόματα στον Senna και χωρίς να εξελίσσεται το μονοθέσιό του το ίδιο γρήγορα με του Ayrton. Team orders υπέρ του Νο1 οδηγού.

Άλλα, πιο πρόσφατα παραδείγματα το 2010. Στον αγώνα της Τουρκίας, οι Hamilton και Button είχαν μια εξαιρετική μονομαχία, με την McLaren, υπό τον φόβο σύγκρουσης, να καλεί τον Button στην ενδοσυνεννόηση λέγοντας “select yellow-13″ και βλέποντας τον Βρετανό να μην κόβει ρυθμό άμμεσα να προσθέτει στην επόμενη επικοινωνία “save fuel”. Ακόμη, ποιός ξεχνά την εντολή της Ferrari την ίδια χρονιά στην Γερμανία, με τον Felipe Massa να χαρίζει την νίκη στον Alonso και το περίφημο “Fernando is faster than you,do you understand that message?”

Η F1 πάντα ήταν ένα άθλημα (νωρίτερα και από την σημερινή it’s all about the money πολιτική) στο οποίο τα “θέλω” των ομάδων ήταν πάνω από το “εγώ” των οδηγών. Θα συμφωνήσω πως δεν είναι ωραίο να παρακολουθούμε τέτοιου είδους κινήσεις και στα χρόνια ύπαρξης των αγώνων, οι περιπτώσεις που κάποιος οδηγός παράκουσε την ομάδα του είναι μετρημένες στα δάχτυλα και μάλιστα ποτέ δεν του βγήκε σε καλό (χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Reutemann 1981). Όμως τα team orders είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι του αθλήματος και καλώς ή κακώς,δεν πρόκειται ποτέ να σταματήσουν.

Κλείνοντας θα ήθελα να αναφερθώ στην ιδιαιτέρη, κατ’εμέ, περίπτωση της Mercedes. Τα team orders του Brawn φάνηκε πως είχαν ένα και μόνο σκοπό, ο οποίος σίγουρα δεν ήταν να προστατέψει τα μονοθέσιά του. Με το πρόβλημα που είχε ο Hamilton αναγκάστηκε να κόψει υπερβολικά ρυθμό. Χαρακτηριστικά τα σημεία φρεναρίσματος και το coasting του Βρετανού στους τελευταίους γύρους. Άρα, ο Rosberg θα περνούσε τελικά με άνεση, χωρίς να ρισκάρει κάποια επαφή. Ο Brawn στήριξε την απόφασή του στο ότι έκανε λάθος η ομάδα από άποψη διαχείρισης καυσίμου και θα ήταν άδικο να χάσει ο Hamilton το βάθρο από κάτι τέτοιο.

Προσωπική μου άποψη είναι πως συνειδητά η ομάδα και ο Hamilton κατανάλωσαν καύσιμο νωρίς για να παλέψουν με τις Red Bull και να κλέψουν τις εντυπώσεις, κάτι που τους γύρισε μπούμερανγκ στο τέλος. Η απόφαση τελικά να μην περάσει ο Rosberg, για εμένα δείχνει προστασία της επένδυσης που ακούει στο όνομα Lewis Hamilton και ξεκαθάρισμα ρόλων μέσα στην ομάδα. Τώρα το αν θα δεχτεί κάτι τέτοιο ο Rosberg θα το δούμε στο μέλλον.