Τηλεόραση: Το ΕΚΟΜΕ αλλάζει το rule book της TV – Οι εισηγήσεις για τις επιδοτήσεις βάζουν «φωτιά» στον σχεδιασμό των καναλιών

Ραγδαίες αλλαγές στο πλαίσιο επιδότησης των σειρών φέρνουν οι τελικές εισηγήσεις του ΕΚΟΜΕ που περιλαμβάνουν αυστηροποίηση των κριτηρίων και εκτόξευση του κόστους ανά επεισόδιο που θα απαιτείται για να πάρει μια σειρά επιδότηση. Με βάση τα κριτήρια που προωθούνται στο νομοσχέδιο του ΕΚΟΜΕ, καμία σειρά με κόστος κάτω των 50.000 ευρώ δεν θα μπορεί να υπαχθεί στο επενδυτικό σχέδιο επιδότησης, ενώ τριπλασιάζεται το μίνιμουμ κόστος επεισοδίου για τις καθημερινές σειρές. Ένα νέο κριτήριο που εντάσσεται στο «κάδρο» του ΕΚΟΜΕ, βάζει στο στόχαστρο τις

σειρές πολλαπλών κύκλων, εγκαινιάζοντας μια διάταξη-κόφτη που περιορίζει τη δυνατότητα επιδότησης μόνο στον πρώτο και δεύτερο κύκλο μιας σειράς, αφήνοντας εκτός επιδότησης τα σίριαλ που οδεύουν για… season 3 και βάλε. Το σχέδιο νόμου που βρίσκεται στην τελική ευθεία, αναδιαμορφώνει εκ βάθρων το πλαίσιο επιδότησης των εγχώριων παραγωγών μυθοπλασίας, βάζοντας φωτιά στα επενδυτικά σχέδια των καναλιών ενόψει της προσεχούς σεζόν.

Οι τελικές εισηγήσεις που έχει στα χέρια του το ΕΚΟΜΕ και οι οποίες αναμένεται να ενταχθούν στο σχετικό νομοσχέδιο, αλλάζουν το rule book της ελληνικής τηλεόρασης με το οποίο λειτουργούσε η αγορά τα τελευταία πέντε χρόνια, και περιχαρακώνει νέα όρια με στόχο την ενίσχυση κυρίως των σειρών υψηλού κόστους. Με στόχο να εισάγει ποιοτικά κριτήρια, το νέο πλαίσιο πριμοτοδοτεί τις μίνι σειρές υψηλότερου κόστους ορίζοντας τον αριθμό των επεισοδίων σε συνδυασμό με το κόστος ως χαρακτηριστικά που μπορεί να καταστήσουν μια σειρά πιο «εξαγώγιμο» προϊόν. Τα επιμέρους στοιχεία που αναφέρονται στις τελικές εισηγήσεις αποτελούν τις νέες κατευθυντήριες που θα αποτελέσουν οδηγό για τα κανάλια.

Διαχωρισμός σειρών σε μίνι και… μάξι
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο νέο πλαίσιο του ΕΚΟΜΕ, οι σειρές χωρίζονται σε μίνι σειρές υψηλού κόστους που θα περιλαμβάνουν μάξιμουμ έως 26 επεισόδια, και στις καθημερινές ή μεγαλύτερης συχνότητας μετάδοσης από 26 επεισόδια και πάνω. Σύμφωνα με πληροφορίες, για τις μίνι σειρές το μίνιμουμ κόστος ανά επεισόδιο αναμένεται να προσδιοριστεί άνω των 75.000 ευρώ ενώ υπάρχουν και εισηγήσεις για εκτόξευση του μίνιμουμ ποσού στις 100.000 ευρώ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι στις σειρές αυτές το ποσοστό επιδότησης θα παραμείνει όπως ισχύει και σήμερα στο 40% επί των επιλέξιμων δαπανών.

Τριπλάσιο το μίνιμουμ κόστος για καθημερινές σειρές
Η ραγδαία αλλαγή έρχεται στην επιδότηση των σειρών περισσότερων επεισοδίων με καθημερινή ή τρισεβδομαδιαία μετάδοση. Οι αρχικές πληροφορίες για τα κριτήρια που προωθεί το ΕΚΟΜΕ ήθελαν τις καθημερινές σειρές να μένουν εκτός, ωστόσο, οι σκέψεις αυτές επανεξετάστηκαν και αποκρυσταλλώθηκαν σε διατήρηση μεν των καθημερινών σειρών εντός επιδότησης αλλά με ραγδαία αυστηροποίηση των κριτηρίων. Αιτία είναι ο μεγάλος όγκος καθημερινών σειρών στην ελληνική τηλεόραση, που σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο κατέχει την 3η θέση στην Ευρώπη μετά τη Γερμανία και την Πολωνία. Σύμφωνα με πληροφορίες, το μίνιμουμ κόστος για τις καθημερινές σειρές θα εκτοξευθεί από τις 15.000 ευρώ που ισχύει μέχρι σήμερα, στις 50.000-60.000 ευρώ, ποσό που τριπλασιάζει το ισχύον όριο. Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, το ποσοστό επιδότησης επί των επιλέξιμων δαπανών στην περίπτωση των καθημερινών σειρών δεν θα παραμείνει στο 40% όπως ισχύει σήμερα αλλά θα μειωθεί σε 20-25%.

Με τη διάταξη αυτή, γίνεται σαφής η πρόθεση να αποκλειστούν σειρές στα πρότυπα των «Οικογενειακών ιστοριών» του Alpha, ενώ αλλάζει άρδην τα δεδομένα για τις καθημερινές σειρές που αποτελούν τη βασική ραχοκοκκαλιά των τηλεοπτικών σταθμών στη μάχη της prime time. Τα νέα δεδομένα που προωθεί το ΕΚΟΜΕ για τις καθημερινές σειρές φέρονται να ευνοούν τους παραγωγούς στο μπρα-ντε-φερ το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη με τα κανάλια για το κόστος των σειρών. Την ίδια στιγμή, που οι τηλεοπτικοί σταθμοί συνασπίζονται και ζητούν μειώσεις 30% στα κόστη των σειρών, οι παραγωγοί αποκτούν ένα επιπλέον επιχείρημα να διατηρήσουν το κόστος άνω των 50.000 ευρώ προκειμένου να διατηρήσουν το δικαίωμα υπαγωγής στο επενδυτικό σχέδιο και να πληρούν τα κριτήρια επιδότησης από το κράτος.

Η επιτυχία των σειρών γίνεται… μπούμερανγκ
Και ενώ αλλάζει το καθεστώς για τις καθημερινές σειρές, «βόμβα» στον σχεδιασμό των καναλιών αποτελεί το νέο κριτήριο που αφήνει εκτός του προσεχείς κύκλους ήδη γνωστών σειρών. Η επιτυχία μιας σειράς με υψηλά ποσοστά στους πίνακες τηλεθέασης που κατά κανόνα είναι αυτή που οδηγεί τους τηλεοπτικούς σταθμούς να εγκρίνουν νέους κύκλους επεισοδίων, θα γυρίζει… μπούμερανγκ. Σύμφωνα με πληροφορίες, στις τελικές εισηγήσεις που κατατίθενται στο ΕΚΟΜΕ, μπαίνει σημαντικός κόφτης που θα επηρεάσει τις αποφάσεις των καναλιών για την προσεχή σεζόν: περιορισμός στον αριθμό των κύκλων μιας σειράς που θα επιδοτείται. Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιδότηση του ΕΚΟΜΕ θα περιορίζεται σε μάξιμουμ δύο σεζόν της ίδιας σειράς ενώ σε περίπτωση που υπάρχει τρίτος ή και 10ος κύκλος, η εν λόγω σειρά θα επαναξιολογείται και ή θα μένει εκτός επιδότησης ή το ποσοστό επιδότησης θα βαίνει μειούμενο.

Η νέα εισήγηση που θέλει το ΕΚΟΜΕ να περιορίζει ή και να κόβει εντελώς την επιδότησης στις επόμενες σεζόν της ίδιας σειράς, «πατάει» στον ευρωπαϊκό κανονισμό περί επιδοτήσεων (εκδόθηκε την 1η Ιανουαρίου 2024) που τονίζει ότι πρέπει να έχουν τον χαρακτήρα του κινήτρου για νέες επενδύσεις, κοινώς για νέες σειρές. Σε αντίθετη περίπτωση, όταν δηλαδή μια παραγωγή μυθοπλασίας επιδοτείται στην 3η ή 4η σεζόν της, είναι σαν να διατίθενται κρατικά κονδύλια για να συντηρούνται τα λειτουργικά κόστη μιας παραγωγής, κάτι που απέχει μακράν από τη λογική του κινήτρου. Η νέα διάταξη εισάγει μια εντελώς καινούρια λογική στο επενδυτικό σχέδιο σύμφωνα με την οποία, μία σειρά που κερδίζει την αγάπη του τηλεοπτικού κοινού και εξασφαλίζει την ανανέωση για νέους κύκλους δεν μπορεί να συνεχίσει να επιδοτείται επ’ άπειρον. Και ενώ μπαίνουν νέα στοιχεία και «κόφτες» στο πλαίσιο επιδοτήσεων, κάποια κριτήρια που είχαν διακινηθεί ευρέως και προκάλεσαν έντονη συζήτηση στο εσωτερικό των καναλιών, τελικά δεν προωθούνται στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου. Ένα από αυτά είναι το κριτήριο του πρωτότυπου σεναρίου, για το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει παρθεί απόφαση και το πιθανότερο είναι τελικά να μην περιληφθεί στο νομοσχέδιο.

Τέλος στις τροποποιήσεις
Εκτός από αυξημένα κόστη, το ΕΚΟΜΕ θα απαιτεί στο εξής σαφείς και σταθερές αιτήσεις υπαγωγής στο επενδυτικό σχέδιο από τα κανάλια και τους παραγωγούς, σε ό,τι αφορά τον αριθμό των επεισοδίων, το κόστος, αλλά και το χρονοδιάγραμμα κάθε παραγωγής. Σύμφωνα με πληροφορίες, για να αποφευχθεί το… μπάχαλο που προκάλεσαν τα προηγούμενα έτη οι συνεχείς τροποποιήσεις επί των αιτήσεων των σειρών, στο εξής δεν θα επιτρέπονται αλλαγές πέραν της αρχικής κατάθεσης αίτησης. Με άλλα λόγια, δεν θα μπορεί κάποιος να προσθέσει αριθμό επεισοδίων στην πορεία, καθώς ούτε και να ανεβάσει το κόστος της παραγωγής αφότου έχει λάβει την έγκριση.

Απαγορευτικό στο… κόψιμο σειρών
Και ενώ το νέο πλαίσιο του ΕΚΟΜΕ δίνει… αντικίνητρα για τη συνέχιση σειρών, στον αντίποδα καθιστά ακόμα πιο δύσκολο να «κοπεί» μια σειρά. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο νέο πλαίσιο που προωθεί το ΕΚΟΜΕ, θα αυξηθεί σημαντικά το μίνιμουμ των εγγυημένων επεισοδίων που θα πρέπει να παραχθούν για να λάβει το κανάλι ή ο παραγωγός την επιδότηση. Μέχρι τώρα, το ποσοστό αυτό περιοριζόταν στο 60%, όπερ σημαίνει ότι αν ένα κανάλι αποφάσισε να κόψει μια σειρά, προκειμένου να μην χάσει την επιδότηση, υποχρεωνόταν να παράξει τουλάχιστον το 60% των επεισοδίων, και να… τραβήξει την πρίζα μετά. Σύμφωνα με πληροφορίες, το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 85%, που πρακτικά σημαίνει ότι καμία σειρά που έχει λάβει επιδότηση δεν θα μπορεί να «κοπεί» πολύ νωρίτερα από το προβλεπόμενο αλλά μόνο για μικρό αριθμό επεισοδίων. Η επιδότηση θα συνεπάγεται υψηλότερο βαθμό δέσμευσης για όποιον τη λαμβάνει και σε ό,τι αφορά τα δεδομένα που εξ αρχής θα δηλώσει, αφού δεν θα επιτρέπονται οι τροποποιήσεις, όσο και σχετικά με την τύχη της σειράς, αν δεν σημειώσει τα αναμενόμενα ποσοστά τηλεθέασης.

Ευέλικτο πλαίσιο
Παρότι δεσμευτικό για τα κανάλια, το νομοσχέδιο που έρχεται, θα προβλέπει ευελιξία για τυχόν αλλαγές στα όρια των επιδοτήσεων μέσα στα επόμενα χρόνια από την πλευρά του ΕΚΟΜΕ, ανάλογα με τα δημοσιονομικά στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα μπουν δικλείδες ασφαλείας στο νομοσχέδιο ώστε να μπορεί να επαναξιολογηθεί στο επόμενα 1-2 χρόνια. Συγκεκριμένα, στο νομοσχέδιο θα ορίζεται ότι για τυχόν αλλαγές στα όρια κόστους ανά κατηγορία δεν θα απαιτείται εκ νέου νομοθετική πράξη, αλλά θα μπορεί να γίνει με Υπουργική Απόφαση εφόσον υπάρξουν αλλαγές στις δημοσιονομικές συνθήκες. Το σχέδιο νόμου που θα αναμορφώσει το καθεστώς επιδότησης των σειρών, αναμένεται να δημοσιευτεί μέσα στις επόμενες 15 ημέρες και να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.

Ανανέωση στα κανάλια – «βροχή» οι αυλαίες
Την ίδια στιγμή που το νέο πλαίσιο επιδοτήσεων βρίσκεται στην τελική ευθεία, τα κανάλια κοιτούν την προσεχή σεζόν ως μία χρονιά αναγκαστικής και ευρείας ανανέωσης που περιλαμβάνει υψηλό ρίσκο. Η πλειοψηφία των σειρών που μεταδίδονται φέτος οδεύουν σε οριστική αυλαία, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες παραγωγές που προκαλούν ρίγη ανησυχίας στα στελέχη των σταθμών. Στον Alpha εκκρεμούν οι τελικές αποφάσεις για την τύχη του «Σασμού» ο οποίος κατά πάσα πιθανότητα δεν θα προχωρήσει σε 4η σεζόν. Οι επιδόσεις της σειράς μαρτυρούν σημαντική κόπωση, ωστόσο, η απόφαση δεν είναι οριστική καθώς υπάρχουν φωνές στον σταθμό που επιμένουν ότι θα πρέπει να υπάρξει μια σταθερά, με δεδομένο ότι είναι σίγουρο το τέλος για «Παράδεισο των κυριών» και «Προξενιό της Ιουλίας». Στον ΑΝΤ1, συνεχίζονται οι συζητήσεις για τη «Μάγισσα 2», ενώ οι υπόλοιπες σειρές βαίνουν κατά πάσα πιθανότητα προς ολοκλήρωση. Σε ανανέωση οδεύει και η ΕΡΤ, καθώς μόνο η «Ηλέκτρα» έχει πιθανότητες να συνεχίσει.