Περί αυτονόητων…

Δηλώνουμε ότι θα παρακολουθήσουμε με προσοχή την υλοποίηση του προγράμματος και θα πράξουμε κάθε τι αναγκαίο για την τήρηση της νομιμότητας, αλλά και του συμφέροντος των μελών μας». Άραγε, αν κάποιος διάβαζε αυτή τη φράση χωρίς να γνωρίζει το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο τοποθετείται, σε τι θα μπορούσε να φανταστεί ότι αναφέρεται; Δεν θα αναφέρω παραδείγματα, ας το σκεφθεί ο καθένας μας αυτό. Το σίγουρο είναι πως δεν θα πήγαινε στο μυαλό του στο ότι πρόκειται απλά για μια επιστολή συλλογικού θεσμικού φορέα ΜΜΕ, που «προειδοποιεί» διαφημιζόμενο

οργανισμό δημοσίου να ακολουθήσει το νόμο στην επιλογή μέσων στα οποία θα «τρέξει» ένα συγκεκριμένο διαφημιστικό του πρόγραμμα. Το ύφος της φράσης σαφώς και δεν συνάδει με το «political correct» τέτοιων επιστολών. Εάν κάποιος προσπαθήσει να το ερμηνεύσει κατά γράμμα, θα μπορούσε να το θεωρήσει ακόμα και… απειλή. Η φράση αυτή αποτελεί κομμάτι επιστολής που στάλθηκε από σύνδεσμο περιφερειακών μέσων σε δημόσιο οργανισμό και ζητά το αυτονόητο: την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 9 του νόμου 2328/95 και της παρ. 2 του άρθρου 4 του Π.Δ. 261/97, οι οποίες ορίζουν υποχρεωτική συμμετοχή των περιφερειακών μέσων σε ποσοστό τουλάχιστον 30% επί της συνολικής δαπάνης.

Είναι προφανές ότι επί της ουσίας, η επιστολή έχει βάση και το θεσμικό όργανο που την έστειλε είχε κάθε λόγο να την απευθύνει στον εν λόγω οργανισμό, δεδομένου ότι στο παρελθόν έχουν γίνει σε ανάλογες περιπτώσεις, ουκ ολίγες παρατυπίες εις βάρος κυρίως, περιφερειακών μέσων. Ωστόσο δεν παύει το ύφος της επιστολής να είναι σε ένα βαθμό προβληματικό, πολύ αυστηρό και σίγουρα αδικεί τα μέλη του συγκεκριμένου συνδέσμου. Γιατί υπάρχει και συνέχεια, όπου υποδεικνύει στον δημόσιο οργανισμό τι πρέπει να κάνει: «Παρακαλούμε να δώσετε τις δέουσες εντολές προς τα αρμόδια όργανα και τις υπηρεσίες σας που θα αναλάβουν την υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος διαφημιστικής προβολής προκειμένου να τηρηθούν τα όσα ο νόμος αλλά και η κοινή λογική και το συμφέρον της ίδιας της δράσης επιβάλλουν». Για το ίδιο διαφημιστικό πρόγραμμα ανάλογη επιστολή απέστειλε και άλλο συλλογικό θεσμικό όργανο ΜΜΕ, αυτή τη φορά όμως με περισσότερο ορθολογική προσέγγιση.

Το ερώτημα που τίθεται εδώ είναι γιατί να πρέπει θεσμικά κλαδικά όργανα να ζητούν τα αυτονόητα, ενώ υποτίθεται υπάρχει νόμος ακριβώς για να ρυθμίζει τέτοιες καταστάσεις. Η απάντηση είναι ότι οι νόμοι δεν εφαρμόζονται όπως πρέπει, έχουν “γκρίζες ζώνες”, με αποτέλεσμα τα media plans να έχουν ελλείψεις και να συντηρούν θεωρίες συνομωσίες, που όμως μόνο θεωρίες δεν είναι. Και δεν αναφέρομαι στη συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά γενικότερα. Σε μια ευνομούμενη πολιτεία, τέτοιου είδους επιστολές δεν θα είχαν λόγο ύπαρξης. Τα media plans δημόσιων οργανισμών (και όχι μόνο) θα έπρεπε να αιτιολογούν με καθαρά τεχνοκρατικά κριτήρια (αναγνωσιμότητες, τηλεθεάσεις, επισκεψιμότητες, ακροαματικότητες, ποιοτικά στοιχεία μέσου, κοινό-στόχος κ.α.) τις επιλογές τους, μέσο προς μέσο. Επαναλαμβάνω: μέσο προς μέσο. Έχοντας εξ αρχής όμως θέσει τις προδιαγραφές που απαιτούνται για τη συγκεκριμένη καμπάνια. Και πάλι θα υπήρχαν βέβαια “παραθυράκια”, ωστόσο η κατάσταση θα ήταν καλύτερη. Οι γκρίνιες θα περιορίζονταν και η ανάγκη τέτοιου είδους επιστολών δεν θα υπήρχε. Θέλουμε να το κάνουμε όμως; Μπορούμε; Διότι τελικά, τίποτα δεν είναι αυτονόητο. Ιδού η Ρόδος λοιπόν.