«Το Καταραμένο Φίδι» στο Μπενάκη

Η Ελένη Μυλωνά εμπνέεται από τα αυτοσχέδια κράνη των διαδηλωτών τής πλατείας Ταχρίρ και τα οικειοποιείται μεταλλάσσοντας τα, χιουμοριστικά αλλά με σεβασμό, σε ευρηματικά έργα τέχνης. Έχει κηρύξει τον δικό της «πόλεμο στη σοβαροφάνεια» όπως λέει η ίδια, αναφερόμενη στην ατομική έκθεσή της που εγκαινιάζεται απόψε στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς.

Στα απρόβλεπτα σουρεαλιστικά, επιβλητικά φωτογραφικά της πορτρέτα, η γνωστή εικαστικός εμφανίζεται φωτογραφημένη φορώντας στο κεφάλι της

περίεργες «περικεφαλαίες»: Κατσαρόλες, σουρωτήρια, λεκάνες και ό,τι άλλο μέσο χρησιμοποίησαν σαν αυτοσχέδιο κράνος οι διαδηλωτές της «Αραβικής Άνοιξης» για την προστασία τους, στον πετροπόλεμο.

Η εικαστικός ονομάζει αυτά τα ιδιότυπα κράνη «επικεφαλίδες», συνδέοντάς τα με τη δημοσιογραφία και ιδιαίτερα, με τη φωτορεπόρτερ Άνια Νιέντριενχαουζ (τη βραβευμένη με Πούλιτζερ Γερμανίδα φωτορεπόρτερ, που σκοτώθηκε πριν λίγες μέρες από πυρά στο Αφγανιστάν), αφού εκείνης οι φωτογραφίες στο διαδίκτυο την επηρέασαν να ξεκινήσει τη σειρά που εκθέτει.

Η έκθεση της Μυλωνά φέρει τον συμβολικό τίτλο «Το Καταραμένο Φίδι» επειδή το φίδι αντιπροσωπεύει οτιδήποτε μας απειλεί, ακόμη και τον ίδιο μας τον εαυτό και εκφράζει κάθε κρίση, κάθε κίνδυνο που πρέπει να κατανικηθεί. «Όπως και στην ιστορία του Δαυίδ με τον Γολιάθ έτσι κι εδώ, ο μικρός και ο τρελός είναι τελικά εκείνος που "βγάζει το φίδι από την τρύπα!"» παρατηρεί η ίδια.

Και σαν τον Καραγκιόζη, που συνεχώς αλλάζει ταυτότητα και βιώνει νέες περιπέτειες, η εικαστικός «φορά» αντικείμενα που συνήθως έχουν ανασυρθεί από τα σκουπίδια της παραλίας.

Τους δίνει νέα ζωή, παίζοντας με τα αντικείμενα- σύμβολα εξουσίας, όπως για παράδειγμα το φωτογραφικό της πορτρέτο στο οποίο φορά έναν προφυλακτήρα μοτοσικλέτας «μετατρέποντάς τον» σε καπέλο του Ναπολέοντα. Στα μεγάλων διαστάσεων πορτρέτα της, οι φωτογραφικές λήψεις έγιναν μέσα από περφόρμανς που έκανε ειδικά για τη φωτογράφιση η καλλιτέχνης.

Η έμπνευσή της γι αυτήν τη σειρά, ήρθε το 2010, με τα γεγονότα στην πλατεία Ταχρίρ και τις φωτογραφίες διαδηλωτών στο διαδίκτυο. Το θέαμά τους τη συνεπήρε σε βαθμό που άρχισε να μεταφέρει τις φωτογραφίες με μολύβι σε χαρτί, μετά με λάδι στον καμβά, καταλήγοντας στην εξομοίωση μαζί τους, φωτογραφίζοντας τον ίδιο της τον εαυτό, μιμούμενη τα πρωτότυπα κράνη. «Ξεκίνησα από φωτογραφίες που είχαν αναρτήσει στο διαδίκτυο, το 2010» εξηγεί η Ελένη Μυλωνά, που είναι από χρόνια εγκατεστημένη στη Νέα Υόρκη. «Μου έκανε εντύπωση» συνεχίζει «η δημιουργικότητα του απλού ανθρώπου να προστατευτεί και ταυτόχρονα αστείο το αποτέλεσμα».

Η έκθεση της Ελένης Μυλωνά (έως 25 Μαΐου) συμπληρώνεται με ένα video, στο όποιο η καλλιτέχνης φορά το σακάκι του στρατιωτικού προπάππου της και τραγουδά το πιλάλημα «Καταραμένο Φίδι».

Όλη η έκθεση είναι αφιερωμένη στη γλύπτρια Χρύσα, «μια ιδιάζουσα και έντονη προσωπικότητα που με επηρέασε σε πολλά επίπεδα» τονίζει η Ελένη Μυλωνά.

Η Ελένη Μυλωνά γεννήθηκε το 1944 και μεγάλωσε στην Αθήνα, αλλά ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη, όπου πρωτοπήγε με υποτροφία στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, για μεταπτυχιακές σπουδές στη Δημοσιογραφία. Έπειτα σπούδασε φωτογραφία στο Central London Polytechnic.

Η σειρά των φωτογραφιών της, «Journey Through Ellis Island» εκτέθηκε στη γκαλερί Ζουμπουλάκη (1985), στο PS1 της Νέας Υόρκης (1986) και βρίσκεται στη μόνιμη συλλογή του Μουσείου του Ελις Άιλαντ. Έχει συνεργαστεί με το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα (1989- 2002), πραγματοποιώντας πολλές ατομικές εκθέσεις. Συμμετείχε στην 1η Μπιενάλε της Αθήνας (Destroy Athens 2007), στην 3η Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης (2011), στην έκθεση Σύνθεσης στην γκαλερί Φρανσουάζ Χάιζ, στο Μόναχο (2013). Έχει λάβει μέρος σε πολλές εκθέσεις στην Ευρώπη και στην Αμερική και έργα της βρίσκονται σε πολλές δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ