Το Δικαίωμα στο Όνειρο

του Μανώλη Κοττάκη

Οι πολίτες ως καταναλωτές (πόσο μάλλον ως ψηφοφόροι) θέλουν την ωμή αλήθεια και όχι ωραιοποιήσεις που παραπέμπουν στο άδηλο μέλλον.

Συγκλονιστικές αλλαγές στον τρόπο που βλέπουν το μέλλον τους οι Έλληνες μετά την κορύφωση της οικονομικής κρίσης  προκύπτουν σύμφωνα  με τα αποτελέσματα έρευνας της MRB, η οποία παρουσιάστηκε πρόσφατα σε εκδήλωση του ΣΕΔΕΑ, κεκλεισμένων των θυρών. Όπως προκύπτει τόσο από τα ποσοτικά όσο και από τα ποιοτικά ευρήματα  της

έρευνας η κρίση  μας αλλάζει  και  μας γυρίζει πολλά χρόνια πίσω. Μέσα από αυτή αναδύεται η εικόνα ενός Έλληνα που αποσύρεται, που φοβάται, που βάζει χαμηλά τον πήχυ των προσδοκιών του,  που κλείνεται στον εαυτό του και που επιστρέφει σε παλαιές συντηρητικές αξίες για να τα βγάλει πέρα.Είναι εντυπωσιακό ότι:

1. Το 50 % των ερωτηθέντων δηλώνει  ότι ανησυχεί  για τον εαυτό του.

2. Το 71% δηλώνει ότι η οικογένεια του είναι πιο σημαντική από την καριέρα του

3. Το 55 % απολαμβάνει να μένει σπίτι του.

4. Το 58% προτιμά  την ασφάλεια στην δουλειά παρά τα λεφτά και τους υψηλούς μισθούς

Συμπερασματικά λένε, όπως είπε κάποιος στους ερευνητές της εταιρείας «ότι  πριν νιώθαμε μέρος του συστήματος, σήμερα κλεινόμαστε στον μικρόκοσμό μας και θέλουμε ακόμη και να επιστρέψουμε στο χωριό». Οι αιτίες που μας έκαναν έναν λαό ανοικτό και εξωστρεφή να αποσυρόμαστε από τον δημόσιο χώρο και να συμβιβαζόμαστε με τα ελάχιστα μίνιμα είναι γνωστές αλλά δεν παύουν να εντυπωσιάζουν όταν τις εξειδικεύουμε.

Οι Έλληνες που απάντησαν στην έρευνα δήλωσαν ότι :

-νιώθουν πως δεν θα καταφέρουν να πληρώνουν τους λογαριασμούς των ΔΕΚΟ και των κοινοχρήστων μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες (ποσοστό 55%)

-αισθάνονται ότι θα είμαστε παγιδευμένοι στην οικονομική κρίση τα επόμενα πέντε χρόνια

-αντιλαμβάνονται την πρόσκληση της κυβέρνησης στις οικονομικές θυσίες ως ματαιότητα καθώς λένε σε ποσοστό 60% πως «ότι και να κάνουμε τίποτα δεν αλλάζει».

Η απαισιοδοξία χτυπά κόκκινο με το 89% να δηλώνει σκεπτικό για το μέλλον της χώρας  ενώ το 75% ιεραρχεί ως πρώτο πρόβλημα την ανεργία και  δεύτερο το 60% την ακρίβεια. Ο λόγοι που κάνουν τους Έλληνες να νιώθουν έτσι είναι δύο. Οι νεόπτωχοι που όπως θα δούμε συγκεντρώνονται στα αστικά κέντρα θεωρούν όπως -εξομολογήθηκαν στα focus groups- ότι «χάνουμε το δικαίωμα στο όνειρο! Αν μπορείς να ονειρευτείς, μπορείς να το κάνεις». Πρόκειται για κοινωνική ομάδα, η συντριπτική πλειοψηφία της οποίας είναι κάτοικος Λεκανοπεδίου (54,3 %) και δευτερευόντως της περιφέρειας (36,3 %).

Σημειωτέον ότι το πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης έχει το μικρότερο ποσοστό νεόπτωχων (9,4%). Τα χαρακτηριστικά αυτής της ομάδας πολιτών είναι υπευθυνότητα, ευελιξία, ακτιβισμός, συλλογικότητα, ανάγκη παρακολούθησης της μεγάλης εικόνας. Όσοι πάλι πλήττονται αλλά έχουν σχετικά αγοραστική δύναμη δηλώνουν ότι, «νιώθουν ενοχικά γιατί η κατανάλωση στις μέρες μας είναι κοινωνικό στίγμα». Κοινό σημείο και των