Η συμφωνία με την τρόικα θα χρειαστεί αλλαγές

Για τις εκλογές, τον κίνδυνο ενός bank run αλλά και για το μέλλον της Ελλάδας με την Τρόικα μίλησε ο Μark Gilbert, αρθρογράφος και υπεύθυνος του ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg στο Λονδίνο, ο οποίος παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη στον Αθήνα 9.84 και την Αθηνά Κορλίρα.

Ερώτηση: Στο άρθρο σας, με τίτλο «Πόσο φόβο μπορεί να προκαλέσει η Ελλάδα» αναλύετε το σενάριο μίας μαζικής εκροής κεφαλαίων από τις τράπεζες. Πόσο πιθανό βλέπετε να γίνει στην Ελλάδα ένα bank run, δηλαδή μία μαζική εκροή κεφαλαίων από τις τράπεζες στο εξωτερικό;

Μark Gilbert: Πιστεύω ότι αν είστε ένας Έλληνας επενδυτής και έχετε παρακολουθήσει τι συνέβη στην Κύπρο, όπου βασικά οι καταθέσεις «κλάπηκαν» με μία μορφή φόρου, η ασφάλεια έρχεται πρώτη. Στην πρόσφατη οικονομική ιστορία σε περιόδους κρίσης, οι εκροές κεφαλαίων δεν είναι και τόσο ασυνήθιστες. Αν διαβάσετε στοιχεία σχετικά με τις καταθέσεις στην Ελλάδα, λεφτά έφυγαν από την χώρα και δεν έχουν επιστρέψει. Πιστεύω ότι αν είστε ένας καταθέτης και υπάρχει φόβος ότι οι Έλληνες θα φύγουν από το Ευρώ, τότε ίσως να είναι μία σοφή απόφαση να βγάλετε τα λεφτά σας εκτός χώρας. Πιστεύω ότι ο κίνδυνος αυτός σίγουρα υπάρχει και τα οικονομικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι είναι ανήσυχοι ότι μπορεί να γίνει αυτό. Έχουν αντιδράσει σε ένα μεγάλο βαθμό και δεν έχουν υπαναχωρήσει σε αυτή τους την απόφαση (να βγάλουν τα λεφτά τους στο εξωτερικό) και όσο η αβεβαιότητα ολοένα και επανέρχεται, πιστεύω ότι κάποιοι Έλληνες καταθέτες θα βγάλουν και πάλι τα λεφτά τους εκτός χώρας.

Ερώτηση: Στο άρθρο σας όμως υποστηρίζετε ότι η πιθανότητα ενός bank run είναι μικρή ώστε να εξαπλωθεί και στην υπόλοιπη Ευρωζώνη. Σωστά;

Μark Gilbert: Πιστεύω ότι αν δείτε τις ειδήσεις που αυτή την εβδομάδα μας ήρθαν από την Γερμανία, και ειδικά αν παρακολουθήσετε τι λένε οι Γερμανοί πολιτικοί, πιστεύω ότι το ρίσκο να πιέσουν την Ελλάδα να εγκαταλείψει το Ευρώ είναι μικρότερο από αυτό που πιθανά εκτιμούν οι χρηματαγορές. Υπήρχε μία ανάλυση στο περιοδικό Der Spiegel που αναφέρει ότι η Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ και ο Γερμανός Υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είναι χαλαροί στο ενδεχόμενο η Ελλάδα να φύγει από την ζώνη του Ευρώ, αλλά ο κόσμος με τον οποίο έχω μιλήσει εγώ στις χρηματαγορές (επενδυτές, αναλυτές, χρηματιστές) δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη, ότι θα είναι κάτι εύκολο να επιτευχθεί και σίγουρα δεν πιστεύουν ότι μία τέτοια εξέλιξη δεν θα έχει ρίσκο για την υπόλοιπη Ευρωζώνη, ώστε να συνεχίσει να υπάρχει ως μία ζώνη ενιαίου νομίσματος και για την ακρίβεια πιστεύουν ότι το ρίσκο εξάπλωσης είναι ιδιαίτερα υψηλό. Όποιος πιστεύει ότι ήσυχα και γρήγορα μπορεί απλά να «αφαιρέσει» μία χώρα από την Ευρωζώνη, γιατί άλλαξε σε αυτήν η κυβέρνηση και δεν συμφωνείς με το κόμμα που αναλαμβάνει την διακυβέρνηση της χώρας αυτής, νομίζω ότι απλά θέλουν να «απελευθερώσουν» τους εαυτούς τους από πιθανές ευθύνες ότι θα είναι απλό και ότι δεν θα κινδυνεύσει η υπόλοιπη Ευρωζώνη.

Eρώτηση: Αυτό που υποστηρίζετε, το έχετε αναφέρει και στο άλλο σας άρθρο για την Ελλάδα, με τίτλο «Πώς να σώσουμε την Ελλάδα», που υποστηρίζετε ότι οι εκλογές έχουν αναζωπυρώσει την ανησυχία ότι η Ελλάδα θα βγει από το Ευρώ.

Μark Gilbert: Σίγουρα έχει ήδη αναζωπυρωθεί η ανησυχία. Αν δείτε το κόστος δανεισμού τα τελευταία 3 χρόνια έχει φτάσει το 15% στην Ελλάδα. Οι αγορές είναι πολύ ανήσυχες στην προοπτική μίας τέτοιας εξέλιξης. Αυτό που πιστεύω ότι πρέπει να γίνει είναι μία αποδοχή από την πλευρά των αρχηγών της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι όλοι οι πολίτες της παντού υποφέρουν από αυτό που λέγεται «κόπωση της λιτότητας», τη μείωση δαπανών, αλλά και τα μέτρα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Ο κόσμος έχει κουραστεί από αυτή την κατάσταση και αυτό πρέπει να το παραδεχτούν. Πιστεύω ότι αυτό που θα δείτε στις εκλογές στην Ελλάδα, αυτό που ήδη βλέπετε στις δημοσκοπήσεις είναι ότι ο κόσμος είναι υπέρ του ΣΎΡΙΖΑ, δηλαδή του κόμματος που θέλει να αλλάξει την πολιτική, να μειώσει τα μέτρα, να χαλαρώσει κάποιες υποχρεώσεις και πιστεύω ότι η υποστήριξη σε αυτόν που υπόσχεται να αντιμετωπίσει την λιτότητα είναι κάτι που το παρατηρούμε σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνο στην Ελλάδα. Οι ηγέτες στη Ευρώπη φαίνεται να το παραδέχονται αυτό και να σκέφτονται να προσφέρουν κάποια «χαλάρωση», αυτό πιστεύω ότι θα είναι άλλωστε το μέλλον.

Ερώτηση: Ποια πιστεύετε ότι θα είναι η αντίδραση των αγορών αν η αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ αναλάβουν την κυβέρνηση;

Μark Gilbert: Πιστεύω ότι αυτό θα εξαρτηθεί από το πώς θα συνεχιστεί από τότε και μετά ο διάλογος με τους δανειστές. Προς το παρόν θεωρώ ότι αυτό αναμένουν οι αγορές να συμβεί , δηλαδή να κερδίσει τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ, αν όχι με αυτοδυναμία με την κύρια συμμετοχή σε μία κυβέρνηση συνεργασίας. Εξαρτάται όμως από τις μετέπειτα διαπραγματεύσεις. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίσει να επιμένει σε αυτά που λέει σήμερα, σε λιγότερο παράλογες απαιτήσεις και ότι σίγουρα θα υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση και οι Ευρωπαίοι ηγέτες και κατά κύριο λόγο η Γερμανία έρθουν να βρουν μία ενδιάμεση λύση και να σταματήσουν να επιζητούν υποχώρηση, τότε οι πιθανότητες να φύγει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη θα μειωθεί και οι αγορές θα χαλαρώσουν λίγο. Όμως, όλα εξαρτώνται από τον αρχικό διάλογο, όπου θα πρέπει και οι δύο πλευρές (δανειστές και Ελλάδα) να κάνουν αμοιβαίες υποχωρήσεις. Τα οικονομικά στοιχεία της χώρας σήμερα το πρωί έδειχναν ότι η ανεργία στη χώρα είναι σχεδόν στο 26% και αυτό είναι πάρα πολύ οδυνηρό. Πρέπει λοιπόν να υπάρξει μία παραδοχή ότι ο «πόνος» είναι μεγάλος και ότι δεν έχουν γίνει αρκετά πράγματα στην προσπάθεια να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη και στην απασχόληση- και βέβαια αυτό αφορά όλη την περιοχή (νότια Ευρώπη) και όχι μόνο την Ελλάδα. Συνεπώς, ανάλογα με την έκβαση των διαπραγματεύσεων, τα πράγματα μπορεί να είναι προς όφελος της Ελλάδας και να είναι ένα παράδειγμα η Ελλάδα για το τι πρέπει να γίνει και σε άλλες χώρες που πρέπει να κάνουν περισσότερα πράγματα ώστε να βελτιώσουν τα δημοσιονομικά τους, να δώσουν ένα ερέθισμα να γίνουν επενδύσεις και γενικά ανάπτυξη και ειδικά στο να δώσουν μία λύση στο πρόβλημα της ανεργίας των νέων που απειλεί το μέλλον όλης της περιοχής.

Ερώτηση: Παρ' όλα αυτά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει συμφωνία με την Τρόικα των δανειστών της χώρας.

Μark Gilbert: Όχι, αλλά μάλλον η συμφωνία θα χρειαστεί αλλαγές. Αν έχετε έναν νέο Πρωθυπουργό που δεν είναι διατεθειμένος να ακολουθήσει την ίδια πολιτική λιτότητας με την προηγούμενη κυβέρνηση, αυτό πρέπει να το καταλάβουν και να το αποδεχτούν. Αυτό θα πει δημοκρατία, αν οι ψηφοφόροι δείξουν με την ψήφο τους ότι θέλουν μία αλλαγή στην πολιτική, τότε η Τρόικα θα πρέπει να το αποδεχτεί. Αν απλά εμμείνει στις θέσεις της, τότε θα θέσει εκείνη σε κίνδυνο το μέλλον του Ευρώ και κανείς δεν επιθυμεί κάτι τέτοιο να συμβεί. Σε αυτό το σενάριο, όλοι θα βγουν χαμένοι.

Ερώτηση: Πιστεύετε ότι το τωρινό πακέτο μέτρων θα είναι και το τελευταίο για την Ελλάδα;

Μark Gilbert: Δεν νομίζω. Πιστεύω, ωστόσο, ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα στο δημοσιονομικό κομμάτι. Πρόσφατα ο Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ παρουσίασε ένα ταμείο για έργα υποδομής, για νέα αναπτυξιακά προγράμματα. Πιστεύω ότι έτσι πρέπει να πάει μπροστά η Ευρώπη και θεωρώ ότι υπάρχει μία παραδοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι δεν έχουν γίνει αρκετά. Δεν μπορείς να «λύσεις» το πρόβλημα μιας οικονομικής κρίσης με περικοπές στον δημόσιο τομέα, πρέπει να δημιουργήσεις ανάπτυξη στην οικονομία και αρκετές φορές να διαθέσεις δημόσια κονδύλια για επενδύσεις. Συνεπώς πιστεύω ότι θα χρειαστεί μία αλλαγή στην συμφωνία με την Τρόικα που θα αφήνει περισσότερα περιθώρια για επενδύσεις στο μέλλον.