Οι ανατρεπτικοί Χαΐνηδες

Οι «Χαΐνηδες» δεν φιλοδοξούν να δώσουν απαντήσεις, αλλά να θέσουν με σαφή κι ευφάνταστο τρόπο τα οικουμενικά και αιώνια ερωτήματα. Η 9μελής μπάντα τους σμίγει τόπους και χρόνους, ρυθμούς και ηχοχρώματα.

Με αφορμή τις εμφανίσεις τους στον «Σταυρό του Νότου», ο Χαΐνης ή «Τζάνγκο», αρχηγός των άτακτων και καθηγητής της ερήμου Δημήτρης Αποστολάκης μίλησε στον Αθήνα 98.4 και στον Αίαντα Αρτεμάκη.

Ερ.: Ποιοί είναι οι Χαΐνηδες και ποιοί έχουν περάσει από το συγκρότημα ανά τα χρόνια.
Δ.Απ.: «Μπορώ

να σας πω την φαινομενολογία του πράγματος, είναι μια ομάδα ανοιχτή σε αλληλεπιδράσεις, η οποία για 24 συναπτά έτη, από καταβολής της δηλαδή, έχει ισότητα αμοιβών. Έχουν περάσει πολλοί, έχουν φύγει πολλοί, έχουν έρθει πολλοί και θεωρώ ότι, Χαΐνηδες είναι όλοι οι συνοδοιπόροι που ερευνούν την οικουμενική τους αλήθεια με παρρησία και αυταπάρνηση».

Ερ.: Χαΐνηδες. Φυγόδικος επαναστάτης - ρέμπελος. Το όνομα το επιλέξατε ή σας βρήκε;
Δ. Απ.: «Μας βρήκε το όνομα. Όπως όλα τα ονόματα».
- Θέλετε να μου πείτε την ιστορία πίσω από αυτό;
- «Δεν μπορώ να σας πω καμιά ιστορία. Απλά μας βρήκε το όνομα. Δεν έχω πλάσει κάποιο μύθο γι' αυτό. Δεν υπήρξε αναγκαίο για να επιβιώσω».

Ερ.: Τι είναι το συλλογικό ασυνείδητο;
Δ. Απ.: «Το συλλογικό ασυνείδητο ίσως καμιά φορά το φαντάζομαι σαν μια τεράστια δεξαμενή. Σαν ένα τεράστιο ουράνιο σύννεφο που πλανιέται πάνω από το κεφάλι μας. Οι υδρατμοί που εξατμίζονται από τη γη. Είναι στην ουσία όλοι οι καημοί, οι ιδρώτες, οι πόνοι, τα δάκρυα των ανθρώπων όλων των γενεών. Και κάποια στιγμή, κάθε ένας όταν βάλει την κατάλληλη θυσία. Με την κατάλληλη θυσία μπορεί να ρίξει ένα σάλτο και να αγγίξει λίγο αυτό το μεγάλο σύννεφο, το μεγάλο πολύχρωμο σύννεφο όλων των λαών και όλων των χρόνων και αυτό νομίζω ότι είναι το συλλογικό ασυνείδητο. Είναι όπως σας είπα ένα συνονθύλευμα γέλιων, δακρύων, πόθων, ερώτων, θανάτων, που πλανιέται πάνω από τον όμορφο βαρύ ουρανό σαν τα μαστάρια μας τεράστιας αγελάδας που είναι έτοιμα να βγάλουν τα υγρά της».

Ερ.: Να γυρίσουμε λίγο πίσω στον χρόνο. Τα πρώτα βήματά σας στον χώρο της μουσικής; Εννοώ πότε αρχίσατε να ασχολείστε και με το τραγούδι;
Δ.Απ.: «Μικρός. Μου είχε πάρει μια λύρα ο πατέρας μου στο χωριό, και τότε άρχισα να παίζω λίγο. Δηλαδή, στο δημοτικό μου την πήραν αλλά δεν έπαιζα φυσικά γιατί κάποιος για να παίξει πρέπει να έχει κίνητρο. Η μάνα μου έλεγε γιατί δεν παίζω. "Τόσο κόπο έκανε ο πατέρας σου". Φυσικά, δεν υπήρχε κανείς λυράρης στο χωριό εκείνη την εποχή. Ούτε να μου την κουρδίσει. Και λέει η μάνα μου "άφησε τον και όταν μυριστεί την καβαλίνα, θα παίξει". Μυρίζει την καβαλίνα ο γάιδαρος της θηλυκής γαΐδάρας όταν μπει σε οίστρο. Οπότε λοιπόν όταν άρχισα να μπαίνω στην εφηβεία ένιωσα την ανάγκη να παίξω μουσική. Έτσι άρχισα».

Ερ. Από το 1990 που ξεκινήσατε και τον πρώτο σας δίσκο, το 1991 με τίτλο Χαΐνηδες, μέχρι σήμερα, έχει αλλάξει κάτι στον ήχο σας;
Δ. Απ.: «Τα πάντα. Αν την ακούς, αλλάζουν τα πάντα. Και ευτυχώς, που αλλάζουν τα πάντα. Στην ουσία η μεγαλύτερη βία, είναι η βία της αδράνειας. Ούτε ένα μόριο στο σύμπαν δεν παραμένει σταθερό. Δεν υπάρχει τίποτα γύρω μας ακίνητο και ακλόνητο. Και γι αυτό ακριβώς το πληρώνουμε πάρα πολύ καλά με πολλών λογιών κρίσεις. Δηλαδή, την αδυναμία μας να αλλάξουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο γύρω μας. Φυσικά οι Χαΐνηδες δεν υπακούουν σε αυτήν την παθογένεια της αδράνειας και αλλάζουν διαρκώς. Εννοείται ότι, τα πάντα αλλάζουν και θα αλλάζουνε. Γι αυτό τουλάχιστον έχει το όνομά μας. Χαΐνηδες. Και στο «Ταζ Μαχάλ» να μείνουμε, την άλλη μέρα πρέπει να σηκωθούμε να βρούμε άλλη στέπα. Εννοείται αυτό το πράγμα».

Ερ. Πάνω σε αυτό, κάτι που είπατε. Επανάσταση μέσω μουσικής; Οι στίχοι σας δείχνουν διάθεση για δράση και όχι αντίδραση.
Δ. Απ.: «Κοιτάξτε να δείτε. Ακριβώς. Θέλω να σας πω ότι εγώ νομίζω ότι η μόνη μορφή τέχνης είναι η ανατρεπτική. Για τον εξής λόγο: εάν δηλαδή η τέχνη δεν βάλει τα θεμέλια της αμφιβολίας για το καινούριο κοινωνικό φαντασιακό που έρχεται αύριο, τότε τι την χρειαζόμαστε; Αλλιώς τότε η λύρα μου θα βγάζει πυκνώματα και αραιώματα του αέρα. Αυτό είναι το κάθε ηχητικό κύμα. Ένα κύμα μιας χορδής «λα», ένα «λα» είναι 440Hz, οπότε είναι πυκνώματα και αραιώματα. Δηλαδή, αέρας κοπανιστός. Ο μόνος τρόπος να έχει νόημα είναι να είναι εν δυνάμει θεμελιωτής ενός νέου κοινωνικού φαντασιακού».

Ερ.: Οπότε αν μπορούσαμε να πούμε ότι υπάρχει πηγή έμπνευσης, ποιά θα λέγατε ότι είναι;
Δ. Απ.: «Το όλον».

Ερ.: Τι θα ακούσουν όσοι έρθουν στις εμφανίσεις σας στον Σταυρό του Νότου;
Δ. Απ.: «Γιατί να προκαταβάλλουμε τι θα ακούσουν».
- Εννοώ παλιά τραγούδια; Νέα;
- «Κοιτάξτε να δείτε. Οι Χαΐνηδες έχουν μια δισκογραφία με διψήφιο αριθμό δίσκων, και τα τραγούδια είναι οντότητες με τις οποίες παίζουμε κάθε φορά, ανακαλύπτουμε νέες ερμηνείες, καινούργιες πλευρές τους, ώστε να καταλάβουμε τον εαυτό μας. Τον συλλογικό, τον οικουμενικό εαυτό μας. Έτσι λοιπόν και αυτή την φορά, θα παίξουμε με αυτήν την αποκάλυψη. Με αυτήν την ιερή τελετουργία που φτάνει από το ψίθυρο μέχρι την κραυγή».

Ερ.: Η οικονομική κρίση και η συνεχόμενη παρακμή, αν μου επιτρέπετε, της χώρας μας, σας έχει επηρεάσει και πως;
Δ. Απ.: «Αν θέλετε την άποψή μου, την κρίση αυτή την διαισθανθήκαμε, την ψυχανεμισθήκαμε και την καταγράψαμε σε συνεντεύξεις και στη δισκογραφία, από τη δεκαετία του ‘90. Υπάρχουν τα τεκμήρια στην πορεία του χρόνου που μπορείτε να δείτε, που την περιγράψαμε με χαρακτηριστική ακρίβεια. Και δεν το κάναμε εμείς. Έγινε διότι οποιαδήποτε μορφή αληθινής πνευματικής δημιουργίας, εμπεριέχει και μια προφητική συνιστώσα. Τώρα, η κρίση εμένα μου αρέσει πάρα πολύ. Και ελπίζω να συνεχιστεί. Με οποιοδήποτε τίμημα. Γιατί νομίζω ότι η κρίση επαναπροσδιορίζει το αναγκαίο. Νομίζω δηλαδή, ότι ήρθε ο καιρός να δούμε ποιές είναι οι πραγματικές μας ανάγκες. Πέρα από το συρφετό των εύκολων απολαύσεων, πέρα από το κυνήγι της υλικής ευτυχίας υπάρχει και κάτι άλλο που είναι πιο δυνατό. Πιο υπέροχο. Πιο μυστηριακό. Βρίσκεται στα έγκατα της ανθρώπινης έρευνας και χρειάζεται τη συνδημιουργία μας. Αυτό πιστεύω ότι, δεν θα μπορούσαμε να το βρούμε με την τρυφηλή ζωή που κάναμε μέχρι τώρα. Οπότε, μου αρέσει η κρίση. Είναι μια ευκαιρία επαναπροσδιορισμού, όπως ακριβώς όταν πονάει το δόντι σου. Όταν πονάει το δόντι σου, σου λέει η φύση ότι στην ουσία δύο πράγματα δεν γίνονται σωστά. Ή δεν διατρέφεσαι σωστά ή σωστή υγιεινή του στόματός σου δεν κάνεις. Άρα λοιπόν, αν είσαι αμελής στο στόμα σου, κάθε πρόβλημα εμφανίζεται τοπικά αλλά μπορεί να είναι ολικό το πρόβλημα. Μήπως είσαι έτσι αμελής σε όλη σου τη ζωή; Μήπως είσαι αφημένος; Άρα λοιπόν, είναι ένας πονόδοντος που πρέπει να αλλάξει όλη τη συνειδητότητα του πλανήτη. Γιατί μην ξεχνάτε το πρόβλημα δεν είναι προϊόν ελληνικό. Είναι πρόβλημα πλανητικό. Δεν μπορεί δηλαδή να υπάρχει ένα σύστημα οικονομικής διαχείρισης που να στηρίζεται στην ιδέα του ανταγωνισμού. Η ιδέα του ανταγωνισμού που έρχεται σε βιολογική ρήξη με την αγελαία ζωή των ανθρώπων».

Ερ.: Αν μπορούσατε και αν θέλατε, τι θα συμβουλεύατε την νεολαία μας;
Δ. Απ.: «Εγώ δεν μπορώ να συμβουλέψω κανέναν. Μπορώ να σας πω απλά και ειλικρινά ότι, εγώ ζω πάρα πολύ λιτά. Είμαι πάρα πολύ χαρούμενος με τα βιβλία μου και τα όργανά μου. Είμαι πάρα πολύ χαρούμενος, που έχω πει τα αδιάλειπτα «όχι» μου σε οποιαδήποτε μορφή εξουσίας. Που τη θεωρώ μια παιδική αρρώστια. Σαν τον κοκίτη της ανθρωπότητας. Σαν τον κοκίτη είναι η εξουσία. Έτσι μπορεί και να πεθάνω. Στη θερμοκοιτίδα το ανθρώπινο είδος πριν να εξελιχθεί. Και μπορώ να πω ακόμα ότι επί 25 χρόνια, και αυτό ήταν μια εφηβική τρέλα, έχουμε ισότητα αμοιβών. Αυτό μπορώ να πω. Δρω μέσα από συλλογικότητες. Κανένα κρατικό συμφέρον δεν με ενδιαφέρει. Κανένα μα κανένα κρατικό συμφέρον. Παρά μόνο το πλανητικό. Και όταν λέω το πλανητικό δεν εννοώ την ανθρωπότητα αλλά επίσης και την «αρκουδότητα» και την «πευκότητα». Και θα φροντίσω τον δρόμο μου και τις αλήθειες μου να πάνε όπου είναι. Ανεξάρτητα από το τίμημα και οτιδήποτε μπορώ να πω θα το πω, έχοντας προκαταβάλει το αντίστοιχο αντίτιμο της θυσίας. Και αυτός ο δρόμος οδηγεί σε ένα παράδεισο πέρα από τα φαινόμενα. Πέρα από τα γεγονότα, πέρα ακόμα και από τις ερμηνείες των γεγονότων».

Ερ.: Ποιούς μουσικούς θαυμάζετε και θα θέλατε να συνεργαστείτε μαζί τους; Και εκτός Ελλάδος.
Δ. Απ.: «Πάρα πολλούς. Μου αρέσουν πάρα πολλοί μουσικοί από διάφορα μέρη του κόσμου. Δηλαδή να σας πω πεθαμένους; Ζωντανούς;»
- Και τα δύο.
- «Εντάξει, μπορεί για παράδειγμα να μην σου αρέσει. Κατά πρώτον από την Κρήτη, ας πούμε, Σκορδαλός, Μουντάκης, Ιβάν Τσαούσης, ο Μπαγιαντέρας, ο Τσιτσάνης, ο Μάρκος. Από την Αμερική, Λούις Άμστρονγκ, Τζον Λι Χούκερ. Από την Τουρκία ο Καραντουμάν, που μας άφησε πρόσφατα. Ο Ετζεμίλ Μπέη. (γελώντας) Είναι πάρα πολλοί μουσικοί από όλον τον κόσμο που είναι πάρα πολύ καλοί».

Ερ.: Ο μεγαλύτερος φόβος σας και το μεγαλύτερο όνειρο σας, ποιος είναι;
Δ.Απ.: «Ούτε φοβούμαι, ούτε κάνω όνειρα. Τα όνειρα έρχονται και με παίρνουν, που είμαι μέσα σε αυτά, οπότε δεν ξέρω τι είναι. Γιατί είναι σαν μια φυσαλίδα που μπαίνω μέσα. Και μέσα σε αυτήν δεν ξέρω τι είναι. Απλώς, γίνομαι διάφανος. Και για τον φόβο, δεν φοβήθηκα ποτέ στην ζωή μου, δεν είναι στην ψυχοσύνθεσή μου. Ούτε στην πολιτισμική μου ιδιοσυγκρασία. Είμαι από ένα ημιορεινό χωριό και δεν συνηθίζουμε να φοβόμαστε».

Ερ.: Διαδίκτυο και πειρατεία. Ποιές είναι οι σκέψεις σας για όσους διαμοιράζουν τα τραγούδια σας στο διαδίκτυο;
Δ.Απ.: «Από παλιά έχω πει ότι τα τραγούδια ή τα βιβλία, είναι πνευματικά έργα, που δεν είναι εμπορικά προϊόντα ανταλλαγής. Οπότε είχα παροτρύνει τους ανθρώπους από παλιότερα να αντιγράφουν τους δίσκους και ακόμα ποιητικότερα να τους κλέβουν. Δε με αφορά. Το βασικό που με ενδιαφέρει είναι η ουσία έξω από τα σύμβολα. Και η ουσία έξω από τα σύμβολα είναι να διαδράσει μαζί με τον δίσκο. Να βρίσκει κάθε μέρα ένα καινούριο κομμάτι του. Μια ψηφίδα του εαυτού του μέσα σε αυτό. Τώρα αν έχει λεφτά να τον αγοράσει, καλώς. Άμα δεν έχει, τι με ενδιαφέρει εμένα. Ούτε έχω σκοπό να γίνω πλούσιος, ούτε με ενδιαφέρει αυτό το χρηματικό κομμάτι. Είναι ένα παιχνίδι, το οποίο μού είναι ημίχαζο. Δεν μπορώ να το παίξω αυτό το παιχνίδι».

Οι Χαΐνηδες:
Δημήτρης Αποστολάκης - Λύρα, φωνή
Δημήτρης Ζαχαριουδάκης - Ακουστική κιθάρα, φωνή
Μαρία Κώτη - Φωνή
Αλέξης Νόνης - Νταούλι, νταρμπούκα, νταφ, καχάν, πλήκτρα
Δημήτρης Μπρέντας -καβάλι, κλαρίνο, γκάιντα
Αντώνης Σκαμνάκης - Μπάσο
Μιχάλης Νικόπουλος - Μπουζούκι, Μαντολίνο, Λαούτο, Φωνή
Τάκης Κανέλλος - Ντραμς
Κλέων Αντωνίου - Ηλεκτρική κιθάρα

Σάββατο 20 και 27 Απριλίου - Ώρα έναρξης: 22.30
Είσοδος: 12ευρώ με μπύρα/κρασί
ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ - Κεντρική Σκηνή
Φραντζή & Θαρύπου 35-37, Ν. Κόσμος
Τηλ. Κρατήσεων: 2109226975, 2109239031

Χορηγός επικοινωνίας και ο Αθήνα 9.84.