Ιρλανδία: Ανησυχία για το βρετανικό δημοψήφισμα

Οι κάτοικοι της Βόρειας Ιρλανδίας, το μόνο από τα τέσσερα έθνη του Ηνωμένου Βασιλείου που μοιράζεται χερσαία σύνορα με κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρακολουθούν ανήσυχοι την πορεία προς το βρετανικό δημοψήφισμα για την παραμονή της χώρας στην ΕΕ το οποίο, πέρα από τον οικονομικό κίνδυνο, μπορεί να αναζωπυρώσει τις εντάσεις μεταξύ των κοινοτήτων.

"Η αποχώρηση από την Ευρώπη θα ήταν μια πραγματική καταστροφή", εκτιμά ο Τζον Ντόνελι, κάτοικος του Νιούρι, μιας μικρής εμπορικής πόλης στο νότο του Ολστερ.

Εδώ, επτά χλμ. από τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, η Ευρώπη βιώνεται καθημερινά. Τα παρκόμετρα, κάποιοι τηλεφωνικοί θάλαμοι και όλοι οι έμποροι δέχονται και στερλίνες και ευρώ.

Οι πολίτες διασχίζουν τη μεθόριο καθημερινά για να πάνε στη δουλειά τους, να επισκεφθούν την οικογένεια και βεβαίως να ψωνίσουν παρακολουθώντας τις ισοτιμίες.

Το 2008, την εποχή του ισχυρού ευρώ, οι Ιρλανδοί οδηγοί σχημάτιζαν ουρές για να πάνε να κάνουν τα ψώνια τους στο Νιούρι, ένα φαινόμενο τόσο εκτεταμένο που είχε ήδη ονομαστεί "the Newry effect".

Αυτή τη στιγμή, καθώς η στερλίνα είναι ακριβή η κίνηση γίνεται κυρίως προς την αντίθετη κατεύθυνση.

"Θέλω να αγοράζω τα πάντα στην Ιρλανδία, μου έρχεται 15 με 20% φθηνότερα", επιβεβαιώνει ο Ντόνελι. Γι αυτόν που θυμάται τα σημεία ελέγχου πριν από τη δημιουργία ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς το 1993, μια επανατοποθέτηση φραγμάτων μπροστά από τα τελωνεία είναι πολύ απλά αδιανόητη.

Το αίσθημα αυτό διακατέχει πολύ κόσμο στη Βόρεια Ιρλανδία η οποία, όπως η Σκωτία και η Ουαλία, έχει την τάση να είναι πιο φιλοευρωπαϊκή από την Αγγλία.

Το Ukip, το ευρωφοβικό κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ, καταγράφει εκεί πολύ χαμηλά ποσοστά.

Για τις μικρές αυτές χώρες που μερικές φορές νιώθουν ότι είναι κάτω από τον ζυγό της Αγγλίας, η ΕΕ προσφέρει ένα ασφαλές πλαίσιο, παρατηρεί ο Τζον Σπρίνγκφορντ, ερευνητής στο "Κέντρο Ευρωπαϊκής Μεταρρύθμισης" το οποίο δημοσίευσε μελέτη που δείχνει ότι ένα brexit θα έπληττε κυρίως τις πιο φτωχές περιοχές της Bρετανίας.

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι πολιτικός

Η Βόρεια Ιρλανδία όπου οι μισθοί αντιπροσωπεύουν μόνο το 78% του μέσου ευρωπαϊκού, θα είναι ιδιαίτερα ευάλωτη.

"Σχεδόν το 60% της παραγωγής μας φεύγει για την ευρωζώνη, κυρίως στην Ιρλανδία. Ένα brexit θα έχει καταστροφική επίπτωση στην οικονομία μας", υπογραμμίζει ο Στίβεν Κέλι, γενικός διευθυντής της οργάνωσης εργοδοτών Manufacturing Northern Ireland.

Η βιομηχανία δεν θα είναι η μόνη μεγάλη χαμένη. "Οι χωρικοί, που αντιπροσωπεύουν έναν τομέα βαρύτητας στο Ολστερ, επωφελούνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την κοινή αγροτική πολιτική", τονίζει Ο Κέλι.

"Η Βρετανία στο σύνολό της είναι χώρα συνεισφέρει στον προϋπολογισμό της ΕΕ περισσότερα απ' όσα παίρνει απ' αυτόν, ενώ η Βόρεια Ιρλανδία λαμβάνει περισσότερα από αυτά που δίνει", τονίζει ο Σπρίνγκφορντ.

"Σε περίπτωση εξόδου από την ΕΕ το Λονδίνο θα πρέπει να αντισταθμίσει τους ευρωπαϊκούς πόρους. Να προστεθεί εδώ μια έκρηξη στο κόστος των επιχειρήσεων, μια μειωμένη ικανότητα για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και καταλήγουμε εύκολα στο συμπέρασμα ότι ένα brexit θα είναι ζημιογόνο για τη Βόρεια Ιρλανδία", τονίζει ο οικονομολόγος Λέσλι Μπαντ, συντάκτης επίσημης έκθεσης για το θέμα αυτό για τη Συνέλευση της Βόρειας Ιρλανδίας.

"Ωστόσο, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι πολιτικός", εκτιμά ο Σπρίνγκφορντ. "Αν η Βρετανία φύγει από την ΕΕ, οι ρεπουμπλικανοί θα θελήσουν να θέσουν εκ νέου στο τραπέζι το θέμα της επανένωσης της Ιρλανδίας. Αυτό μπορεί να αναβιώσει θρησκευτικές εντάσεις".

Είναι πολλοί στο νησί, στο βορρά και τον νότο του, που ανησυχούν για την επίπτωση ενός brexit στη βιώσιμη αλλά εύθραυστη ειρηνευτική διαδικασία, ύστερα από τρεις δεκαετίες συγκρούσεων μεταξύ των κοινοτήτων που προκάλεσαν τον θάνατο περισσοτέρων από 3.000 ανθρώπων.

"Θα γυρίσουμε πίσω έτη φωτός", δήλωσε πρόσφατα ο πρώην πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Μπέρτι Αχερν.

Η ΕΕ έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εδραίωση της ειρήνης διοχετεύοντας όχι λιγότερο από 1,3 δισεκατομμύριο ευρώ στο Ολστερ μεταξύ 1995 και 2013. "Αυτό το ξέρουν οι πολίτες εδώ, και αυτό τους δίνει έναν επιπλέον λόγο να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής στην ΕΕ. Πιστεύω ότι το 'ναι' στην Ευρώπη θα επικρατήσει στο Ολστερ", εκτιμά ο Κέλι.

Το πρόβλημα, προσθέτει ωστόσο ο Σπρίνγκφορντ είναι ότι "η Βόρεια Ιρλανδία αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 3% του βρετανικού λαού. Η έκβαση του δημοψηφίσματος θα κριθεί στην Αγγλία και πουθενά αλλού".

Πήγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ