Ευνοϊκή η διεθνής συγκυρία και η γεωγραφία για την Ελλάδα

του Χρήστου Α. Καπούτση

Η Στρατηγική Αξία της Ελλάδας, ίσως και να είναι πιο σημαντική σήμερα, από ότι ήταν την περίοδο του Ψυχρού πολέμου. Αυτή είναι η εκτίμηση πολλών αναλυτών διεθνών σχέσεων, που δημοσιεύεται σε εξειδικευμένα αμερικανικά και βρετανικά περιοδικά.

Η επίσκεψη στη χώρα μας, μέσα σε μία βδομάδα, δύο κορυφαίων αξιωματούχων, της Ρωσίας και των ΗΠΑ, καταδεικνύουν, την αναγνώριση του γεωστρατηγικού ρόλου της Ελλάδας.

Τις τελευταίες μέρες πραγματοποίησαν επισκέψεις στην Αθήνα, ο Υπουργός Άμυνας της Ρωσίας Σεργκέι Σοιγκού, ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ ο Στρατηγός Μάρτιν Ντέμπσεϊ, ενώ την Παρασκευή αναμένεται και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Α. Νταβούτογλου.

O γεωστρατηγικός ρόλος της Ελλάδας
Είναι κομβικής σημασίας για τη νέα διεθνοπολιτική πραγματικότητα, οι κυοφορούμενες εξελίξεις στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή μας, που περιλαμβάνει και τις δύο ακτές της Μεσογείου (Ευρωπαϊκές και Αφρικανικές), την ευρύτερη Μέση Ανατολή, την Αραβική Χερσόνησο, τα Βαλκάνια και τον Καύκασο. Μια ενιαία γεωγραφική περιοχή υψίστης στρατηγικής αξίας, αλλά και επιδεινούμενης αστάθειας. Χαρακτηριστικό της ρευστότητας στην περιοχή είναι ότι παλιές ισχυρές συμμαχίες έχουν ανατραπεί και δημιουργούνται νέες στη βάση κοινών συμφερόντων. Για παράδειγμα, η Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ (που επισήμως δεν έχουν ούτε διπλωματικές σχέσεις) ενώθηκαν κατά του Ιράν και κατά της δρομολογούμενης προσέγγισης ΗΠΑ - Ιράν. Επίσης, εντυπωσιακά είναι τα διπλωματικά «ανοίγματα» του ΙΣΡΑΗΛ προς τη Ρωσία.

Ο Ρώσος Υπουργός Άμυνας Σ. Σοϊγκού στις συνομιλίες που είχε με τον πρωθυπουργό Α. Σαμαρά και με την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, κατέστησε σαφές, το ενδιαφέρον της Ρωσίας για την περιοχή μας. Ένα ενδιαφέρον, που εκδηλώνεται με τις διπλωματικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η Μόσχα, αλλά και με την παρουσία πολεμικών πλοίων του Ρωσικού Στόλου στην Μεσόγειο. Η Ρωσία θεωρεί την Ελλάδα Στρατηγικό εταίρο για τα σχέδιά της και επενδύει στην αναθέρμανση των ελληνορωσικών σχέσεων. Ο Ρώσος Υπουργός Άμυνας ζήτησε να υπάρξουν διευκολύνσεις από ελληνικές ναυτικές βάσεις, στα ρωσικά πολεμικά πλοία. Ένα ρωσικό αίτημα, που θέτει την Ελληνική Κυβέρνηση ενώπιον σοβαρών διλημμάτων.

Η επίσκεψη το Σαββατοκύριακο του Αμερικανού στρατηγού Μάρτιν Ντέμπσεϊ υποδηλώνει κυρίως, το αμερικανικό ενδιαφέρον για τον γεωστρατηγικό ρόλο της χώρας μας, σε μια περιοχή, όπου οι ΗΠΑ προωθούν Στρατηγικά συμφέροντα.

Οι Αμερικανοί έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους για στενότερη στρατιωτική συνεργασία με την Ελλάδα, τόσο σε διμερές όσο και σε νατοϊκό πλαίσιο. Μάλιστα, οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν τον ζωτικό ρόλο της ναυτικής βάσης της Σούδας, καθώς και άλλων στρατιωτικών βάσεων της Ελλάδας, που παρέχουν «διευκολύνσεις» σε αμερικανικές και νατοϊκές δυνάμεις, με πιο χαρακτηριστική την αναβαθμισμένη αεροπορική βάση της Καλαμάτας. Είναι σαφές ότι, δεν μπορούν να γίνουν αμερικανο-νατοϊκές στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή μας, χωρίς την πλήρη ενεργοποίηση της αεροναυτικής βάσης της Σούδας.

Επισημαίνουμε ότι, η επίσκεψη του Ανώτατου Στρατιωτικού των ΗΠΑ, γίνεται λίγες μέρες πριν από την πρώτη δοκιμαστική βολή των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων S-300, που θα γίνει την προσεχή Τετάρτη ή Πέμπτη στο Πεδίο Βολής στη Κρήτη. Η ενεργοποίηση των ελληνικής ιδιοκτησίας ρωσικών πυραύλων, γίνεται με καθυστέρηση 14 ετών λόγω των γνωστών αμερικανο-νατοϊκών και τουρκικών αντιδράσεων. Αλλά, υπάρχει και μία άλλη παράμετρος, καθότι είναι προφανές, ότι τα αποτελέσματα της βολής των ρωσικών πυραύλων στην Κρήτη, σίγουρα «ενδιαφέρουν» και τις ΗΠΑ. Και η Ελλάδα, δεν έχει «μυστικά» από τους συμμάχους της...
Επιπροσθέτως, η επίσκεψη στην Αθήνα του αμερικανού Επιτελάρχη, έγινε σε μια στιγμή που οι σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας, σε διπλωματικό και σε στρατιωτικό επίπεδο, είναι μάλλον στο ναδίρ. Έχουν δυσαρεστηθεί αρκετά οι Αμερικανοί, από την επιλογή της Άγκυρας να προμηθευτεί κινεζικά αντιαεροπορικά όπλα. Και κυρίως, οι Αμερικανοί θεωρούν «αλλοπρόσαλλη» την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και τις παρεμβάσεις της στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στην Αίγυπτο, το Ιράκ, το Λίβανο και τη Συρία.

Επομένως, η Ελλάδα, είναι πλέον «το μήλον της έριδος» για κράτη, που έχουν Στρατηγικές «βλέψεις», στην περιοχή μας.

Η εσωτερική «απειλή»
Η μοναδική απειλή, που θα μπορούσε να υποβαθμίσει τον γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας, είναι η σοβαρή οικονομική κρίση, που μαστίζει τη χώρα μας. Δυνητικά, ο ξεχωριστός ρόλος της Ελλάδας, ρόλος Στρατηγικών Διαστάσεων, εξαρτάται από το κατά πόσο θα επιβιώσει η χώρα μας της βαθιάς, αλλά και μάλλον περίεργης κρίσης, που διανύουμε. Το ξεπέρασμα της σημερινής πολυεπίπεδης κρίσης, είναι πλέον ζήτημα εθνοκρατικής επιβίωσης.

Όμως, για να μπορέσει η Ελλάδα να ανταποκριθεί στο ρόλο, που της επιφυλάσσει η Διεθνής συγκυρία και η Γεωγραφία, αλλά και για να επωφεληθεί από αυτό το διεθνές πολυπολικό σύστημα, που συγκροτείται στη βάση κοινών συμφερόντων, απαιτείται, το ξεπέρασμα της σημερινής πολυδιάστατης κρίσης. Είναι η αναγκαία προϋπόθεση, για να ανακτήσει η χώρα μας διεθνές κύρος και έτσι να διαμορφώσει μια οραματική, παρεμβατική και εξωστρεφή εξωτερική πολιτική, απαλλαγμένη από τις στείρες ιδεοληψίες του παρελθόντος. Είναι μάλλον αυτονόητο, ότι θα είναι αξιόπιστη η διπλωματία μας, εφόσον υποστηρίζεται και από έναν αξιόμαχο στρατιωτικό μηχανισμό.

Είναι σαφές ότι, η περιφερειακή σταθερότητα στηρίζεται και στην στρατιωτική ικανότητα κρατών και συμμαχικών σχημάτων.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια γεωγραφική περιοχή ασταθή, συγκρουσιακή και προβληματική σε θέματα ασφάλειας.
Επομένως, η στρατιωτική ικανότητα και η αποτρεπτική ισχύς των Ε.Δ., είναι επένδυση στην ασφάλεια, στη σταθερότητα και στην Ειρήνη και φυσικά, ενισχύεται και η διαπραγματευτική ικανότητα της χώρας.

Ο προϋπολογισμός για τις αμυντικές δαπάνες

Να διευκρινίσουμε τα αυτονόητα... Είναι άλλο, οι αναγκαίες δαπάνες για την άμυνα, που είναι επένδυση στην Ασφάλεια και στην Εθνική Ανεξαρτησία. Και είναι εντελώς διαφορετικό θέμα, οι αλόγιστες σπατάλες για την άμυνα (πρόσχημα) και η αγορά μη αναγκαίων οπλικών συστημάτων, μόνο και μόνο, για να πλουτίζει τα φαύλο και πολυδαίδαλο κύκλωμα των εμπόρων όπλων, που παριστάνουν και τους «υπερπατριώτες».
Για την ιστορία να προσθέσουμε ότι, ο Κρατικός Προϋπολογισμός που ψηφίστηκε προχθές στη Βουλή, περικόπτει τις δαπάνες του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας κατά 787 εκατομμύρια ευρώ, που αντιστοιχεί σε μείωση περίπου 20% από τον προηγούμενο. Μάλιστα οι πιστώσεις για το ΥΠΕΘΑ, σε σχέση με το έτος 2009, είναι μειωμένες κατά 52,88%. Ο αμυντικός προϋπολογισμός διαμορφώνεται στο 1,6% επί του ΑΕΠ, όταν ο μέσος όρος της προηγούμενης δεκαετίας ήταν 2,5% του ΑΕΠ, ενώ την περίοδο 1997-2000 ήταν στο 3,6% με 4,5 % του ΑΕΠ, ο τρίτος, τότε, μετά τις ΗΠΑ και την Τουρκία αμυντικός προϋπολογισμός στις χώρες του ΝΑΤΟ.
Πάντως, ακόμη και με αυτές τις μεγάλες περικοπές, εκτιμώ ότι, το Στράτευμα στο σύνολό του, παραμένει αξιόμαχο και είναι παράγοντας σταθερότητας.