Αφρική: «Δεν υπάρχει τόξο» της Αλ-Κάιντα

Οι αφρικανικές οργανώσεις που δηλώνουν ότι ανήκουν στην αλ Κάιντα είναι πιθανόν να συνεργάζονται ορισμένες φορές και να επιδιώκουν την μεταξύ τους προσέγγιση, αλλά οι αναλυτές συμφωνούν ως προς το γεγονός ότι στην Αφρική δεν υπάρχει ένα ενιαίο τόξο που να εκτείνεται από το Σάχελ μέχρι το Κέρας.

Προς το παρόν, η αλ Κάιντα στο ισλαμικό Μάγρεμπ (Aqmi) που δραστηριοποιείται στη ζώνη του Σάχελ, η οργάνωση Μπόκο Χαράμ στη Νιγηρία και οι σομαλοί Σεμπάμπ, που πραγματοποίησαν την επίθεση κατά του εμπορικού κέντρου Westgate στο Ναϊρόμπι εμφανίζουν μέσα από την ρητορική

και τα μηνύματα στο Ιντερνετ κοινή ιδεολογία, όμως δεν διαθέτουν συγκεκριμένα κοινά μέσα και στόχους.

"Τίποτε δεν θα ήταν περισσότερο εσφαλμένο από τον συμψηφισμό της φρίκης του Ναϊρόμπι με άλλες εκρήξεις τζιχαντιστικής βίας στην αφρικανική ήπειρο", σύμφωνα με τον Ζαν-Πιερ Φιλιού, καθηγητή του Ινστιούτου Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού. "Κάθε μία από τις οργανώσεις έχει τις δικές της προτεραιότητες, τις οποίες η τρομοκρατική δράση, με τον ισχυρό επικοινωνιακό αντίκτυπο, τούς επιτρέπει να προβάλλουν. Διότι καθεμία έρχεται αντιμέτωπη με έναν τοπικού επιπέδου εχθρό, τους εθνικούς στρατούς της Νιγηρίας, της Κένυας και του Νίγηρα...Δεν υπάρχει επιχειρησιακή ενότητα, ούτε διοικητικός συντονισμός. Μόνο μία ιδεολογική πλατφόρμα τζιχαντιστικής προπαγάνδας".

Ανταλλαγές όπλων και υλικού, που είναι δύσκολο να διαχωρισθούν από τα παραδοσιακά δίκτυα του λαθρεμπορίου, έχουν πραγματοποιηθεί ανάμεσα στις οργανώσεις Aqmi και Μπόκο Χαράμ, λόγω της γεωγραφικής εγκύτητας των περιοχών όπου δραστηριοποιούνται. Νιγηριανοί τζιχαντιστές έχουν εκπαδευθεί σε στρατόπεδα της Aqmi στο Σάχελ, αλλά αυτές οι συνεργασίες δεν είναι αρκετές για την ενοποίηση των ένοπλων κινημάτων, σύμφωνα με τους αναλυτές.

Οσο για την οργάνωση αλ Σεμπάμπ της Σομαλίας, στρατολογεί τζιχαντιστές και αναζητεί πόρους και υποστήριξη στις κοινότητες της σομαλικής διασποράς στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Κανένα στοιχείο, εκτός από την παρεμφερή ρητορική, δεν παραπέμπει σε συνεργασία με τα δύο άλλα τζιχαντιστικά αφρικανικά κινήματα που δηλώνουν ότι εντάσσονται στην κληρονομιά του Οσάμα Μπιν Λάντεν.

Ωστόσο ορισμένοι αναλυτές, όπως η Βαλεντίνα Σόρια του Royal United Services Institute του Λονδίνου, θεωρούν οι ιστορικοί ηγέτες της αλ Κάιντα που είναι εγκατεστημένοι στην ζώνη ανάμεσα στο Πακιστάν και το Αφγανιστάν, τη στιγμή που η κεντρική οργάνωση βρίσκεται σε παρακμή, θέλουν να βλέπουν σε αυτό αφρικανικό τόξο, όπου τα σύνορα μεταξύ των χωρών είναι διάτρητα και κανένας εθνικός στρατός δεν μπορεί να περιφρουρήσει, μία πολλά υποσχόμενη περιοχή επέκτασης των δραστηριοτήτων του τζιχάντ.

"Καθώς οι ηγέτες της κεντρικής αλ Κάιντα είναι αποδυναμωμένοι και καταδιωγμένοι, το τρομοκρατικό κίνημα αναζητεί στη Σαχάρα και την υποσαχάρια Αφρική συνεργασίες που θα τούς επιτρέψουν να συσπειρωθούν και να επανενεργοποιηθούν", γράφει η αναλύτρια σε έκθεση με τίτλο "Ο παγκόσμιος τζιχάντ στην Αφρική".

Σύμφωνα με τον αμερικανό Ρόμπερτ Ρότμπεργκ, του Kennedy School of Government του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, υπάρχει ένας σύνδεσμος ανάμεσα στα τρία αφρικανικά τζιχαντιστικά δίκτυα: η διακίνηση των πόρων που εξασφαλίζει το αρχηγείο της Αλ Κάιντα.

"Πρόκειται σαφώς για κινήματα εθνικού και τοπικού χαρακτήρα. Αλλά μοιράζονται τους πόρους που αποστέλλονται από την κεντρική Αλ-Κάιντα, κατά συνέπεια είναι υποχρεωμένα να γνωρίζουν τις δραστηριότητες αλλήλων και να συνεργάζονται μέχρις ενός βαθμού. Πρέπει να υπάρχει ανταλλαγή πληοροφοριών για την κατασκευή βομβών, για παράδειγμα... έχουν κοινούς ισλαμιστικούς στόχους , αλλά οι τοπικοί αρχηγοί έχουν τόση ισχύ που δεν μπορεί να μιλήσει κανείς για ενοποιημένο κίνημα".

Πηγή: ΑΜΠΕ