O χορτάτος δικαστής είναι και ο πιο επιεικής

Χίλιες εκατόν δώδεκα αποφάσεις ισραηλινών δικαστηρίων μελέτησαν Αμερικανοί και Ισραηλινοί επιστήμονες, για να καταλήξουν στο συμπέρασμα, πως εάν έχει κάποιος να αντιμετωπίσει ένα δικαστή, καλύτερα είναι να το κάνει είτε νωρίς το πρωί είτε...

 αμέσως μετά το σύντομο διάλειμμα για φαγητό.
Οι ερευνητές του πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής τον Τζόναθαν Λίβαβ, σε συνεργασία με ερευνητές του πανεπιστημίου Μπεν Γκουριόν στη Νεγκέβ του Ισραήλ, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό PNAS της Εθνικής
Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, μελέτησαν 1.112 αποφάσεις ισραηλινών δικαστών, οι οποίοι σε όλες τις περιπτώσεις κλήθηκαν να κρίνουν αν θα χορηγούσαν και με ποιους όρους προσωρινή αποφυλάκιση σε κρατούμενους.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πιθανότητα μιας πιο ευνοϊκής απόφασης είναι μεγαλύτερη στο ξεκίνημα της εργάσιμης μέρας (πριν «μπουχτίσει» ο δικαστής!) ή, αργότερα μέσα στη μέρα, αμέσως μετά τη σύντομη διακοπή που κάνει για να τσιμπήσει κάτι.

Στις δύο αυτές περιπτώσεις η πιθανότητα αποφυλάκισης έφτανε το 65%, όμως όσο πλησίαζε το τέλος της συνεδρίασης του δικαστηρίου τόσο η πιθανότητα ευνοϊκής απόφασης άγγιζε το… μηδέν.

Αμέσως μετά το διάλειμμα φαγητού, αυξάνεται αισθητά η επιείκεια των αποφάσεων, αλλά αρχίζει να μειώνεται ξανά όσο περνάει η ώρα, ώσπου ξανά πέφτει σχεδόν στο μηδέν λίγο πριν από το… σχόλασμα. Το ίδιο μοτίβο φάνηκε να ακολουθούν και οι οκτώ δικαστές που οι ερευνητές μελέτησαν σε διάστημα δέκα μηνών.

«Πάντα εκπλήσσεσαι, όταν βρίσκεις πράγματα που δεν περιμένεις να βρεις. Αν είσαι κοινωνικός επιστήμονας, το βρίσκεις συναρπαστικό. Αν είσαι όμως ένας απλός πολίτης, δεν θα σου άρεσε το ίδιο. Προκαλεί πραγματικά προβληματισμό - είναι σαν ο νόμος να μην είναι ακριβώς ο νόμος» δήλωσε ο Λίβαβ.

Όπως είπε, «οι άνθρωποι που παίρνουν πολλές αποφάσεις στη σειρά, αναζητούν τρόπους να απλοποιήσουν την όλη διαδικασία, όταν κουράζονται νοητικά. Ο απλούστερος τρόπος είναι να διατηρήσουν το “στάτους κβο”, δηλαδή να αφήσουν τον κρατούμενο στη φυλακή».

Μάλιστα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι αποφάσεις των δικαστών δεν φαίνονταν να επηρεάζονται από τη σοβαρότητα του παραπτώματος του κρατούμενου, τον χρόνο που ήδη βρισκόταν στη φυλακή, το φύλο ή την εθνικότητά του. Όσοι κρατούμενοι είχαν ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα αναμόρφωσης, είχαν περισσότερες πιθανότητες επιείκειας, ενώ αντίθετα όσοι είχαν πολλαπλές καταδίκες στο παρελθόν, είχαν λιγότερες πιθανότητες ευνοϊκής απόφασης.

Κατά πόσο το φαινόμενο οφείλεται στην έλλειψη φαγητού, ξεκούρασης ή και στα δύο, παραμένει ασαφές, ενώ η μελέτη αποφεύγει να βγάλει κάποιο συμπέρασμα για την ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων.

Οι ερευνητές δεν απέκλεισαν ότι κάτι ανάλογο μπορεί να συμβαίνει όχι μόνο με τους δικαστές, αλλά με όσους επαγγελματίες καλούνται να λαμβάνουν συνεχείς αποφάσεις μέσα στη μέρα, για παράδειγμα στον ιατρικό, τον εκπαιδευτικό ή τον χρηματοοικονομικό τομέα.

Ήδη
Keywords
Τυχαία Θέματα