Βαλεντίνα Τερεσκόβα: Η πρώτη Εύα στο Διάστημα – Mία σαγηνευτική ιστορία

Βαλεντίνα Τερεσκόβα: Η θρυλική κοσμοναύτης ήταν η πρώτη γυναίκα στην ιστορία της ανθρωπότητας που αντίκρισε το Σύμπαν, σε μια διαστημική πτήση 71 ωρών. Γεννήθηκε το 1937, σε ένα μικρό χωριό της Κεντρικής Ρωσίας. Ο πατέρας της ήταν οδηγός τρακτέρ, που σκοτώθηκε στη διάρκεια του σοβιετοφινλανδικού πολέμου το 1939 κι η μητέρα της εργάτρια υφαντουργίας. Είχε μια μεγαλύτερη αδερφή, τη Λουντμίλα, κι ένα μικρότερο αδερφό τον Βλαντιμίρ.

Εξαιτίας του πολέμου η Βαλεντίνα πήγε στο σχολείο σε ηλικία 8 ετών, αλλά το εγκατέλειψε και συνέχισε την εκπαίδευσή της με μαθήματα δι’ αλληλογραφίας. Από

μικρή εργάστηκε σε εργοστάσιο ελαστικών κι αργότερα υφαντουργίας, ενώ παράλληλα φοιτούσε ως τεχνικός ύφανσης βαμβακιού σε εσπερινή σχολή. Σε νεαρή ηλικία άρχισε να ενδιαφέρεται για τον αλεξιπτωτισμό και εκπαιδεύτηκε στην πτώση με αλεξίπτωτο στην τοπική αερολέσχη του Γιαροσλάβ, σημειώνοντας πάνω από 90 άλματα. Η εμπειρία της στον αλεξιπτωτισμό, παρότι δεν ήταν πιλότος οδήγησε στην επιλογή της ως υποψήφια για το διαστημικό πρόγραμμα της Σοβιετικής  Ένωσης.

Ο έντονος ανταγωνισμός μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ για την κατάκτηση του διαστήματος καλά κρατούσε. Αλλά ήταν φανερό ότι η Ρωσία είχε το προβάδισμα. Μετά τον Γκαγκάριν, τον πρώτο άνθρωπο που ταξίδεψε στο διάστημα, ο Χρουτσόφ ήθελε και την πρωτιά να είναι ρωσίδα η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης.

Από τις 400 υποψήφιες στον «τελικό», 30 βγήκαν και άρχισαν να προετοιμάζονται για μια αποφασιστική πτήση. Κατά τη διαδικασία προετοιμασίας, επιλέχθηκαν οι 5 καλύτερες και παρεμπιπτόντως, η Βαλεντίνα Τερέσκοβα δεν ήταν η πρώτη σε αυτή την αξιολόγηση. Ήταν η τελευταία στον ιατρικό τομέα.

Την απόφαση για το ποια θα πετάξει στο διάστημα την πήρε προσωπικά ο Χρουστσόφ. Εκτίμησε ότι η ιστορία της Βαλεντίνα Τερέσσεκο ταιριάζει απόλυτα στο ιδανικό της «κοπέλας του λαού”, που πέτυχε τα πάντα με το έργο της. Η Βαλεντίνα είχε μια απλή οικογένεια, η ίδια γεννήθηκε στο χωριό και εργάστηκε σε ένα εργοστάσιο ύφανσης, ποτέ δεν εργάστηκε επαγγελματικά με αλεξίπτωτα άλματα, το συνολικό ενεργητικό της ήταν λιγότερο από 100 άλματα. Με μια λέξη, μία ηρωίδα από τους ανθρώπους.

Με τον Γιούρι Γκαγκάριν, αγαπημένο φίλο της

Μετά από μια δίωρη αντίστροφη μέτρηση χωρίς κανένα απρόοπτο, η 26χρονη Βαλεντίνα Τερεσκόβα ξεκίνησε στις 16 Ιουνίου του 1963 με το μονοθέσιο διαστημικό σκάφος «Βοστόκ 6» να κατακτήσει το Διάστημα. Τη μέρα της πτήσης, η ίδια είπε στους δικούς της ότι θα συμμετείχε σε αλεξιπτωτιστικούς αγώνες, κι έτσι η οικογένειά της έμαθε τα νέα από το ραδιόφωνο. Μάλιστα κατά την απογείωση, η ίδια περιγράφει ότι φώναξε: «Έι, Ουρανέ, βγάλε το καπέλο σου!», ένα στίχο από το ποίημα «Σύννεφο με παντελόνια» του Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι.

Η Βαλεντίνα Τερέσκοβα δικαίως θεωρείται ηρωίδα, διότι κατά τη διάρκεια της πτήσης αντιμετώπισε τεράστιες δυσκολίες, αλλά ξεπέρασε με αξιοπρέπεια όλες τις δοκιμασίες. Το κύριο πρόβλημα ήταν: ναυτία, λήθαργος, υπνηλία – όλα αυτά έπρεπε να καταπολεμηθούν. Ωστόσο, η πιο τρομερή δοκιμασία για την οποία οι επίσημες αρχές σιωπούσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα, ήταν μια δυσλειτουργία του μηχανισμού του πλοίου Tereshkova. Αντί να προσγειωθεί στη Γη, κατευθύνθηκε προς το διάστημα. Με θαυματουργό τρόπο, ο Gagarin, ο οποίος παρακολούθησε την πτήση, κατόρθωσε να καταλάβει πώς να διορθώσει την κατάσταση και η Βαλεντίνα Τερέσκοβα κατάφερε να επιστρέψει.

Για πολλά χρόνια μετά την πτήση της Βαλεντίνα Τερέσκοβα, οι σοβιετικές γυναίκες δεν ταξίδεψαν στο διάστημα, λόγω των «ατομικών χαρακτηριστικών του γυναικείου σώματος», που επέφεραν πάρα πολλές δυσκολίες. Αλλά το όνομα της πρώτης σοβιετικής γυναίκας-πιλότου είναι πάντα εγγεγραμμένο στην παγκόσμια ιστορία!

Η Τερέσκοβα, μετά την αποστολή του «Βοστόκ 6» δεν πέταξε ποτέ ξανά στο διάστημα. Σε συνέντευξή της όταν πλέον είχε φθάσει σε ηλικία 90 ετών είχε πει: «Ο Άρης είναι ο αγαπημένος μου πλανήτης. Είναι το όνειρο μου να πάω στον Άρη. Θα ήθελα να ανακαλύψω εάν υπήρχε ζωή εκεί. Και αν όντως υπήρχε, γιατί εξαφανίστηκε; Τι είδους καταστροφή συνέβη. Είμαι έτοιμη. Κι ας μη γυρίσω».

Επί χρόνια έθετε το θέμα να κάνει ξανά ένα ταξίδι στο διάστημα. Αλλά μετά τον θάνατο του Γιούρι Γκαγκάριν της είχαν πει: “Χάσαμε τον Γκαγκάριν, γι’ αυτό ξέχνα αυτήν την ιδέα». Το 2018 στη Μόσχα, στη διάρκεια της τιμητικής εκδήλωσης που διοργανώθηκε για την 55η επέτειο από τη θρυλική αποστολή της  είχε πει: «Φυσικά θα ήθελα να πάω στο Διάστημα. Υπάρχει το θέμα της ηλικίας, αλλά μπορώ!» και προκάλεσε θύελλα χειροκροτημάτων.

«Όλο και πιο πολύ θέλω να ξανακάνω αυτή την πτήση. Αντιλαμβάνομαι ότι είναι η ηλικία, εδώ όλα τελειώνουν. Όμως όταν πετούσα πάνω από τον Βόλγα, την γενέτειρα μου το Γιαροσλάβ, πάντα ήθελα να μιλήσω στην μητέρα μου, να της πως κάποιες πολύτιμες σκέψεις μου. Θυμάμαι όταν βρισκόμουν πάνω από την Αυστραλία, ονειρευόμουν να την επισκεφθώ. Αλλά μόνο τριάντα χρόνια αργότερα έλαβα μια επίσημη πρόσκληση από την κυβέρνηση της, να την επισκεφθώ. Πολύ συχνά βλέπω στα όνειρά μου αυτή την πτήση, είναι ένα αλησμόνητο γεγονός».

Μετά την ιστορική της πτήση αφιερώθηκε στην οικογένειά της, τις σπουδές της στην αεροδιαστημική μηχανολογία και την πολιτική. Λόγω της διάκρισής της, προωθήθηκε σε αρκετές πολιτικές θέσεις.