Η Ελλάδα «ικέτης» στον Τράμπ για να τηλεφωνήσει στον Ερντογάν

Να χρησιμοποιήσει τη "φιλική" σχέση του με τον Τούρκο πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν, κάλεσε ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τράμπ, προκειμένου να αποκλιμακωθεί η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, σύμφωνα με κυβερνητικές διαρροές, οι οποίες είδαν το φως της δημοσιότητας στα ελληνικά Μέσα Ενημέρωσης.

Μάλιστα, μερίδα του - φίλα προσκείμενου στην κυβέρνηση - Τύπου υποστηρίζει ότι η αμερικανική ηγεσία φέρεται να έδειξε τη διάθεση να το

Βεβαίως, το να μεσολαβήσει ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος στον Τ.Ερντογάν, από μόνο του δεν είναι αρνητικό. Τουναντίον, κρίνεται θετικό. Εύλογα, όμως, προκύπτει μια σειρά ερωτημάτων:

-Η Αθήνα ζητάει απλά ένα τηλεφώνημα από τον Τράμπ στον δεδηλωμένο "φίλο" του, Ταγίπ Ερντογάν, στον οποίο "πούλησε" πρόσφατα ακόμα και τους πιο στενούς "συμμάχους" των ΗΠΑ σε Συρία και Ιράκ, τους Κούρδους, ή ζητάει από την Ουάσιγκτον μια ουσιαστική παρέμβαση - πίεση προς την Άγκυρα ούτως ώστε να σταματήσει τις πειρατικές ενέργειές της; Ενέργειες, εξάλλου, που δυναμιτίζουν συνολικά την ευρύτερη γειτονιά μας, και βλάπτουν τα ίδια τα συμφέροντα των ΗΠΑ, όχι μόνον τα ελληνικά.

-Όταν ο ίδιος ο Τράμπ αποφεύγει να επικρίνει τον Ερντογάν ακόμα και για τη στάση που κρατάει στο ζήτημα της δολοφονίας του Σουλεϊμανί, αναμένει κανείς ότι θα τραβήξει το αυτί του Ερντογάν; Να σημειωθεί ότι ο Κ.Μητσοτάκης είναι ίσως από τους μοναδικούς μεταξύ των ηγετών της ΕΕ, ο οποίος ανοικτά στήριξε την απόφαση Τράμπ για τη δολοφονία του Σουλεϊμανί. Ως γνωστόν, ο Τ.Ερντογάν χαρακτήρισε τον Σουλεϊμανί "μάρτυρα", σε αντίθεση με τον Ν.Τράμπ που μίλησε για "τέρας". Μάλιστα, όταν ζητήθηκε από τον Αμερικανό πρόεδρο να σχολιάσει τον χαρακτηρισμό του Τούρκου προέδρου, αυτός έσπευσε να τον καλύψει λέγοντας πως όλα αυτά τα λέει για να χαϊδέψει τα αυτιά της τουρκικής κοινής γνώμης (!).

Ολίγον ... έγκυος

Ως εκ τούτων, καλά έπραξε ο Έλληνας πρωθυπουργός και ζήτησε την παρέμβαση Τράμπ, αλλά ας κρατάει μικρό πανέρι τόσο για το αν θα κάνει κάτι ουσιαστικό ο Αμερικανός πρόεδρος, όσο και για το αν ο Τ.Ερντογάν θα δείξει κατανόηση ή (το πιθανότερο) θα συνεχίσει την προκλητική τακτική του απέναντι στην Ελλάδα, την Κύπρο, κ.ο.κ.

Ο υπουργός Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο οποίος συνοδεύει τον Κ.Μητσοτάκη στις ΗΠΑ, ανέφερε χτες γι' αυτό: "Η αίσθησή μου είναι ότι ο πρόεδρος, Τραμπ, και τα μέλη της ομάδας του, θα κινηθούν στην παροχή καλών υπηρεσιών προκειμένου να αποφορτιστεί το κλίμα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται".

Και σε άλλες, σημερινές δηλώσεις του, πρόσθεσε: "Θεωρώ πως στο μέλλον θα έχουμε από πλευράς ΗΠΑ ανάληψη πρωτοβουλιών, προκειμένου να πέσουν λίγο οι τόνοι, κυρίως από την Τουρκία. Δεν είναι απαραίτητο ο πρόεδρος, Τραμπ να πάρει τηλέφωνο και να μιλήσει με τον Ερντογάν, υπάρχουν πάρα πολλά κανάλια επικοινωνίας τα οποία μπορούν να ενεργοποιηθούν. Αυτό το "να πέσουν λίγο οι τόνοι", ερμηνεύεται όπως εκείνο το "ολίγον έγκυος", δηλαδή να μην γίνει η χοντρή στραβή που θα οδηγήσει σε θερμό επεισόδιο; 'Η το άλλο, "κυρίως από την Τουρκία", σημαίνει ότι ο κ.Παναγιωτόπουλος βλέπει και άλλους στη γειτονιά μας που το παίζουν "κουτσαβάκια" εκτός της Τουρκίας;

Αμερικανικές "νουθεσίες" στην Άγκυρα

Αμερικανικές κινήσεις προς την κατεύθυνση της Άγκυρας με στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης στα ελληνοτουρκικά δεν είναι η πρώτη φορά που γίνονται.

Εξάλλου, είναι προς το συμφέρον των ιδίων των ΗΠΑ να μην υπάρξει αποσταθεροποίηση στο νοτιοανατολικό τμήμα της Ευρώπης, ανάμεσα σε δυο μέλη - "συμμάχους" στο ΝΑΤΟ. Άλλωστε, ανέκαθεν, ακόμα και από εποχής Σοβιετικής Ένωσης, όπου η περιοχή μας, εξαιτίας της μόνιμης ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης, χαρακτηριζόταν από τη Μόσχα ως το "μαλακό υπογάστριο του ΝΑΤΟ", αυτή ήταν η μόνιμη ανησυχία της Ουάσιγκτον και γενικότερα της Δύσης.

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, σε τέτοιου είδους "μεσολαβήσεις", "προτροπές" και "νουθεσίες" προς την Άγκυρα είχαν προβεί οι ΗΠΑ ειδικά μετά το επικίνδυνο επεισόδιο που είχε σημειωθεί τον Φεβρουάριο του 2017, οπότε, εντός ελληνικών χωρικών υδάτων, κοντά στο Φαρμακονήσι, τουρκικό παράκτιο περιπολικό "εισέβαλε" και εκτέλεσε βολές με πραγματικά πυρά. Έκτοτε, ακολούθησε σειρά αμερικανικών "νουθεσιών" προς την Άγκυρα. Κι' αυτό, διότι όλα έδειχναν ότι ανεβαίνει σταθερά και επικίνδυνα το θερμόμετρο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

-Ωστόσο, η ομάδα εξουσίας πέριξ τον Τ.Ερντογάν, ουδόλως άλλαξε την επιθετική και αναθεωρητική πρακτική της.

-Μόλις προ μηνών (καλοκαίρι 2016) είχε προηγηθεί το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, οι μαζικές αποδράσεις στρατιωτικών και "αντικαθεστωτικών" προς την Ελλάδα, τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, κ.ο.κ., με την Άγκυρα να εντείνει τις πιέσεις της ιδιαίτερα προς την Ελλάδα, ζητώντας επίμονα τους 8 αξιωματικούς που είχαν ζητήσει άσυλο.

-Ταυτόχρονα, χειροτέρευαν θεαματικά οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις.

-Παράλληλα, παρά τα μεγάλα προβλήματα που είχε δημιουργηθεί στις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, η Τουρκία εισέβαλε λίγο αργότερα στη Συρία (επαρχία Αφρίν).

-Την ίδια στιγμή καθιέρωνε το στρατιωτικό δόγμα των τριών μετώπων (εσωτερικό με Κούρδους, Συρία, και Ελλάδα - Κύπρος), αμφισβητούσε ελληνικά νησιά και νησίδες, ενώ στη συνέχεια άρχισε βήμα το βήμα να κλιμακώνει ποιοτικά και ποσοτικά τις προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ και στην Ελλάδα.

-Έτσι, μετά και τα τελευταία "δωράκια" Τράμπ και Πούτιν προς τον Ερντογάν, στη βορειοανατολική Συρία, ακολούθησε η περαιτέρω υλοποίηση του σχεδίου, με την υπογραφή της συμφωνίας της Άγκυρας με την κυβέρνηση - μαριονέτα της Τρίπολης στη Λιβύη.

Παρά τις αμερικανικές "νουθεσίες", αλλά και τις σκληρές διπλωματικές προσπάθειες της Αθήνας προς την Άγκυρα για να υπάρξει εξομάλυνση της κατάστασης, η Τουρκία συνέχισε στην επιθετική γραμμή της. Τους πρώτους μήνες του 2018, στα Ίμια, τουρκικό πλοίο επιχείρησε να εμβολίσει πλοίο του ελληνικού Λιμενικού, ενώ κατόπιν σημειώθηκε μια άκρως χοντροκομμένη ενέργεια: Η σύλληψη δυο Ελλήνων στρατιωτικών, στον Έβρο, που βρέθηκαν εντός τουρκικού εδάφους. Πέραν των οποιωνδήποτε ευθυνών της ελληνικής στρατιωτικής ηγεσίας, και των δυο στρατιωτικών, ήταν εμφανές ότι το θερμόμετρο στα ελληνοτουρκικά ανέβαινε συνεχώς και επικίνδυνα.

Τελικώς, λίγους μήνες μετά, όπως αναφέρουν διπλωματικοί κύκλοι, χάρις κυρίως στις "γέφυρες" που είχε στήσει ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, και με την καθοριστική συμβολή του τότε πρέσβη της χώρας μας στην Άγκυρα, Πέτρου Μαυροειδή, η Τουρκία επέστρεψε τους δυο στρατιωτικούς. Κι' όλα αυτά, σε πείσμα, όπως αναφέρουν οι ίδιοι κύκλοι, των "παλικαρισμών" ορισμένων μελών της τότε στρατιωτικής ηγεσίας, καθώς και μερίδας της τότε πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Άμυνας που ήθελα να στήσει σόου μεγαλοπρεπούς υποδοχής (ντροπής, στην ουσία) με την άφιξη των δυο "ηρώων".

"Όνειρο" ή εφιάλτης;

Το κλειδί, λοιπόν, για την Ελλάδα δεν είναι μόνο ένα τηλεφώνημα Τράμπ, αλλά οι συμμαχίες που κτίζει στην περιοχή, εντός των ΗΠΑ, στην Ευρώπη, και στην ανατολική Μεσόγειο, αλλά και με την Κίνα και τη Ρωσία, για την αποτροπή των τουρκικών σχεδίων.

Το να ζητάει, βέβαια, ο πρωθυπουργός την αμερικανική μεσολάβηση, δείχνει το μεγάλο μέγεθος της αγωνίας και της ανησυχίας. Ωστόσο, το τηλεφώνημα Τράμπ, εάν γίνει, όσο χρήσιμο και να' ναι, δεν αποτελεί πανάκεια.

Το απρόβλεπτον του Ερντογάν, η νευρικότητά του, ο αναθεωρητισμός της γείτονος, σε συνδυασμό με την επιθετικότητά της, η επιθυμία της Τουρκίας να μετατραπεί στο "μεγάλο αφεντικό" της περιοχής, χάρις και στον πακτωλό οικονομικής βοήθειας από το Κατάρ, δύσκολα θα αναστραφούν. Κάτι, βέβαια, που δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να εδραιώνονται στέρεες διπλωματικές γέφυρες με την απέναντι πλευρά. Όχι, πάντως, με διπλωματικές "υποκλίσεις" στελεχών του ελληνικού κρατικού μηχανισμού έναντι του "σουλτάνου".

Πολύ περισσότερο, έχει έλθει επιτέλους η ώρα να κατανοήσουν οι ΗΠΑ ότι οι πρακτικές που ακολουθεί η Άγκυρα αποβαίνουν - σε μεγάλο βαθμό - εις βάρος των δικών τους συμφερόντων. Καιρός είναι να καταλάβουν ότι τα όσα λέγει η Ελλάδα δεν είναι απόρροια κάποιων καπρίτσιων της στα ελληνοτουρκικά, ή επειδή τα θέλει όλα δικά της, αλλά ότι, με την πρακτική της, η Τουρκία αποσταθεροποιεί συνολικά την περιοχή, ενώ, άμεσα, και πολύ περισσότερο μεσομακροπρόθεσμα, προκαλεί σοβαρή βλάβη στις ΗΠΑ, την Ευρώπη, κ.λ.π..

Υπάρχουν ισχυροί κύκλοι στις ΗΠΑ που κατανοούν και συμμερίζονται αυτές τις αναλύσεις. Ως εκ τούτου, η Αθήνα καλείται να ξεκαθαρίσει στην Ουάσιγκτον ότι η χώρα μας δεν ζητιανεύει, αλλά απαιτεί έμπρακτα "ανταλλάγματα", τα οποία δεν είναι προς όφελος μόνο των ελληνικών συμφερόντων, αλλά, σε τελική ανάλυση, εκ των πραγμάτων, ωφελούν και τις ΗΠΑ.

Όλα αυτά, όμως, δεν επιτυγχάνονται απλώς με επικλήσεις περί τηλεφωνημάτων στον Τ.Ερντογάν, αλλά με εμπεριστατωμένες αναλύσεις προς την αμερικανική πλευρά, και καλές διασυνδέσεις σε υψηλότατα επίπεδα της κυβερνητικής και κρατικής μηχανής των ΗΠΑ. Η Ελλάδα έχει δώσει πάρα πολλά στις ΗΠΑ, και, ειδικά με την τελευταία συμφωνία για τις βάσεις, έχει παραχωρήσει υπέρμετρες διευκολύνσεις. Κατά συνέπεια, είναι η σειρά των ΗΠΑ να αποδείξουν ότι δεν είναι "μοναχοφάηδες", και ότι είναι ειλικρινείς όταν χαρακτηρίζουν την Ελλάδα "στρατηγικό εταίρο". Το ίδιο, βέβαια, και ίσως πολύ περισσότερο, ισχύει προς την κατεύθυνση του Βερολίνου, του Λονδίνου, και άλλων πρωτευουσών.

Πάντως, εάν δεν επιθυμεί ο Τράμπ να χαλάσει τις καρδιές του με τον "φίλο" του ("κουμπάρος", στα καθ' ημάς, παλαιότερα), Ερντογάν, υπάρχει και ο άλλος δρόμος. Ο δύσκολος. Να δει, για παράδειγμα, ο Έλληνας πρωθυπουργός στον ύπνο του ένα ... "όνειρο", όπως ότι έχασε κάπου τη συμφωνία για τις βάσεις, ή ότι του την έκλεψε ο Τσίπρας, και ότι, μέχρι να του την επιστρέψει, δεν την φέρνει για έγκριση στη Βουλή, και, άρα, την "παγώνει" προς το παρόν. Εντάξει, εντάξει, "όνειρο" είπαμε, όχι εφιάλτης κύριε πρωθυπουργέ!

Διαβάστε περισσότερα