Οι αναβαθμίσεις «οχυρώνουν» τις ελληνικές τράπεζες και ενισχύουν το «μαξιλάρι ρευστότητας»

Μεταξύ των μεγάλων κερδισμένων από την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τους Οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, με τελευταία την S&P, θα είναι οι ελληνικές τράπεζες και τα asset τους.

Οι τράπεζες διαθέτουν σημαντική ρευστότητα η οποία ενισχύεται, μεταξύ των άλλων και από τις αναβαθμίσεις των οίκων αξιολόγησης, δίνοντας μεγαλύτερα περιθώρια και για περισσότερα δάνεια σε επιχειρήσεις και ιδιώτες.

Οι αναβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης έχουν άρει ένα εμπόδιο που εμποδίζει τους διαχειριστές κεφαλαίων να διακρατούν στα χαρτοφυλάκιά τους ομόλογα ελληνικών τραπεζών.

Για τις τράπεζες, οι αναβαθμίσεις μεταφράζονται σε βελτιωμένες συνθήκες χρηματοδότησης, εξοικονόμηση κόστους επιτοκίου στις μελλοντικές εκδόσεις MREL (Απαίτηση Ιδίων Κεφαλαίων και Επιλέξιμων Υποχρεώσεων) και βελτίωση της ποιότητας των χαρτοφυλακίων τίτλων τους, τα οποία αποτελούνται κυρίως από τίτλους ελληνικών ομολόγων.

Επίσης μακροπρόθεσμα οι ελληνικές τράπεζες θα είναι περισσότερο οχυρωμένες σε τυχόν χρηματοπιστωτικές κρίσεις, καθώς η ρευστότητά τους θα είναι διασφαλισμένη, λόγω της επιλεξιμότητας των ομολόγων τους για δανεισμό από την ΕΚΤ. Οι τράπεζες έχουν χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης και βελτιωμένη ρευστότητα καθώς μπορούν να δανείζονται από την ΕΚΤ με εγγύηση ομόλογα του δημοσίου που αποτιμώνται στην πραγματική τους αξία.

Η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του δημοσίου αναβαθμίζει και το αξιόχρεο των τραπεζών, οι οποίες θα μπορούν να δανείζονται με πιο χαμηλά επιτόκια από τη διατραπεζική αγορά. Ο φθηνότερος δανεισμός για τις τράπεζες σημαίνει εξίσου φθηνό δανεισμό και για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Οι ελληνικές τράπεζες καλύπτουν σε σημαντικό βαθμό τις χρηματοδοτικές τους ανάγκες με έκδοση ομολόγων στη διεθνή αγορά. Πλέον αντλούν κεφάλαια με ευνοϊκούς όρους, ήδη από το 2023 και συνεχίζεται ακόμα μία τάση μείωσης των επιτοκίων τους σε όλες τις εκδόσεις στις οποίες προχωρούν. Η αιτία είναι η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από την ελληνική οικονομία την οποία ακολούθησαν αναβαθμίσεις των τραπεζών και στη συνέχεια οι μειώσεις επιτοκίων της ΕΚΤ.

Από τον Απρίλιο του 2023 και την αναβάθμιση από τον οίκο S&P τότε, τα επιτόκια των ομολόγων υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητάς τους έχουν μειωθεί, κατά μέσο όρο, περίπου 440 μονάδες βάσης.

Η μεσοσταθμική απόδοση για τις νέες εκδόσεις ομολόγων υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας (senior) έχει μειωθεί σε 4,3%.

Στους δείκτες επενδυτικής βαθμίδας τα ομόλογα ελληνικών τραπεζών

Σημαντική επενδυτική ευκαιρία εντοπίζει η Barclays στις ελληνικές τράπεζες και ειδικά στα senior preferred ομόλογα, καθώς το μπαράζ αναβαθμίσεων των οίκων αξιολόγησης έχει κάνει επιλέξιμα πολλά από αυτά στους διεθνείς δείκτες επενδυτικής βαθμίδας. Παράλληλα τονίζει το ισχυρό μακροοικονομικό περιβάλλον της Ελλάδας και τα θεμελιώδη μεγέθη των τραπεζών, ενώ σημειώνει ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι λιγότερο ευαίσθητες στους δασμολογικούς και τους γεωπολιτικούς κινδύνους σε σχέση με άλλες τράπεζες στην Ευρώπη.

Όπως επισημαίνει η Barclays, η υποαπόδοση των ομολόγων των ελληνικών τραπεζών δεν δικαιολογείται σε καμία περίπτωση από το μακροοικονομικό περιβάλλον της Ελλάδας ή τα θεμελιώδη μεγέθη των τραπεζών.

Η Barclays είχε επισημάνει το περασμένο έτος ότι οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες αποτελούν ανερχόμενες υποψήφιες για ένταξη στους δείκτες επενδυτικής βαθμίδας όπως ο Bloomberg IG Index. Η αναβάθμιση από την S&P τον Ιανουάριο του 2025 για την Εθνική Τράπεζα και την Eurobank από BB+ σε BBB- έφερε και τις καμπύλες των senior preferred ομολόγων τους στον δείκτη επενδυτικής βαθμίδας, δηλαδή, όλοι οι τίτλοι τους έχουν ενταχθεί πλέον στο IG δείκτη .

Έκτοτε, η Moody’s ακολούθησε τα βήματα της S&P, με περαιτέρω αναβαθμίσεις των ελληνικών συστημικών τραπεζών τον Μάρτιο του 2025, λόγω της αναβάθμισης της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας σε Baa3 και στην επενδυτική βαθμίδα, από Ba1 πριν. Η Εθνική και η Eurobank αναβαθμίστηκαν σε Baa1 από Baa2, καθώς προηγουμένως περιορίζονταν από την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας.

Εν τω μεταξύ, η Alpha Bank και η Τράπεζα Πειραιώς αναβαθμίστηκαν κατά μία βαθμίδα από Baa3 σε Baa2. Οι προοπτικές της Alpha Bank ήταν οι μόνες που παρέμειναν θετικές λόγω των περαιτέρω αναμενόμενων βελτιώσεων των μεμονωμένων θεμελιωδών στοιχείων.

Η Fitch αναβάθμισε την Εθνική Τράπεζα και την Eurobank σε BBB- από BB+, έτσι αυτές οι δύο τράπεζες έχουν αξιολογήσεις επενδυτικής βαθμίδας από τους τρεις μεγαλύτερους οίκους αξιολόγησης.

ΤτΕ: Σημαντικό όφελος των επιχειρήσεων από τις αναβαθμίσεις Δημοσίου και τραπεζών

Οι αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της Ελλάδας και των ελληνικών τραπεζών, με πιο πρόσφατες του Moody’s και του DBRS, ωφέλησαν σημαντικά τις ελληνικές επιχειρήσεις που εκδίδουν ομόλογα, σύμφωνα με έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος (Note on the Greek economy).

Οι εκδόσεις ομολόγων από μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις υπερτριπλασιάστηκαν το 2024 σε 2,1 δις. ευρώ από 600 εκατ. ευρώ το 2023, ενώ το κόστος δανεισμού τους είναι κοντά σε αυτό επιχειρήσεων της Ευρωζώνης με αξιολόγηση ΒΒΒ- (επενδυτική βαθμίδα).

Οι αποδόσεις των ελληνικών εταιρικών ομολόγων αυξήθηκαν σημαντικά λιγότερο σε σχέση με τις αντίστοιχες αποδόσεις εταιρειών της Ευρωζώνης με αξιόχρεο ΒΒΒ- (επενδυτική βαθμίδα).

Οι αποδόσεις των υψηλής εξασφάλισης ομολόγων των ελληνικών τραπεζών αυξήθηκαν κάπως το τελευταίο διάστημα, αλλά αυτές των άλλων τραπεζών της Ευρωζώνης αυξήθηκαν σημαντικά.

Πηγή: AΠE-MΠE