Ο Πατέρας (The Father): Η κριτική του Δημήτριου Ζαπάντη

Ο Δημήτριος Ζαπάντης γράφει την κριτική του για τη συγκλονιστική ταινία Ο Πατέρας με τον Antony Hopkins και την Olivia Colman.

Ο Πατέρας σε σκηνοθεσία του Florian Zeller

Ο Πατέρας (The Father), είναι μια ταινία σε σκηνοθεσία του Florian Zeller με τον Antony Hopkins που στα 84 του χρόνια, υποδύεται έναν 84τετράχρονο που εμφανίζει απώλεια μνήμης και δημιουργεί πραγματικότητες και παρελθόν που δεν υπάρχει. Ενώ προσπαθεί να πιαστεί από απτές αποδείξεις της ζώσας πραγματικότητας, για να επαναπροσδιορίσει τις πραγματικότητες που δημιουργεί το μυαλό του. Όλα αυτά, με βοηθό την κόρη του Olivia Colman. Kαι εχθρό το γαμπρό του Mark Gatis/Rufus Sewell (ανάλογα ποιον δημιουργεί το μυαλό του), όπου τον θεωρεί βάρος μέσα στο σπίτι του.

Η ταινία, μας τοποθετεί μέσα σε μια προβληματική κατάσταση ενός ηλικιωμένου που προσπαθεί να είναι λειτουργικός και αυτάρκης, χωρίς να είναι βάρος στους γύρω του. Αναζητά συνεχώς το ρολόι του, στην προσπάθειά του να προσδιορίσει το χρόνο, το φαγητό με το κοτόπουλο λειτουργεί σαν λάιτ μοτίβ, για να θυμίσει την δημιουργικότητα της μαγειρικής που δεν μπορεί να έχει όντας ηλικιωμένος με απώλεια μνήμης. Παράλληλα, το έργο διατρέχει μουσικά σαν μοτίβο το νοσταλγικό-συμβολικό, όσον αφορά τον τίτλο της πράξης του τραγουδιού, Les  pecheurs de perles, WD, Act Ι: Je crois entedre encore(νομίζω πως ακούω ακόμα).

Το δίπολο πατέρα – κόρης απέναντι στο δίπολο των δυο συζύγων

Στο έργο, διακρίνουμε ως σύλληψη να εμπεριέχει το βίωμα να ζει κανείς με έναν μη λειτουργικό όσον αφορά τη μνήμη άτομο. Τα πρόσωπα, λειτουργούν μέσα από πρισματικές ταυτότητες με δράση που επικαλύπτει τις προσωπικές νόρμες τους. Έτσι, διακρίνουμε το δίπολο πατέρας κόρη, με τον πατέρα να προσπαθεί να αποδείξει ότι είναι ακόμα ενεργό άτομο και δεν χρειάζεται βοήθεια. Και την κόρη να προσπαθεί αντιλαμβανόμενη την κατάστασή του να τον βοηθήσει όσο μπορεί. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει το δίπολο των δυο συζύγων. Όπου η κόρη πρέπει να είναι απέναντι στον σύζυγό της. Kαι ο σύζυγος βλέπει τον πεθερό του ως βάρος, σε σημείο να τον χτυπάει κιόλας. Ο πατέρας, αναπαριστά με δραματικό τρόπο την ανθρώπινη ύπαρξη σε παθητικό αντικείμενο. Που δέχεται ξύλο και που αναγνωρίζεται μόνο ως ομιλών υποκείμενο.

Η σχετικότητα του χρόνου μέσα στον χώρο

Μέσα στην ταινία διαφαίνεται η σχετικότητα του χρόνου μέσα στον χώρο. Η πορεία του χρόνου άλλες φορές συμβαδίζει με τον πατέρα άλλοτε μακριά από αυτόν· και την κόρη να προσπαθεί να τρέξει για να προφτάσει. Διακρίνουμε λοιπόν δυο διαφορετικές χρονικές στιγμές. Και αυτοί οι άνθρωποι ζουν σε μια διάρκεια εξακολουθητική. Το κάθε παρόν στην ταινία, είναι ψευδαισθητικό και μετέωρο στο εδώ και τώρα και στο αλλού και τότε. Η αίσθηση της ασφάλειας και της αγωνίας, δρουν συγχρονικά κατά τη διάρκεια ολόκληρης της ταινίας, διακρίνοντας το «τραγικό στην καθημερινότητα».

Η προσπάθεια του πατέρα να πείσει τον εαυτό του πως υπάρχει, έχει αντικατασταθεί από μια παρορμητική αγωνία που τον οδηγεί να επαναλαμβάνει πράγματα ή να επινοεί. Μέσα από μια Μπεκετικής σύλληψης του πατέρα δημιουργούνται συνεχώς παρερμηνείες της πραγματικότητας. Μέσα από μια πληθωρικότητα σημασιολογικών φορτίων ο πατέρας λειτουργεί σαν δείκτης μια οπτικής αναπαράστασης της ακριβολογίας της απώλειας μνήμης. Το « Cogito ergo sum» (σκέφτομαι άρα υπάρχω) λειτουργεί μέσα από τον πατέρα κατοπτρικά με το «Fallor ergo sum» (σφάλλω άρα υπάρχω). Έτσι με τον κυνικό αυτό τρόπο, υπονομεύεται η κανονικότητα της σχέσης ανάμεσα σε θεατές σε πατέρα κόρη και όλους τους ήρωες του έργου.

Κριτική για την ταινία Ο Πατέρας με τον Antony Hopkins

Σκηνοθετικά στο έργο, ο Zeller προσπαθεί να προκαλέσει το θεατή μεταφέροντάς τον στο εσωτερικό ενός σπιτιού· με το συγκεκριμένο πρόβλημα, της απώλειας μνήμης, να πλανάται σε κάθε ψυχολογική κατάσταση του έργου. Η ατμόσφαιρα του έργου, μέσα από την μουσική και οπτική σύνθεση εναρμονίζεται και αποκαλύπτει ένα βαθύτερο συναίσθημα αισθαντικής νοσταλγίας. Πουθενά στην ταινία δεν θα δούμε αποτυπώσεις σκηνών που λειτουργούν σε μη φαντασιακό πλαίσιο, καθώς προέχει η ρεαλιστική αποτύπωση της κατάστασης, εν είδει παρόντων θεατών, φασματικής θέασης των γεγονότων της προσωπικής αλλοτρίωσης ενός ηλικιωμένου ανθρώπου· μέσα από δυναμικές ανισορροπίες μιας κόρης-συζύγου-γυναίκας και ενός κοινωνικά μορφοποιημένου- νοικοκυραίου συζύγου, λανθάνουσας χρονικά αντίληψης ως προς το μέλλον που έρχεται και γι΄αυτόν· και  βλέπει τον πεθερό του σαν βάρος- εμπόδιο πραγματοποίησης πρόσκαιρων σχεδίων και χαρών, καταργώντας χωρίς σεβασμό την ανθρώπινη αξιοπρέπεια ενός ηλικιωμένου ανθρώπου.

Τέλος, στο έργο διακρίνουμε μια σκηνοθετική καθαρότητα, μια θέση απέναντι στο πρόβλημα της απώλειας μνήμης. Που μας φέρνει σαν θεατές πιο κοντά σε μια άγνωστη γι΄ αρκετούς κατάσταση. Οι σκηνές , δεν μας επιτρέπουν να λυπηθούμε αυτό το ηλικιωμένο άτομο. Αλλά να συναισθανθούμε, να αντιδράσουμε. Καθώς μέσα από τις πολλαπλές όψεις που δημιουργεί, υπάρχουν οι εμπειρίες μιας ζωής και μιας προσπάθειας λειτουργικής αποτύπωσης- αξιοπρέπειας ενός ανθρώπου.

Δείτε επίσης:

Anthony Hopkins: O γηραιότερος υποψήφιος για βραβείο Α’ ΑνδρικούThe Father: O Άντονι Χόπκινς μας εξηγεί γιατί είναι ο ρόλος της ζωής του

Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com.

The post Ο Πατέρας (The Father): Η κριτική του Δημήτριου Ζαπάντη appeared first on Youfly.