Του έκοψαν το χέρι, του αφόρισαν την ψυχή, και του φυλάξανε την καρδιά. Ο πρώτος Έλληνας που σήκωσε τη σημαία της Επανάστασης

23:44 19/5/2025 - Πηγή: Sportime

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1792 και σε ηλικία 13 ετών βρέθηκε στη Ρωσία, ως μέλος της οικογένειας Υψηλάντη. Στρατολογήθηκε στους εφίππους σωματοφύλακες του Τσάρου Αλέξανδρου Α΄ και πολέμησε στον στρατό της Ρωσίας κατά του Ναπολέοντα. Στη μάχη της Δρέσδης, σε ηλικία μόλις 21 ετών, έχασε το δεξί του χέρι από πυροβολισμό. Δεν υποχώρησε.

Το 1820, οι Φιλικοί τον πλησίασαν. Ο Καποδίστριας είχε ήδη αρνηθεί να αναλάβει την αρχηγία. Ο Υψηλάντης αποδέχθηκε. Ορκίστηκε στην Πετρούπολη και έγραψε: «Δεν είμαι μόνος μου· έχω τρία εκατομμύρια αδελφούς». Από εκείνη τη μέρα υπέγραφε με τα αρχικά «α.ρ.» και το ψευδώνυμο «Καλός».

Συντόνισε τη δράση των εφορειών, δημιούργησε εθνικά γραμμάτια, έστειλε εγκυκλίους, όρισε τα πρώτα οργανωτικά μέτρα του εθελοντικού στρατού. Προώθησε μια σημαία που θα έφερε τον φοίνικα μέσα στις φλόγες και τη φράση «ἐκ τῆς τέφρας ἀναγεννῶμαι». Δεν ήταν ποιητικός. Ήταν έτοιμος.

Η επιλογή του να ξεκινήσει την Επανάσταση στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες δεν ήταν αυθόρμητη. Εκεί δεν υπήρχε οθωμανικός στρατός. Εκεί υπήρχαν δίκτυα Φαναριωτών. Εκεί είχε συγκεντρωθεί ο πυρήνας. Περνά τον Προύθο στις 22 Φεβρουαρίου 1821 και σηκώνει τη σημαία στο Ιάσιο. Την επόμενη, εκδίδει την προκήρυξη «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος». Ήταν ο πρώτος.

Στις 26 Φεβρουαρίου γίνεται δοξολογία στον ναό των Τριών Ιεραρχών. Ο μητροπολίτης του παραδίδει το ξίφος, όπως οι βυζαντινοί. Ο Υψηλάντης μαζεύει εθελοντές, οργανώνει το πρώτο Πυροβολικό με δύο γαλλικά πυροβόλα, δημιουργεί τον Ιερό Λόχο από 500 σπουδαστές. Έχει ορμή, όχι στρατό.

Η μάχη του Δραγατσανίου στις 7 Ιουνίου 1821 σηματοδοτεί την καταστροφή. Οι Βλάχοι δεν τον βοηθούν, οι Ρώσοι αποστασιοποιούνται, ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ τον αφορίζει για να αποφευχθούν σφαγές στην Πόλη. Ο Υψηλάντης χάνει, φυλακίζεται στην Αυστρία. Οδηγείται στα υπόγεια του Μούνκατς.

Ελευθερώνεται το 1827, εξουθενωμένος. Πεθαίνει λίγο αργότερα, στις 31 Ιανουαρίου 1828, στη Βιέννη. Δεν πρόλαβε να δει την Ελευθερία. Αλλά την είχε ήδη δει μέσα του. Ζήτησε να σταλεί η καρδιά του στην Ελλάδα. Και στάλθηκε.

Η καρδιά του φυλάχθηκε κρυφά στον Άγιο Γεώργιο της Βιέννης. Το 1843, έφτασε στην Αθήνα. Το 1859 τοποθετήθηκε σε λήκυθο στον ναό του Αμαλίειου Ορφανοτροφείου. Σήμερα βρίσκεται μαζί με του αδελφού του, Γεώργιου Υψηλάντη, σε εσοχή του ναού, κάτω από την επιγραφή: «Καρδίαι Αλ. και Γ. Υψηλάντου».

Κανείς δεν θυμάται ότι εκείνος ξεκίνησε την Επανάσταση πρώτος. Κανείς δεν θυμάται ότι πρώτος αφαιρέθηκε από το χάρτη. Αλλά μια ολόκληρη πόλη στην Αμερική –το Ypsilanti του Μίσιγκαν– πήρε το όνομά της από αυτόν. Όχι από τον Κολοκοτρώνη. Όχι από τον Καραϊσκάκη. Από τον Υψηλάντη.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords