Την άκουσαν εκατομμύρια. Τη λάτρεψαν σαν θρύλο. Πέθανε με 70 λεπτά στην τράπεζα.

00:59 3/6/2025 - Πηγή: Sportime

Δεν υπήρξε ποτέ άλλη σαν την Billie Holiday. Στην πιο διάσημη ερμηνεία της, το «Strange Fruit», το φως χαμήλωνε, το κοινό σιωπούσε, και μόνο το πρόσωπό της έμενε φωτισμένο. Όταν τέλειωνε το τραγούδι για τα λιντσαρισμένα κορμιά που κρέμονταν από τα δέντρα, έσβηναν τα φώτα. Κι εκείνη έφευγε σιωπηλά, πριν προλάβει κανείς να χειροκροτήσει.

Το 1948 γέμισε το Carnegie Hall με 2.700 θεατές. Δεν είχε ούτε μία επιτυχία στα charts εκείνη τη χρονιά. Και όμως, έγινε ανάρπαστη. Στα παρασκήνια, έβαζε πάνω στο κεφάλι της λευκές γαρδένιες με καρφίτσες που κάποιες φορές την αιμορραγούσαν. Δεν σταματούσε. Η μουσική της ήταν η ζωή της. Κι η ζωή της μια πληγή ανοιχτή.

Ήταν η πρώτη μαύρη γυναίκα που τραγούδησε με λευκή ορχήστρα στην περιοδεία του Artie Shaw. Την έδιωχναν από τα ξενοδοχεία, της απαγόρευαν να χρησιμοποιήσει το ασανσέρ, της φώναζαν “nigger wench” από τις αίθουσες. Κι όμως, συνέχιζε να ανεβαίνει στη σκηνή, να τραγουδάει και να κοιτάζει κατάματα τον κόσμο.

Στα παιδικά της χρόνια, την είχαν κλειδώσει οι καλόγριες σε ένα δωμάτιο με ένα πτώμα για τιμωρία. Μια νύχτα, μικρή ακόμα, απέτρεψε βιασμό με γροθιές. Μέχρι τα 14 της, είχε δουλέψει σε πορνεία, σε σκάλες, σε κουζίνες. Η φωνή της γεννήθηκε μέσα στον φόβο και έγινε όπλο. Ένα όπλο που μάτωνε.

Το τραγούδι «God Bless the Child» δεν ήταν μεταφορά. Ήταν η απάντησή της στη μητέρα της, που της αρνήθηκε λεφτά όταν η Billie είχε ανάγκη. «Ο Θεός να ευλογεί το παιδί που έχει τα δικά του» είπε. Και το έγραψε. Πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Τη λάτρεψαν. Αλλά δεν κράτησε τίποτα.

Όταν τραγούδησε για πρώτη φορά το «Strange Fruit» το 1939, η δισκογραφική της αρνήθηκε να το κυκλοφορήσει. Ήταν πολύ επικίνδυνο. Το έβγαλε από μικρό ανεξάρτητο label. Και έγινε το τραγούδι της ζωής της. Η φωνή της πολιτικής συνείδησης στην εποχή της σιωπής.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ την παρακολουθούσε. Ο διευθυντής του Γραφείου Ναρκωτικών, Χάρι Άνσλινγκερ, την ήθελε στη φυλακή. Όχι επειδή έπαιρνε ναρκωτικά – αλλά επειδή τραγουδούσε για την αδικία. Την συνέλαβαν, της αφαίρεσαν την άδεια να τραγουδά σε χώρους με αλκοόλ. Την εξόντωσαν.

Στα τελευταία της χρόνια, η Billie ήταν αδύναμη, πρησμένη, εξαντλημένη. Εμφανίστηκε στην Ευρώπη και συγκλόνισε. Η φωνή της δεν είχε πια δύναμη – είχε όμως μια σπαρακτική αλήθεια. Όποιος την άκουσε, ένιωθε το τέλος να πλησιάζει. Και όμως, δεν σταμάτησε να τραγουδά.

Την έκλεισαν στο νοσοκομείο για κίρρωση. Την αλυσοδέσαν στο κρεβάτι. Οι αστυνομικοί φύλαγαν την πόρτα. Ήταν κατάδικη με ορό. Δεν μπορούσε να φάει, να μιλήσει, να δει φίλους. Πέθανε στις 17 Ιουλίου 1959, στα 44 της χρόνια. Είχε 70 σεντ στον τραπεζικό της λογαριασμό.

Εκατομμύρια άνθρωποι την είχαν ακούσει. Άλλαξε την ιστορία της μουσικής. Έδωσε φωνή στους άφωνους. Και όταν έσβησε, έμεινε μόνο η φωνή της. Μια φωνή που ακόμα πονάει, ακόμα λέει την αλήθεια, ακόμα στοιχειώνει.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Keywords