Πριν να αρχίσουν να κουνάνε το ραβδί με τα χέρια, οι μαέστροι χτυπούσαν με αυτό το πάτωμα, μέχρι που ένας χτύπησε το πόδι του, μολύνθηκε και πέθανε
Η ιστορία της διεύθυνσης ορχήστρας που ξέρουμε σήμερα με τα χέρια και το λεπτό ραβδί είναι σχετικά πρόσφατη, αν και μοιάζει τόσο φυσική που δύσκολα φανταζόμαστε ότι κάποτε οι μαέστροι χρησιμοποιούσαν μια πολύ πιο σκληρή και επικίνδυνη μέθοδο. Πριν από το 17ο αιώνα, οι μαέστροι συνήθιζαν να κρατούν ένα μεγάλο, βαρύ ραβδί — παρόμοιο με κοντάρι — και να το χτυπούν με δύναμη στο πάτωμα για να δίνουν το ρυθμό και να καθοδηγούν τους μουσικούς.
Αυτή η πρακτική είχε λειτουργικό σκοπό: σε μεγάλες αίθουσες με πολλούς μουσικούς, το δυνατό χτύπημα μπορούσε να ακουστεί καθαρά και να συγχρονίσει το σύνολο. Δεν υπήρχαν μικρόφωνα ή σύγχρονα ηχητικά μέσα, οπότε ο μαέστρος έπρεπε να χρησιμοποιεί φυσικά μέσα για να επιβληθεί.
Όμως αυτή η μέθοδος έκρυβε κινδύνους. Ο διάσημος Γάλλος συνθέτης και μαέστρος Jean-Baptiste Lully (1632–1687) είναι το πιο τραγικό παράδειγμα. Ο Lully ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς μουσικούς της εποχής του, πρωτοπόρος στη μουσική του μπαρόκ και μαέστρος της αυλής του Λουδοβίκου XIV. Ήταν γνωστός για την αυστηρότητα και το πάθος του, και συνήθιζε να χτυπάει το ραβδί του δυνατά στο πάτωμα για να δίνει τον ρυθμό.
Σε μια από τις πρόβες του, κατά λάθος, το ραβδί του τρύπησε το πόδι του. Ήταν ένας μικρός τραυματισμός στην αρχή, όμως ο Lully, πεισματάρης και ίσως απρόσεκτος, αρνήθηκε να ζητήσει ή να δεχτεί ιατρική βοήθεια. Η πληγή μολύνθηκε, εξελίχθηκε σε γάγγραινα και παρά τις προσπάθειες, ο μαέστρος πέθανε από τη μόλυνση.
Αυτό το περιστατικό έβαλε τέλος στη χρήση του βαρύ ραβδιού για χτύπημα στο πάτωμα. Σιγά σιγά, οι μαέστροι άρχισαν να υιοθετούν την πρακτική που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα: να χρησιμοποιούν ένα λεπτό ραβδί (μπατόν) που κινείται στον αέρα, ή ακόμα και τα ίδια τα χέρια, για να δίνουν το ρυθμό και να επικοινωνούν με την ορχήστρα. Η κίνηση αυτή ήταν πιο ασφαλής, πιο ακριβής και επέτρεπε περισσότερη έκφραση και επικοινωνία.
Το ατύχημα του Lully δεν ήταν απλώς ένα περιστατικό υγείας — ήταν το σημείο καμπής στην ιστορία της διεύθυνσης ορχήστρας, που επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο μουσική και μαέστροι συνεργάζονται μέχρι σήμερα.
Επιπλέον, το γεγονός αυτό αποκαλύπτει μια εποχή όπου οι μουσικοί ήταν όχι μόνο καλλιτέχνες αλλά και πολεμιστές, οι μαέστροι είχαν φυσική δύναμη και έλεγχο πάνω σε μεγάλα σύνολα με σκληρά μέσα, και η τέχνη ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιβίωση και τον κίνδυνο.
Η αλλαγή στην τεχνική διεύθυνσης συνδυάστηκε και με την εξέλιξη της μουσικής και των ορχηστρών, που γίνονταν ολοένα και πιο σύνθετες και απαιτούσαν λεπτές και εκφραστικές χειρονομίες.
Σήμερα, όσο και αν μας φαίνεται δεδομένο, η χρήση των χεριών και του μπατόν είναι αποτέλεσμα αιώνων εξέλιξης, τραγωδιών όπως αυτή του Lully, και της συνεχούς αναζήτησης της αρμονίας ανάμεσα στην τέχνη και την ασφάλεια.
Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Αθλητικά
- Σοβαρό τροχαίο στην Καισαριανή – Μηχανή ανετράπη, δύο εγκλωβισμένοι κάτω από φορτηγό
- Παναθηναϊκός: Αυτή είναι η εντυπωσιακή εκτός έδρας φανέλα των πράσινων
- “H οριστική απόφαση του Πετρούσεφ”
- Νέο όνομα για Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό – Ποιος είναι ο σέντερ που ακούγεται έντονα για τους «αιώνιους» (vids)
- ΠΑΟΚ: Τι συμβαίνει με τον Λόβρεν
- Η Παρί σώζει την Λυών και μπράβο της
- Απίθανη: Η νέα εκτός έδρας εμφάνιση του Παναθηναϊκού είναι μία κούκλα (vid)
- Χρήστος Ζαφείρης: Η Σλάβια Πράγας ανακοίνωσε την επέκταση της συνεργασίας τους μέχρι το 2028
- Ολυμπιακός, Μεταγραφές: Ανακοίνωσε την απόκτηση της Κονέο
- Αυτές οι λεπτομέρειες του deal Ολυμπιακού, Νετζήπογλου - Οι ειδικοί όροι
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Sportime
- Σοβαρό τροχαίο στην Καισαριανή – Μηχανή ανετράπη, δύο εγκλωβισμένοι κάτω από φορτηγό
- ΠΑΟΚ: Τι συμβαίνει με τον Λόβρεν
- Τραγωδία στη Γλυφάδα – Πνιγμός ηλικιωμένου λουόμενου
- Ο πασίγνωστος συγγραφέας που επέζησε από 2 αεροπορικά δυστυχήματα μέσα σε 2 μέρες και βγήκε από τη ζούγκλα με μπανάνες και τζιν
- Από ποια ελληνική λέξη πήρε το όνομά του το Μονακό
- Θέμα με Μακίσικ στον Ολυμπιακό
- Ο πονηρός πολιτικός που έδινε στους άλλους ουίσκι και εκείνος έπινε νερό για να ελέγχει το παιχνίδι
- Τι έχει συμβεί στον ΠΑΟΚ με τα νούμερα;
- Δυο αδέρφια είχαν μια τρελή ιδέα, να φτιάξουν το απόλυτο σκυλί για να σκοτώνει ακόμα και πούμα
- Το φαγητό που είχε αρνητική τιμή στο σούπερ μάρκετ, δηλαδή σε πλήρωναν για να το αγοράσεις
- Τελευταία Νέα Sportime
- Πριν να αρχίσουν να κουνάνε το ραβδί με τα χέρια, οι μαέστροι χτυπούσαν με αυτό το πάτωμα, μέχρι που ένας χτύπησε το πόδι του, μολύνθηκε και πέθανε
- Τραγωδία στη Γλυφάδα – Πνιγμός ηλικιωμένου λουόμενου
- Ένοπλη ληστεία στη Μαγούλα – Ξυλοδαρμός υπαλλήλου και αρπαγή χρημάτων
- Σοβαρό τροχαίο στην Καισαριανή – Μηχανή ανετράπη, δύο εγκλωβισμένοι κάτω από φορτηγό
- Το 1998 έγινε μια προσπάθεια να αλλάξει η ώρα ολόκληρου του πλανήτη σε κάτι εντελώς καινούριο
- ΠΑΟΚ: Τι συμβαίνει με τον Λόβρεν
- Το άρωμα που φόραγε ο Ναπολέων κυκλοφορεί ακόμα, και μπορείς να το πάρεις για να μυρίζεις όπως μύριζε ο Ναπολέων
- Ο πονηρός πολιτικός που έδινε στους άλλους ουίσκι και εκείνος έπινε νερό για να ελέγχει το παιχνίδι
- Φοιτητικό Στεγαστικό Επίδομα: Μισό βήμα μπροστά, δύο πίσω
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Αθλητικά
- Λιόν: Η Μισέλ Κανγκ νέα προέδρος!
- Έδεσαν τον Τζέιλιν Ουίλιαμς για τρία χρόνια οι Θάντερ
- Προβληματίζει Καρυπίδη ο Γαλανόπουλος - Τι ισχύει με Κουέστα
- Η Ευρώπη λιώνει από τον καύσωνα: Ρεκόρ με 46 βαθμούς, θερμοκρασίες-φωτιά σε Ισπανία, Γαλλία και Πορτογαλία (vid)
- Παναθηναϊκός: Προετοιμασία 2024 VS προετοιμασία 2025
- Ο Μουζακίτης προελαύνει της κούρσας για το Golden Boy award
- Ποια ομάδα μπήκε… σφήνα για ΜακΚίσικ
- Όμιλος Ιατρικού Αθηνών: για 5η χρονιά Επίσημος Ιατρικός Υποστηρικτής του «ΕΚΟ Ράλλυ Ακρόπολις 2025»
- Τεντόγλου: "Στα Δρόμεια θα προσπαθήσω για το πανελλήνιο ρεκόρ"