Ο ναός που λένε ότι είχε ηλεκτρικό φως πριν 2.000 χρόνια

15:04 18/6/2025 - Πηγή: Sportime

Σε μια απομονωμένη γωνιά της Άνω Αιγύπτου, λίγο έξω από την πόλη Κένα, ορθώνεται ένας από τους πιο εντυπωσιακά διατηρημένους ναούς του αρχαίου κόσμου. Είναι ο ναός της Αθώρ, θεάς της αγάπης, της χαράς και της μουσικής. Και σε ένα κρυφό δωμάτιο κάτω από τη γη, κρύβει μια αναπαράσταση που ορισμένοι θεωρούν ότι δείχνει μια αρχαία λάμπα.

Στο εσωτερικό του ναού, σε χαμηλές κρύπτες που χρειάζεσαι φακό για να κατέβεις, βρίσκεται το διάσημο «Φως των Δένδερων». Πρόκειται για ανάγλυφες παραστάσεις με έναν επιμήκη θάλαμο, από τον οποίο ξεπροβάλλει ένα φίδι. Ο θάλαμος ακουμπά σε μια κατασκευή που μοιάζει με βάση. Το σχήμα μοιάζει εκπληκτικά με λάμπα ηλεκτρικής εκκένωσης — σαν αυτές που προηγήθηκαν των σύγχρονων λαμπτήρων.

Οι υποστηρικτές της θεωρίας λένε ότι η απεικόνιση θυμίζει σωλήνες τύπου Κρουκς ή ακόμα και λαμπτήρες νέον. Το φίδι είναι, για εκείνους, σύμβολο ηλεκτρικού τόξου. Και το Djed, ο πυλώνας κάτω από τη λάμπα, είναι για κάποιους ένα είδος πηνίου ή μονωτήρα. Πιστεύουν ότι οι Αιγύπτιοι διέθεταν τεχνογνωσία φωτισμού, σε μια εποχή που η Ευρώπη δεν είχε ανακαλύψει ούτε τον τροχό.

Η επιστημονική κοινότητα απορρίπτει κατηγορηματικά αυτή τη θεωρία. Οι παραστάσεις ερμηνεύονται με βάση τη μυθολογία: ο λωτός από τον οποίο βγαίνει το φίδι συμβολίζει τη γέννηση του κόσμου και την αναγέννηση του ήλιου. Το φίδι είναι ο Χαρσόμφθις, μια μορφή θεότητας που σχετίζεται με την ενέργεια της ζωής. Και το Djed είναι η ραχοκοκαλιά του Όσιρη — σύμβολο σταθερότητας και αιώνιας ζωής.

Σημαντικό επιχείρημα κατά της θεωρίας του φωτός είναι το εξής: δεν έχει βρεθεί ποτέ καμία απόδειξη χρήσης ή κατασκευής ηλεκτρικού εξοπλισμού στην Αρχαία Αίγυπτο. Ούτε αγωγοί, ούτε καλώδια, ούτε πηγές ρεύματος. Ο ναός δεν είχε καν τα απαραίτητα υλικά για κάτι τέτοιο. Δεν βρέθηκαν υπολείμματα μετάλλων, μα ούτε και γυαλιού. Οι τοίχοι, αντίθετα, φέρουν ίχνη λαδιού — δείγμα ότι ο φωτισμός γινόταν με λυχνίες και ανακλαστικούς καθρέφτες.

Η παρανόηση όμως παραμένει ισχυρή. Πολλοί ταξιδιώτες, γοητευμένοι από την εικόνα, θεωρούν ότι κάτι κρύβεται. Είναι το μυστήριο, η ομοιότητα με τη σύγχρονη τεχνολογία και η μαγεία του χώρου που κρατούν τη θεωρία ζωντανή. Και, φυσικά, ο μύθος ότι ο ναός μπορεί να φωτιζόταν χωρίς καπνό, χωρίς φλόγες, μέσα στο σκοτάδι του αιγυπτιακού κάτω κόσμου.

Η ειρωνεία είναι ότι ο ναός ήταν αφιερωμένος στην Αθώρ — θεά της γονιμότητας, της μουσικής, της μέθης και του έρωτα. Όχι στην τεχνολογία, αλλά στο ανθρώπινο συναίσθημα. Κι όμως, στο βάθος του, ένα σκοτεινό ανάγλυφο πυροδοτεί ακόμα μια από τις πιο παράξενες θεωρίες για την αρχαία επιστήμη.

Ο μύθος του «Φωτός των Δένδερων» ίσως να μην είναι τίποτε άλλο από μια λάμψη της δικής μας φαντασίας πάνω σε τοίχους που είχαν ζωγραφιστεί για να εξυψώσουν θεούς, όχι να φωτίσουν ανθρώπους.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords