Ήθελε απλώς να παντρευτεί την Άννα. Κατέληξε να φτιάχνει εκκλησίες, να δίνει υποτροφίες και να σώσει το Πανεπιστήμιο Αθηνών

00:36 17/4/2025 - Πηγή: Sportime

Δεν είχε γεννηθεί στην Ελλάδα. Δεν πολέμησε στην Επανάσταση. Δεν μεγάλωσε με γιαταγάνι στο χέρι ή με οράματα ηρώων. Κι όμως, ο Δημήτριος Μπερναρδάκης έγινε ένας από τους πιο ουσιαστικούς και αθόρυβους ευεργέτες που γνώρισε ποτέ η χώρα. Όχι επειδή ήθελε να τον θυμούνται. Αλλά επειδή κάποτε θέλησε απλώς να παντρευτεί μια κοπέλα που του αρνήθηκαν.

Γεννήθηκε το 1799 στο Ταγκανρόγκ, σε μια ελληνική οικογένεια προσφύγων. Ο πατέρας του είχε στρατιωτικό αξίωμα και η οικογένεια ζούσε με σχετική αξιοπρέπεια. Ο Δημήτριος σπούδασε σε στρατιωτική σχολή και κατέληξε υπολοχαγός. Όμως στα 30 του, αποφάσισε να τα αφήσει όλα πίσω. Να φύγει από τον στρατό. Να ζήσει σαν πολίτης. Και όλα αυτά για να μπορέσει να σταθεί οικονομικά απέναντι στη γυναίκα που αγαπούσε.

Η Άννα Κηπουρού ήταν ορφανή και φτωχή. Η μητέρα του Μπερναρδάκη και η φιλάνθρωπη κυρία Βαφία, που τον στήριζε, δεν ενέκριναν τον δεσμό. Ήθελαν κάτι πιο «αρμόζον» για την κοινωνική του θέση. Εκείνος όμως είχε αποφασίσει: θα γινόταν πλούσιος μόνος του και θα την παντρευόταν. Πιάνει δουλειά ως απλός γραμματέας σε αποστακτήριο οινοπνευματωδών. Και η ζωή του αλλάζει.

Γίνεται το δεξί χέρι του ιδιοκτήτη, αναλαμβάνει τις επιχειρήσεις, και όταν αποχωρεί από το συνεταιρισμό, παίρνει δύο εκατομμύρια φράγκα. Δεν σταματά εκεί. Μέσα σε λίγα χρόνια πολλαπλασιάζει την περιουσία του και γίνεται ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στην Πετρούπολη. Και όταν πια έχει ό,τι θέλει, δεν ξεχνά όσα πέρασε.

Θυμάται πώς είναι να σου αρνούνται κάτι επειδή δεν έχεις λεφτά. Πώς είναι να σου λένε ότι δεν αξίζεις. Και τότε είναι που αποφασίζει να δώσει πίσω όσα κέρδισε – όχι στους ίδιους που τον απέρριψαν, αλλά σε αυτούς που δεν έχουν τίποτα.

Κάνει δωρεές στην πατρίδα του. Ενισχύει την Ελληνική Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Αθηνών. Βάζει το όνομά του στη θεμελίωση του Εθνικού Μουσείου. Χάρη σε αυτόν, το Πανεπιστήμιο αποπερατώνεται το 1864 και παίρνει την τελική του μορφή. Δίνει υποτροφίες. Χρηματοδοτεί τον εξοπλισμό της Εθνοφυλακής. Φτιάχνει εκκλησίες. Ό,τι δεν είχε εκείνος μικρός, το χαρίζει στους άλλους.

Η περιουσία του, όπως συμβαίνει με όσους δεν γεννήθηκαν για να την κρατούν σφιχτά, αρχίζει να χάνεται. Το 1865, οι συνθήκες χειροτερεύουν και μεγάλο μέρος των χρημάτων του κάνει φτερά. Δεν παραπονιέται. Δεν ζητά πίσω τη φήμη, ούτε επιδιώκει ανταλλάγματα.

Πεθαίνει το 1870 στη Βιζμπάντεν, ήσυχα. Πολλοί δεν θυμούνται καν το όνομά του. Μα όταν περνάς μπροστά από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και κοιτάς τον νεοκλασικό του όγκο να στέκεται αγέρωχος, να θυμάσαι: ένας άνθρωπος τα έδωσε όλα, όχι για δόξα, αλλά γιατί ήθελε απλώς να σταθεί δίπλα στην Άννα.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords