Τους 57,4 εκατ. τόνους θα φθάσουν τα παγκόσμια ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά απόβλητα το 2021

Ένα βουνό περίπου 57,4 εκατ. τόνων από ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά απόβλητα, πιο βαρύ και από το Μεγάλο Σινικό Τείχος της Κίνας, αναμένεται να προστεθεί στη Γη το 2021, έναντι 53,6 εκατ. τόνων το 2020, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων εν όψει της φετινής Διεθνούς Ημέρας Ηλεκτρονικών Αποβλήτων (International E-Waste Day) στις 14 Οκτωβρίου.

Xρόνο με το χρόνο το πρόβλημα επιδεινώνεται και, από όλα αυτά τα απόβλητα, μόνο το 17,4% ανακυκλώνονται διεθνώς. Από το 2014 μέχρι σήμερα, έχουν αυξηθεί πάνω από 21%, ενώ αναμένεται να φτάσουν τα 74 εκατ. τόνους έως το 2030. Κάθε χρόνο τα ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά απόβλητα αυξάνονται κατά τουλάχιστον δύο εκατομμύρια τόνους, κυρίως εξαιτίας της αύξησης της παγκόσμιας κατανάλωσης τέτοιων συσκευών με μέσο ετήσιο ρυθμό περίπου 3%, σε συνδυασμό με τον ολοένα μικρότερο κύκλο ζωής τους και τις περιορισμένες δυνατότητες για επισκευή τους.

Γι’ αυτό, οι ειδικοί καλούν τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις να εντείνουν τις προσπάθειες τους, προκειμένου οι νεκρές ή αχρησιμοποίητες συσκευές κάθε είδους, που μπαίνουν σε πρίζα ή δουλεύουν με μπαταρία, να καταλήξουν σε μέρη όπου είτε θα επιδιορθώνονται και θα επαναχρησιμοποιούνται, είτε θα ανακυκλώνονται, κάτι που επιφέρει εξοικονόμηση πολύτιμων πρώτων υλών και άλλων πόρων, καθώς επίσης λιγότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.

Στην Ευρώπη εκτιμάται ότι το μέσο νοικοκυριό διαθέτει 72 συσκευές που δουλεύουν με ηλεκτρικό ρεύμα από το δίκτυο ή από μπαταρία και από αυτές οι 11 δεν χρησιμοποιούνται πια ή έχουν χαλάσει. Κάθε χρόνο άλλα τέσσερα έως πέντε κιλά μη χρησιμοποιούμενων συσκευών ανά Ευρωπαίο πολίτη έρχονται να προστεθούν στις εκτός λειτουργίας συσκευές, προτού πεταχτούν και θεωρηθούν πια απόβλητα.

Σύμφωνα με μια γαλλική έρευνα, τα 54 από τα 113 εκατομμύρια κινητά τηλέφωνα, συνολικού βάρους 10 έως 20 τόνων, «κοιμούνται» στα συρτάρια, στα ντουλάπια και στις αποθήκες των γαλλικών νοικοκυριών – μια κατάσταση που δεν διαφέρει σε άλλες χώρες.

Στις ΗΠΑ περισσότερα από 151 εκατομμύρια κινητά τηλέφωνα κάθε χρόνο – περίπου 416.000 τη μέρα – πετάγονται στα σκουπίδια και πολλά καταλήγουν σε χωματερές. Γύρω στο 40% των βαρέων μετάλλων στις αμερικανικές χωματερές προέρχονται από πεταμένα ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά προϊόντα.

Από άποψη βάρους, οι μεγάλες ηλεκτρικές συσκευές, όπως φούρνοι και ψυγεία, συνιστούν το μεγαλύτερο μέρος των αποβλήτων αυτών του είδους, παρά τις προσπάθειες για μια κυκλική οικονομία. Από την άλλη, στην περίπτωση των υπολογιστών, τάμπλετ και κινητών τηλεφώνων, μια βασική αιτία που αποθαρρύνει την ανακύκλωση, είναι ο φόβος των καταναλωτών για την ασφάλεια των ψηφιακών προσωπικών δεδομένων που έχουν απομείνει σε αυτές τις παλιές συσκευές, γι’ αυτό πολλοί προτιμούν να τις κρατούν αχρησιμοποίητες στο σπίτι τους, παρά να τις αποχωριστούν.

Όμως οι συσκευές αυτές κρύβουν ένα πραγματικό πλούτο. Για παράδειγμα, σε ένα εκατομμύριο πεταμένα κινητά τηλέφωνα εκτιμάται ότι υπάρχουν 24 κιλά χρυσού, 16.000 κιλά χαλκού, 350 κιλά αργύρου και 14 κιλά παλλάδιου, πολύτιμες πρώτες ύλες που θα μπορούσαν να ανακυκλωθούν και να επιστραφούν στον κύκλο παραγωγής, αντί να εξορυχτούν άλλα παρόμοια υλικά.

Ένας τόνος πεταμένων κινητών τηλεφώνων περιέχει περισσότερο χρυσό από ό,τι ένας τόνος μεταλλεύματος χρυσού. Εκτιμάται ότι κάθε χρόνο πετιούνται ή καίγονται πολύτιμα ανακυκλώσιμα υλικά αξίας τουλάχιστον 57 δισ. δολαρίων, ποσό μεγαλύτερο από το ΑΕΠ πολλών χωρών.