Ο δισεκατομμυριούχος «βασιλιάς του λουκάνικου» που βρέθηκε στο στόχαστρο της γερμανικής κοινωνίας

Ο δισεκατομμυριούχος Clemens Toennies, γνωστός στους Γερμανούς για την προκλητική του συμπεριφορά, αποτελεί πλέον «κόκκινο πανί» στη χώρα αφού ένα από τα εργοστάσια επεξεργασίας κρέατος που κατέχει, πυροδότησε το μεγαλύτερο ξέσπασμα του κοροναϊού στη χώρα.

Εισαγγελείς και πολιτικοί έχουν βάλει στο μικροσκόπιο το επιχειρηματικό του μοντέλο, αφού περισσότερα από 1.500 άτομα – κυρίως εργάτες με χαμηλή αμοιβή από την Ανατολική Ευρώπη που ζουν στριμωγμένοι σε μικρά σπίτια -βρέθηκαν θετικοί στον ιό, αναγκάζοντας τις αρχές να κλείσουν το εργοστάσιο του. Πρόκειται για την τελευταία πρόκληση του

Toennies, 64 ετών, ο οποίος έχει στο παρελθόν βρεθεί στο στόχαστρο της αντιμονοπωλιακής πολιτικής και έχει δεχθεί κριτική για ρατσιστικά σχόλια.

Αφού δεν κατάφερε εδώ και χρόνια να βελτιώσει τις συνθήκες τόσο για τα ζώα όσο και για τους εργαζόμενους, ο άντρας ο οποίος είναι επίσης επικεφαλής μίας γερμανικής ποδοσφαιρικής ομάδας και έχει κάνει παρέα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων όταν προκάλεσε το lockdown 640.000 ατόμων, την στιγμή κατά την οποία η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης είχε ανοίξει και πάλι.

«Υπάρχει πολύς θυμός», δήλωσε η Sonja von Zons, πολιτικός του Πράσινου Κόμματος, η οποία είναι υποψήφια δήμαρχος της Rheda-Wiedenbrueck, όπου βρίσκεται το κλειστό εργοστάσιο χοιρινού κρέατος. «Ο κύριος Toennies επί σειρά ετών αρνείται να αναλάβει την ευθύνη για το καταστροφικό σύστημα που έχει δημιουργήσει για τα ζώα, τους εργαζόμενους και το περιβάλλον. Φτάνει πια».

Το ξέσπασμα του ιού προκάλεσε πολιτική αναταραχή σε μια χώρα η οποία επιδοκιμάστηκε για τη στρατηγική της στο θέμα της αντιμετώπισης της πανδημίας. Τα κυβερνητικά κόμματα της Γερμανίας θέλουν να επιταχύνουν τις κανονιστικές αλλαγές για να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας και την υγιεινή. Μερικοί πολιτικοί σκέφτονται να ζητήσουν από τον Toennies, ο οποίος ονομάστηκε «βασιλιάς λουκάνικων» από το γερμανικό περιοδικό WirtschaftsWoche, να πληρώσει μέρος του λογαριασμού του lockdown.

Η περιουσία του Toennies, που δημιουργήθηκε από την εκβιομηχάνιση της παραγωγής κρέατος στη Γερμανία, έχει καθαρή αξία άνω των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με το Bloomberg Billionaires Index. Η Toennies Holding, την οποία ελέγχει μαζί με το γιο και τον ανιψιό του,  στέλνει 21 εκατομμύρια χοίρους ετησίως σε εργοστάσια που παράγουν λουκάνικο, σαλάμι και χοιρινό μπριζόλα.

Εποχικοί Εργάτες

Ο εκσυγχρονισμός και η μείωση του κόστους οδήγησαν στην ανάδειξη του Toennies σε έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς κρέατος στον κόσμο μετά το ξεθώριασμα του Ψυχρού Πολέμου της Ευρώπης τη δεκαετία του 1990, βοηθώντας να γίνει η Γερμανία ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός χοιρινού κρέατος μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ.

Το μοντέλο κόστους που εισήγαγε ο Toennies ακολούθησε τα βήματα των άλλων παικτών του κλάδου και τροφοδοτήθηκε από εκπτωτικές αλυσίδες παντοπωλείων, όπως οι Aldi και Lidl, καθώς αναπτύσσονταν στη Γερμανία και το εξωτερικό, δήλωσε ο Jonas Bohl, εκπρόσωπος του συνδικαλιστικού οργανισμού NGG για εργαζόμενους στη βιομηχανία τροφίμων και φιλοξενίας. Στο επίκεντρο της κριτικής έχει βρεθεί η πρακτική της βιομηχανίας κρέατος, που απασχολεί εργαζομένους με συμβάσεις, από χώρες όπως η Ρουμανία και η Βουλγαρία, για λίγες εβδομάδες κάθε φορά, οι οποίοι δουλεύουν εξαντλητικές ώρες με σχετικά χαμηλή αμοιβή.

«Θέλουν να πουλήσουν φτηνό κρέας και βρήκαν κάποιον ικανό να το κάνει, και αυτός ήταν ο Clemens Toennies», είπε ο Bohl τηλεφωνικά. «Όλο το σύστημα είναι κατεστραμμένο και πρέπει να ξαναχτιστεί.»

Ο Toennies δεσμεύεται να το κάνει αυτό. Είπε ότι θα σταματήσει να προσλαμβάνει υπεργολάβους, θα προσλαμβάνει άμεσα εργαζόμενους μέχρι το επόμενο έτος και θα χτίσει καλύτερες κατοικίες. Πληρώνει επίσης για τρόφιμα που αποστέλλονται στους εργαζόμενους που βρίσκονται σε καραντίνα και για τα διαγνωστικά τεστ που γίνονται στην περιοχή.

Οι χορτοφάγοι στη Γερμανία

Ακόμη και πριν τα εστιατόρια και τα φεστιβάλ κλείσουν λόγω της πανδημίας, η ζήτηση κρέατος σε κάποιες περιοχές της Ευρώπης μειώθηκε λόγω των προβληματισμών που υπάρχουν για το περιβάλλον και για την διαβίωση των ζώων. Μια έκθεση του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ κατέταξε φέτος τη Γερμανία ως ένα από τα μέρη με τους περισσότερους χορτοφάγους στον κόσμο και η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί επίσημα εναλλακτικές πρωτεΐνες.

Η εταιρεία, που δημιουργήθηκε από τον αδελφό του Toennies το 1971, ξεκίνησε με χονδρεμπόριο κρέατος και εξελίχθηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πρωτεϊνών στον κόσμο μετά από μια σειρά εξαγορών, διαθέτοντας 16.500 υπαλλήλους και σημειώνοντας πωλήσεις 7,3 δισεκατομμυρίων ευρώ (9 δισεκατομμύρια δολάρια) πέρυσι. Ο Toennies κατέχει το 45% της εταιρείας, σύμφωνα με την εταιρεία δεδομένων Orbis. Τα υπόλοιπα ανήκουν στον γιο του Μαξιμιλιανό και στον ανιψιό του Ρόμπερτ.

Ο Toennies προκάλεσε έντονες αντιδράσεις πέρυσι με ρατσιστικά, υποτιμητικά σχόλια για τους Αφρικανούς σε μια δημόσια εκδήλωση, γεγονός που τον ανάγκασε σε προσωρινή παραίτηση από τη θέση του προέδρου του εποπτικού συμβουλίου του συλλόγου Bundesliga Schalke μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες.

Επίσης, ο δισεκατομμυριούχος έχει επικριθεί για το πατριαρχικό στυλ ηγεσίας του και συγκρούστηκε για την στρατηγική της εταιρείας με τον ανιψιό του.

«Η βιομηχανία δεν ήταν πολύ ανοιχτή για τις νέες κοινωνικές τάσεις», δήλωσε ο Achim Spiller, καθηγητής μάρκετινγκ τροφίμων και γεωργικών προϊόντων στο Πανεπιστήμιο Georg August του Goettingen. «Ως ο μεγαλύτερος παίκτης, ο Toennies θα μπορούσε να το αλλάξει αυτό. Το ερώτημα είναι αν είναι πρόθυμος και ικανός να το κάνει».