Εφιάλτης: Εκτιμήσεις για πληθωρισμό ακόμη και 11%, λέει ο Φραγκίσκος Κουτεντάκης – Τα δυο πολεμικά σενάρια για το ΑΕΠ
Μικρότερη ανάπτυξη και νέα εκτόξευση του πληθωρισμού «βλέπει» το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής στην τριμηνιαία έκθεσή του για το Δ’ τρίμηνο του 2021. Βασική αιτία των νέων προβλέψεων αποτελεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, που ήρθε να προστεθεί στο ήδη «δύσκολο» οικονομικό κλίμα που είχε αφήσει πίσω της η πανδημία.
«Η αύξηση στις τιμές της ενέργειας, των τροφίμων και άλλων εμπορευμάτων θα ενισχύσει τις πληθωριστικές πιέσεις και θα επιβραδύνει
Ο ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας το 2021 διαμορφώθηκε σε 8,3% από -9,0% το 2020 και το πραγματικό ΑΕΠ είναι οριακά μικρότερο από το επίπεδο του 2019 (181 δισ. ευρώ έναντι 183,6 δισ. ευρώ σε σταθερές τιμές 2015).
Οι προβλέψεις του Γραφείου Προϋπολογισμού για την οικονομική μεγέθυνση του 2022 ήταν στο 3,58% πριν την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και περιορίζονται στο 2,75% στο ήπιο σενάριο και 2,21% στο δυσμενές σενάριο ανάλογα με την έκταση των διαταραχών στις διεθνείς τιμές ενέργειας και τροφίμων καθώς και την επιδείνωση του κλίματος εμπιστοσύνης και την αναταραχή των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Ωστόσο, η τελική επίπτωση θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια του πολέμου, την έκβασή του και την αντίδραση της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, το σενάριο αναφοράς προέβλεπε 6,99% και αυξάνεται 7,43% στο ήπιο σενάριο και 11,01% στο δυσμενές σενάριο.
Οι 9 «διαταραχές» της οικονομίαςΠροκειμένου να εξεταστούν οι πιθανές οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου εισήχθησαν στο υπόδειγμα οι ακόλουθες διαταραχές:
1) μια αύξηση του ασφάλιστρου κινδύνου για τα ιδιωτικά επιτόκια, η οποία αντιπροσωπεύει την αύξηση της αβεβαιότητας και την χειροτέρευση του κλίματος εμπιστοσύνης,
2) μια αύξηση των προσφυγικών ροών,
3) μια αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης στις ευρωπαϊκές χώρες ώστε να ανταποκριθούν στις προσφυγικές ροές από την Ουκρανία, να λάβουν μέτρα ενίσχυσης της άμυνάς τους και να στηρίξουν τις οικονομίες τους,
4) μια υποχώρηση των εμπορικών ροών μεταξύ των χωρών της Δυτικής και Ανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και της Ουκρανίας,
5) μια υποτίμηση στο ρούβλι,
6) μια άνοδος στις διεθνείς τιμές των τροφίμων,
7) μια άνοδος στις διεθνείς τιμές του φυσικού αερίου,
8) μια άνοδος της τιμής του αργού πετρελαίου,
9) μια αύξηση του επιτοκίου των ελληνικών κρατικών ομολόγων (ως απόρροια της αυξημένης αποστροφής κινδύνου από τους διεθνείς επενδυτές για επενδύσεις σε χώρες με υψηλό δημόσιο χρέος ως προς ΑΕΠ).
Στο σύνολο των εννιά διαταραχών που υποθέτουμε, οι πέντε είναι κοινές και στα δύο σενάρια ενώ οι υπόλοιπες τέσσερις, που θεωρούμε κρισιμότερες, διαφοροποιούνται μεταξύ του ήπιου και του δυσμενούς σεναρίου και καταλήγουν σε διαφορετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης και πληθωρισμού. Οι οχτώ πρώτες διαταραχές επηρεάζουν συνολικά την παγκόσμια ή την ευρωπαϊκή οικονομία, ενώ η τελευταία αφορά μόνο την Ελλάδα.
Οι ανωτέρω προβλέψεις βασίζονται στην υπόθεση ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα κρατήσει αμετάβλητα τα επιτόκια, ενώ παράλληλα υποθέτουμε ότι δεν θα υλοποιηθεί κάποια σημαντική εγχώρια δημοσιονομική επέκταση. Προφανώς, μια πιο περιοριστική νομισματική πολιτική θα οδηγούσε σε χαμηλότερο πληθωρισμό και χαμηλότερη ανάπτυξη, ενώ μια πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική θα ενίσχυε τον ρυθμό ανάπτυξης αλλά θα επιβάρυνε περισσότερο το δημόσιο χρέος. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι δεν έχουν εξετασθεί ακραία σενάρια όπως διακοπές λειτουργίας παραγωγικών μονάδων, ή ελλείψεις στις αγορές εμπορευμάτων καθώς οι οικονομικές τους επιπτώσεις δεν μπορούν να υπολογιστούν. Με βάση τα παραπάνω αλλά και τον εξαιρετικά υψηλό βαθμό αβεβαιότητας αναφορικά με τη διάρκεια και την έκβαση του πολέμου, οι προβλέψεις είναι ενδεικτικές.
Οικονομικές μεταβλητέςΟικονομικές μεταβλητέςΣενάρια διαταραχώνΣενάριο αναφοράς (πριν τον πόλεμο)Ιδιωτικά επιτόκιαΑύξηση κινδύνου ιδιωτικού δανεισμού που προκαλεί αύξηση επιτοκίων (Private Investment Premium) κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες σε Δυτική Ευρώπη, κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες σε Ανατολική Ευρώπη και κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες στη Ρωσία.–Προσφυγικό κύμαΜετανάστευση 4 εκατομμυρίων πολιτών από την Ουκρανία σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες (1 εκατ. στην Πολωνία, 1 εκατ. στη Γερμανία και τα υπόλοιπα 2 εκατ. θα κατανεμηθούν αναλογικά με την κατανομή των προσφύγων από Συρία).–Δημόσιες δαπάνεςΑύξηση της Δημόσιας Κατανάλωσης (προσφυγικές και αμυντικές δαπάνες) κατά 0,5% του ΑΕΠ στις Ευρωπαϊκές χώρες που δεν συνορεύουν με την Ουκρανία και 1% σε εκείνες που συνορεύουν με την Ουκρανία.–ΕμπόριοΜείωση καθαρού εμπορίου της Δυτικής Ευρώπης με την Ανατολική Ευρώπη και τη Ρωσία κατά 30%.–ΥποτίμησηΥποτίμηση 10% στο ρούβλι έναντι του δολαρίου.–Ήπιο σενάριοΔυσμενές σενάριοΤιμή πετρελαίου–Αύξηση της μέσης διεθνούς τιμής αργού πετρελαίου (βαρέλι) κατά 50 δολάριαΤιμή τροφίμωνΑύξηση της μέσης διεθνούς τιμής τροφίμων (Food price index, IMF) κατά 25%Αύξηση της μέσης διεθνούς τιμής τροφίμων (Food price index, IMF) κατά 50%–Τιμή φυσικού αερίουΑύξηση της μέσης διεθνούς τιμής φυσικού αερίου (ισοδύναμο βαρελιού πετρελαίου) κατά 50 δολάριαΑύξηση της μέσης διεθνούς τιμής φυσικού αερίου (ισοδύναμο βαρελιού πετρελαίου) κατά 100 δολάρια–Ελληνικά επιτόκιαΕπιπλέον αύξηση κινδύνου δημόσιου δανεισμού με αύξηση επιτοκίου ελληνικών κρατικών ομολόγων κατά 1 ποσοστιαία μονάδαΕπιπλέον αύξηση κινδύνου δημόσιου δανεισμού με αύξηση επιτοκίου ελληνικών κρατικών ομολόγων κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες–Ρυθμός μεγέθυνσης 2,752,213,58Πληθωρισμός (εναρμονισμένος δείκτης)7,4311,016,99Πηγή: Υπόδειγμα NIGEM (National Institute Global Econometric Model) και σενάρια Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη ΒουλήΟι επιπτώσεις του πολέμουΣύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, οι επιπτώσεις του πολέμου αναμένεται να οδηγήσουν σε έντονες δημοσιονομικές πιέσεις τόσο από την πλευρά των εσόδων (λόγω οικονομικής επιβράδυνσης) όσο και από την πλευρά των δαπανών (πίεση για κάλυψη ενεργειακού κόστους).
Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι, ακόμα και αν αποφασιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο μια παράταση της γενικής ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και για το 2023 ή μια ενδεχόμενη εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες, οι δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας μας είναι περιορισμένες. Οι πρωτοφανείς επεκτατικές πολιτικές που ασκήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας έχουν προκαλέσει μια σωρευτική δημοσιονομική επιδείνωση της τάξης των 30 δις ευρώ.
Ο συνδυασμός μειωμένων φορολογικών εσόδων και αυξημένων δαπανών, παρότι αναγκαίος στις έκτακτες συνθήκες, δεν είναι βιώσιμος μεσοπρόθεσμα. Το ύψος του πρωτογενούς ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης και του δημόσιου χρέους σε συνδυασμό με την απουσία επενδυτικής βαθμίδας καθιστούν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα ιδιαίτερα ευάλωτα σε ενδεχόμενες διαταραχές στις χρηματοπιστωτικές αγορές, παρά τη στήριξη από την ΕΚΤ.
Με βάση τα παραπάνω θεωρούμε ότι η επαναφορά της δημοσιονομικής ισορροπίας αποτελεί μείζονα προτεραιότητα. Συνεπώς, όσον αφορά τη δημοσιονομική πολιτική, οι όποιες επεκτατικές παρεμβάσεις πρέπει να είναι προσωρινές και να περιοριστούν αποκλειστικά στην απορρόφηση του αυξημένου ενεργειακού κόστους με στόχευση στις ευάλωτες ομάδες. Αντίθετα, θα πρέπει να αποφευχθούν οριζόντιες παρεμβάσεις καθώς και μόνιμα μέτρα δημοσιονομικής χαλάρωσης που δεν σχετίζονται με το ενεργειακό κόστος. Κατανοούμε ότι η έντονη πολιτική πόλωση που επικρατεί δεν ενθαρρύνει τη δημοσιονομική υπευθυνότητα. Όμως η παράδοση της δημοσιονομικής πλειοδοσίας δεν καθιστά λιγότερο επιτακτική την ανάγκη προετοιμασίας απέναντι σε προκλήσεις με άγνωστη διάρκεια και έκβαση.
Η δημοσιονομική ασφάλεια της χώρας απαιτεί μια ελάχιστη πολιτική συναίνεση πάνω στους κύριους άξονες στρατηγικής που θα ενισχύσει το κλίμα οικονομικής εμπιστοσύνης, θα βελτιώσει το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών, και κατ’ επέκταση θα καταστήσει περισσότερο διαχειρίσιμες τις όποιες αρνητικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία. Διαφορετικά, αν η χώρα μας οδηγηθεί σε νέα αύξηση του δημόσιου χρέους, κινδυνεύει να αντιμετωπίσει δυσάρεστες δημοσιονομικές καταστάσεις.
Διαβάστε επίσης:
Μέτρα στήριξης τον Απρίλιο και από τον Μάιο… βλέπουμε, αποφάσισε το Eurogroup
Σταϊκούρας: Ευοίωνες προοπτικές της οικονομίας βλέπει το Eurogroup – Κλείδωσε και τυπικά η 13η μεταμνημονιακή αξιολόγηση
Ταμείο Ανάκαμψης: Μπαίνουν 70 νέα έργα ύψους 2,4 δισ. – Ολόκληρη η λίστα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Οικονομία
- Εκλεισε η στρόφιγγα προς Ευρώπη του ρωσικού αγωγού αερίου Yamal
- Στο χείλος της χρεοκοπίας η Ρωσία – Τσουνάμι χρέους 150 δισ. δολαρίων απειλεί τις αγορές
- Μπακογιάννη: Ο Πούτιν ξέρει ότι δεν μπορεί να «φάει» τον Ζελένσκι
- Πόλεμος στην Ουκρανία: Η Κίνα προσπαθεί να αποφύγει τις συνέπειες των κυρώσεων στη Ρωσία
- Επιπλέον 70 έργα, ύψους 2,4 δισ. ευρώ, στο Ταμείο Ανάκαμψης
- Το ράλι του πετρελαίου και η επιστροφή των ΕΛΠΕ και της Motor Oil
- Η ΓΑΙΑΟΣΕ πιστοποιήθηκε κατά ISO:14001 για την εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντική διαχείρισης
- Μάνδρα: Η ώρα της εισαγγελέως στη δίκη για τη φονική πλημμύρα
- ELIADA, Ολιστική αντιμετώπιση της συνέργειας δάκου - γλοιοσπορίου
- Χρηματιστήρια: Ακατάσχετη αιμορραγία σε Χονγκ Κονγκ και Σανγκάη
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Mononews
- Μπακογιάννη: Ο Πούτιν ξέρει ότι δεν μπορεί να «φάει» τον Ζελένσκι
- Χρηματιστήριο: Με το δάχτυλο στη σκανδάλη οι πωλητές σε Alpha Bank, αλλά και Τιτάν
- Σωτήρης Φέλιος: Η ομιλία του συλλέκτη με αφορμή το θάνατο του περίφημου ζωγράφου Χρόνη Μπότσογλου
- O Γιάννης Καλαμπόκης στο ΟΠΑΠ Game Time ΜΠΑΣΚΕΤ: Υπέρ πάντων αγώνας το ντέρμπι των αιωνίων στο ΣΕΦ
- Πάτρα: Έχουμε ορισμένα ευρήματα – Θα εντοπίσουμε τι πραγματικά συνέβη με τους θανάτους των 3 κοριτσιών
- Suzuki Vitara: Απέκτησε υβριδική έκδοση!
- Χρυσός: Τρίτη ημέρα πτώσης εν αναμονή της συνεδρίασης της Fed
- Εφιάλτης: Εκτιμήσεις για πληθωρισμό ακόμη και 11%, λέει ο Φραγκίσκος Κουτεντάκης – Τα δυο πολεμικά σενάρια για το ΑΕΠ
- Ουκρανία: Ανοίγουν εννέα ανθρωπιστικοί διάδρομοι στη Μαριούπολη – Ανάληψη πλήρως ελέγχου της Χερσώνας, ανακοίνωσε η Ρωσία
- Τελευταία Νέα Mononews
- Εφιάλτης: Εκτιμήσεις για πληθωρισμό ακόμη και 11%, λέει ο Φραγκίσκος Κουτεντάκης – Τα δυο πολεμικά σενάρια για το ΑΕΠ
- Χρηματιστήριο: Με το δάχτυλο στη σκανδάλη οι πωλητές σε Alpha Bank, αλλά και Τιτάν
- Suzuki Vitara: Απέκτησε υβριδική έκδοση!
- O Γιάννης Καλαμπόκης στο ΟΠΑΠ Game Time ΜΠΑΣΚΕΤ: Υπέρ πάντων αγώνας το ντέρμπι των αιωνίων στο ΣΕΦ
- Μπακογιάννη: Ο Πούτιν ξέρει ότι δεν μπορεί να «φάει» τον Ζελένσκι
- Πάτρα: Έχουμε ορισμένα ευρήματα – Θα εντοπίσουμε τι πραγματικά συνέβη με τους θανάτους των 3 κοριτσιών
- Ουκρανία: Ανοίγουν εννέα ανθρωπιστικοί διάδρομοι στη Μαριούπολη – Ανάληψη πλήρως ελέγχου της Χερσώνας, ανακοίνωσε η Ρωσία
- Σωτήρης Φέλιος: Η ομιλία του συλλέκτη με αφορμή το θάνατο του περίφημου ζωγράφου Χρόνη Μπότσογλου
- Χρυσός: Τρίτη ημέρα πτώσης εν αναμονή της συνεδρίασης της Fed
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Οικονομία
- Ουγγαρία για νέες κυρώσεις: Κόκκινη γραμμή η ασφάλεια των ουγγρικών ενεργειακών προμηθειών
- Γραφείο Προϋπολογισμού: Έκκληση για στοχευμένα μέτρα στήριξης με πολιτική συναίνεση
- Η Κίνα διαψεύδει τους ισχυρισμούς των ΗΠΑ - Το Πεκίνο αρνείται «να επηρεαστεί» από τις κυρώσεις
- "Όχι" σε μείωση των έμμεσων φόρων για αντιμετώπιση της ακρίβειας λέει το ΓΠΒ
- Προειδοποίηση για πληθωρισμό-εφιάλτη στο 11%
- O Γιάννης Καλαμπόκης στο ΟΠΑΠ Game Time ΜΠΑΣΚΕΤ: Υπέρ πάντων αγώνας το ντέρμπι των αιωνίων στο ΣΕΦ
- Κρήτη: Εξαντλήθηκαν τα αποθέματα ζωοτροφών - Ξεκίνησαν και τα πλαφόν
- ΓΑΙΑΟΣΕ: Έλαβε πιστοποίηση ISO 14001 για την εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντική διαχείρισης
- Ισπανία: Κατασχέθηκε γιοτ Ρώσου μεγιστάνα και πρώην πράκτορα της KGB
- ΑΔΕΔΥ: Οικονομική ενίσχυση για τον ουκρανικό λαό